۱۶ آبان ۱۳۸۷، ۱۰:۰۱

اذهان به‌مثابه نظامهای هماهنگ‌کننده

اذهان به‌مثابه نظامهای هماهنگ‌کننده

خبرگزاری مهر - گروه دین و اندیشه: رویکردها به ذهن به­جد خصلت "واقع­گرایانه" دارند. همۀ آنها این­گونه فرض می­کنند که اذهان و محتویات آنها ویژگی­های واقعی از جهان هستند که کنار میزها، سنگ­ها و الکترون ها قرار دارند. با این همه این امکان هست که به اذهان به عنوان ساختارها (Constructs) نگاه کنیم.

 

بر طبق چنین تصوری نسبت دادن اندیشه­ها به عامل­ها شبیه نسبت دادن عرض و طول به یک مکان در سطح کرۀ زمین است. با وجود این­ها در تجسم این­که این عرض­ها و طول­ها نوعی ماهیت هستند و چون رودخانه­ها ، دره ها و رشته کوه ها، اجزای جهان به شمار می­روند گمراه می­شویم. بچه­ای که به یک گوی نگاه می­کند و خط استوا را به عنوان مشخصه­ای از سطح زمین روی آن گوی مشخص می­کند ویژگی یک وسیلۀ توصیفی ما را با مشخصۀ یک سیاره خلط و خبط می­کند.

خب ممکن است باور این نکته سخت به نظر آید که کسی بتواند بدان سمت گرایش داشته باشد که فرض کند اذهان شبیه نظام­های هماهنگ کننده هستند. بالاخره این‌گونه به نظر می‌رسد که ما به صورت بی­واسطه از اذهان­مان آگاهی داریم و این آگاهی مستلزم اعمال هیچ­گونه نظام شبه­هماهنگ کنننده  برای خودمان و از سوی خودمان نیست.

علاوه بر این شاید مهم­تر اینکه سخت است دریابیم چنین نظریه­ای اصلی می­تواند عمل کند. برای لحظه­ای این­گونه فرض کنید که نسبت دادن حالات ذهن شبیه اعمال یک نظام هماهنگ­کننده در منطقه­ای از فضاست. این اعمال کاری است که ما انجام می­دهیم و امری است که آشکارا به داشتن تفکرات، قصدها و طیف گسترده­ای از حالات متمایز ذهن متکی است. اما این نکته اذعان دارد که هر ذهنی برای وجودش به ذهنی قبلی است.

اگر ذهن بودن مستلزم اعمال یک نظام شبه­هماهنگ کننده باشد آن­گاه این ذهن قبلی هم وجودش باید منوط به ذهنی دیگر باشد. بنابراین ما با یک تسلسل (regress) مواجهیم که هر یک به وجود پیشینی ذهنی متمایز متکی است.

با این همه، اجازه دهید این نگرانی را برای لحظه­ای در پرانتر قرار دهیم و به تلاش­هایی که صورت گرفته  به آن­چه ما باید  تبیین­های "تفسیری" (interpretive) از ذهن بنامیم به صورت ریزتری توجه کنیم.

هنگامی­که فهمیدیم چنین تبیین­هایی به چه معنا هستند باید در موضعی باشیم که جدی بودن تسلسل مورد نظر را ارزیابی کنیم. قصد ما [در این­جا] آن است که به کارهای دو فیلسوف بسیار تأثیرگذار یعنی دونالد دیوید سون و دنیل دنت عطف­توجه نشان دهیم و این­ها افرادی هستند که هر دو تصورات تفسیرگرایانه از ذهن ارائه کرده­اند. باید بدانیم که این موضوعات کم­تر از آن­چه ذیل عنوان مسئلۀ تسلسل در بالا اذعان می­کنیم سرراست و صریح هستند.

کد خبر 778083

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha