مراسم"طشت گذاری" ؛ نماد بیعت عاشقان با کربلاییان

به گزارش خبرنگار مهر در رشت، از جمله مراسمی که با توجه به قداست آب شکل گرفته، می توان به مراسم " طشت گذاری " یا " طشت گردانی " که در آن با قراردادن نمادین یک طشت مسی در جایگاه ویژه ای از مسجد به یاد شهیدان تشنه لب کربلا عزاداری می کنند، ‌اشاره کرد.

مراسم "طشت گذاری " آیینی است که همه ساله در روزهای آغازین ماه محرم در منطقه غرب گیلان برگزار می شود که در این آیین "طشت" نماد مشک سقای کربلا و " آب " نماد رود فراتی است که به روی حسین (ع) و یارانش بسته شد.

در این مراسم قشرهای مختلف مردم آستارا و تالش جامه عزا بر تن کرده و ضمن گرامیداشت حماسه قیام امام حسین (ع) و شهادت آن حضرت در کربلای خونین به همراه 72 تن از یاران با وفایش با اهداف حماسه عاشورا میثاق دوباره می بندند.

این سنت به تاسی از اقدام سالار شهیدان و یادآور رفتار جوانمردانه امام حسین (ع) در مقابل سپاه حر است که به روایتی آن حضرت در روز 27 ذیحجه آب مشکها را در طشتها ریخته و تمام لشکر حُر و اسبان آنها را سیراب کرده است.

مراسم از سه روز مانده به محرم در مسجد جامع و سپس در مساجد دیگر اجرا می شود، طشتها را بالای سرها می گیرند و مسجد را دور می زنند سپس در داخل آنها آب می ریزند.

مردم دست به طشت و آب آن می زنند و این آیین نوعی بیعت با امام حسین (ع) و حمایت از عباس (ع) است مردم آب طشتها را در شیشه هایی برای شفا و تبرک برمی دارند.

به این صورت که دسته هاى زنجیرزنى و سینه زنى با نوحه سرایی و نواختن طبل و شیپور و حمل علمهای عزاداری به یاد تشنگان کربلا مشکى را پر از آب کرده و آن را به همراه طشتهایى از جنس برنز یا مس که به طور معمول بر دوش ریش سفیدان هر محله حمل مى شود به مسجد می برند.

بعد از طواف مسجد طشتها در جاى مخصوص خود قرار گرفته و با خواندن دعاى مخصوص طشت گذارى پر از آب می شود از این طشتها بیشتر حاضران و عزاداران مقداری آب به عنوان تبرک و جهت برآورده شدن حاجاتشان برمی دارند.

در مواردی نیز ممکن است طشتها قبلا در خانه ای که صاحب آن نذر کرده قرار داشته باشد که در این صورت دسته های عزادار به آن خانه رفته و پس از انجام عزاداری طشتها را برداشته و به طرف مکان برگزاری مراسم به راه می افتند.

در حقیقت برگزاری این مراسم در منطقه غرب گیلان آغاز دوره عزاداری ماه محرم است و پس از آن مساجد سیاهپوش شده و دسته های عزادار برای انجام باشکوه مراسم ماه محرم آماده می شوند.

بسیاری از اهالی این منطقه در پیش پای دسته های عزادار حسینی که برای برگزاری این مراسم سازماندهی شده اند گوسفند قربانی کرده و به دادن نذری اقدام می کنند.

طشتهای این مراسمها تا پایان عزاداری ماه محرم در مکانهای متبرک باقی می ماند و اهالی به قصد تبرک و شفاگرفتن به نوشیدن آب آن اقدام می کنند و با این کار خاطره امام حسین (ع) و یاران تشنه لب وی را گرامی می دارند.

در این مراسم مداحان آذری زبان سوزناک ترین اشعار مذهبی را در رسای سیدالشهدا قرائت می کنند و پرچم های سبز رنگی به عنوان نماد پرچم قافله کربلا حمل می کنند.

مردم ما معتقد به فراگیر و جهان شمول بودن قداست و اهمیت آب در واقعه کربلا هستند به نحوی که معتقدند حتی تمام آبهای جهان شوری و شیرینی خود را به خاطر حب و علاقه به سیدالشهداء دارند بدین شکل که دوستی حسین علیه السلام را بر همه آبهای عالم عرضه کردند هر آب که قبول کرد شیرین شد و هر آب که قبول نکرد شور ماند.

آنان بر این باورند، حتی دریاها نیز به صدای شیون و ندبه مادر سیدالشهداء خروشان و مواج می شوند چنانکه اگر فرشتگان و ملائکه از طغیان آن جلوگیری ننمایند عالم غرق خواهد شد.

رئیس سازمان تبلیغات اسلامی استان گیلان در این زمینه اظهار داشت: هر آیینی که باعث اتحاد و همدلی مردم باشد و زنده کننده یاد عاشورا باشد قابل برگزاری است امام علمای دینی باید مواظب ورود بدعت و خرافه پرستی به قیام عاشورا باشند.

حجت الاسلام جمال یاری افزود:  در ایام سوگواری حضرت ابا عبدالله حسین (ع) و یاران وفادارش بر علمای اسلام نیازاست که جانفشانی و تاریخ پر افتخاری را که این امام همام در قیام کربلا به راه انداختند به اطلاع مردم و جوانان برسانند.

رئیس سازمان تبلیغات اسلامی استان گیلان ادامه داد: ترویج معارف دینی، سیره اخلاقی سید الشهداء، احکام الهی، اقامه نماز جماعت، پاسخ به شبهات دینی مردم و جوانان، تبیین و بازگو کردن نهضت عاشورا و توجه به فرهنگ ایثار و شهادت از مهمترین وظایف روحانیون مبلغ در ایام محرم است.