نکته قابل توجه "دعوت" آن است که اولین فیلم حاتمی‌کیا است که مستقیم یا حتی غیر مستقیم به مفاهیم ایدئولو‍ژیکی چون جنگ و انقلاب و... ربط ندارد و در تولید آن ستاره‌هایی چون محمدرضا شریفی‌نیا، مهناز افشار، محمدرضا فروتن و... دعوت شده‌اند. این مولفه‌ها دیدن "دعوت" را با حساسیت و اشتیاق بیشتری برای مخاطبان مواجه می‌کند.
آمارهای خطرناک و رو به تزاید سقط جنین در محافل رسمی و غیر رسمی لابد بهترین دلیل بوده تا کهنه‌کارگردان جنگ به فکر ساختن فیلمی با موضوع سلب حق حیات از نوزادان ناخواسته بیفتد. این تغییر جسورانه ساحت فیلمسازی با توجه به شرایط زمان در جای خود می‌تواند نقطه‌ای مثبت در کارنامه حاتمی‌کیا ثبت شود.
باید توجه داشت که حاتمی‌کیا تقریبا در انواع روایت از جنگ به اشباع رسیده بود؛ از آغازی مثل "هویت"، "دیده‌بان" و "مهاجر" تا "آژانس شیشه‌ای" و "موج مرده" و "به نام پدر". جالب اینکه او قبل از هر منتقدی موقعیت اشباع‌شده خود را شناخت و پای به مرحله‌ای جدید از فیلمسازی گذاشت، جسارتی که هر کارگردانی به آن نزدیک نمی‌شود.
در "آژانس شیشه‌ای" حاتمی‌کیا پیچیده‌ترین، کاملترین و جذابترین نوع روایت را از جنگ به نمایش گذاشت و نوعی دموکراسی داستانی ظریف برای شخصیت‌های متضاد فیلم آفرید که جذابیت اثر را چند برابر می‌کرد، اما به نظر می‌رسد در "دعوت" با وجود تلاش حاتمی‌کیا برای ایجاد نوعی تنوع و تکثر و ایجاز، روایت پیچیده و جذاب ساخته نمی‌شود.
"دعوت" برای حاتمی‌کیا مثل پا گذاشتن به یک میدان مین و شروع تمرین فیلمسازی در ساحتی جدید است. اما یک آغاز محتاطانه و محافظه‌کارانه برای ورود به سینمای اجتماعی. البته حاتمی‌کیا در این نخستین گام با استفاده از ساختار اپیزودیک با یثربی کار کرده و ترجیح داده با راهنمایی او پا به این میدان جدید بگذارد و به نظر می‌رسد باید "دعوت" را از این منظر دوگانه تفسیر کرد.
مهمترین مشکل "دعوت" تعلیق است: فیلم معلق است بین نگاه زنانه فیلمنامه‌نویس و نگاه دینی کارگردان. یثربی بیشتر به دغدغه زنانه موضوع سقط جنین پرداخته و حاتمی‌کیا هم بیشتر در پی ترویج نگاهی ماورایی / دینی به موضوع حق حیات نوزاد بوده، اما این دو نگاه با هم چفت نشده و حتی می‌توان گفت یکدیگر را تا حدود زیادی خنثی کرده است.
این دوگانگی طبعا بر کارگردانی فیلم اثر گذاشته و حاتمی‌کیا را تا حدود زیادی از یک معماری هماهنگ و هنری بازداشته است. (بازی ضعیف فروتن را می‌توان مصداق آن دانست). مجموعه این عوامل باعث شده با وجود نام بزرگ حاتمی‌کیا و ستاره‌های فراوان، "دعوت" اثری درخشان نباشد و دیالوگ‌های جسورانه و حاتمی‌کیایی هم نتوانسته ضعف‌های فیلم را پنهان کند.
واقعیت این است که حاتمی‌کیا هنوز در بیان موجز روایت به تبحر نرسیده و از سوی دیگر ناکافی ماندن جذابیت‌های نمایشی در "دعوت" و ترسیم ناقص نقطه اوج در داستان‌ها، نقصی دیگر است که در ساختار فیلم دیده می‌شود.
نظر شما