ایجاد شهرک صنعتی نانو / نانوتکنولوژی در ایران هنوز آزمایشگاهی است

دکتر هاشم رفیعی تبار در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه ارتباط میان صنعت و دانشگاه به شکل صوری در کشور وجود دارد، خاطرنشان کرد: برای کاربردی کردن نتایج تحقیقات در حوزه فناوری نانو پیشنهاد ایجاد شهرک صنعتی نانو را به وزارتخانه های مختلف ارائه کردیم.

وی در خصوص شهرک صنعتی نانو توضیح داد: این شهرک در محل مشخصی ایجاد می شود و محققان پژوهشهای خود را انجام می دهند و با ارائه نتایج تحقیقات به صنعت مربوط، ایده ها تبدیل به محصول و فرآوریهای صنعتی می شود.   

رفیعی با تاکید بر اینکه این راهی است که اکثر کشورهای دنیا رفته اند و به توسعه دست یافتند، اظهار داشت: آمریکا این روش را برای صنایع الکترونیک پیاده کرد. آنها با درک عدم ارتباط بخش پژوهش و صنعت، دره سیلیکون (valley Silicon) را در کالیفرنیا ایجاد کردند تا نتایج تحقیقات از این پایگاه علمی فناوری اطلاعات به بخش صنعت ریزش کند. آنها با استفاده از این روش موفق شدند تا صنایع مرتبط با فناوری اطلاعات را رشد دهند.  

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی ابراز امیدواری کرد که مسئولان کشور با درک این شرایط، نسبت به ایجاد این شهرک اقدام کنند.

اولویت گذاری در کاربردی کردن فناوری نانو

رئیس پژوهشکده نانو به جایگاه نانو و فناوریهای نوین در کشور اشاره کرد و به مهر گفت: در حال حاضر این فناوریها در حد ایجاد دانش بنیادی چه در آزمایشگاهها و چه تحقیقات نظری است و علی رغم ادعاهای موجود، محصولات فنی تولید شده در حد آزمایشگاهی است و به مرحله تجاری سازی نرسیده اند.

وی با تاکید بر اینکه این امر منحصر به کشور ما نیست، افزود: در اکثر کشورهای دنیا نانوتکنولوژی در کنار صنایع نوین و بزرگ در حال فعالیت است و گام به گام نتایج این تحقیقات به صنایع وارد می شود.

رفیعی اولویت استفاده از فناوری نانو در صنایع کشور را در حوزه علوم پزشکی و سلامت ذکر کرد و اظهار داشت: طب نوین و سلامت بیش از 150 سال در کشور قدمت دارند به این دلیل برخی زیر ساختهای لازم در این حوزه در کشور وجود دارد. از این رو اولویت استفاده از دستاوردهای فناوری نانو باید در حوزه پزشکی و دارو باشد. 

وی با ابراز امیدواری از اینکه اقدامات لازم برای استفاده از فناوری نانو در این حوزه صورت گیرد، اضافه کرد: این دید تنها نگاه ما نیست بلکه نگاه دنیا در این است که اولین محصولات نانو در حوزه دارو، سلامت و تشخیص بیماریها باشند.

لزوم ایجاد زیرساختهای فناوری نانو در بخش صنعت

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی با تاکید بر اینکه کاربرد فناوری نانو در صنایع موجود در کشور نیاز به زیرساختهایی دارد، گفت: کشور ما از این زیر ساختها بی بهره است. به عنوان مثال ما برای دستیابی به دانش فنی نانوالکترونیک باید صنایع گسترده ماکروالکترونیک داشته باشیم که آن نیز نیاز به زیرساختهایی دارد که ما را قادر به تولید ترانزیستور و کامپیوتر کند ولی در حال حاضر این زیرساختها را نداریم.

رفیعی ادامه داد: ما برای کاربردی کردن فناوری نانو مجبوریم ابتدا زیرساختهای لازم را ایجاد کنیم. این زیرساختها شامل موارد متعددی است که مهمترین آن ایجاد آزمایشگاههای مجهز و وسایل و تجهیزات پژوهشی است که فراهم کردن این مهم نیاز به مدت زمان طولانی دارد.

بی توجهی صنایع کشور به فناوریهای نو مانند نانو

رئیس پژوهشکده نانو پژوهشگاه دانشهای بنیادی استقبال بخش صنعت از نتایج پژوهشی را نامناسب توصیف کرد و گفت: نیاز بخش صنعت برای محققان کشور مشخص نیست از این رو بخش صنعت کشور کار خود را انجام می دهد. اط طرفی چون صنعت ما صنعتی مبتنی بر مونتاژ است نیازی به تلاش برای به دست آوردن نتایج تحقیقات احساس نمی کند.

وی ادامه داد: بخش تحقیقات نیز به دلیل ناموفق بودن ارتباط با صنعت سر در لاک خود دارد و بدون توجه به اثربخشی فعالیتهای علمی، به پژوهش و تحقیق می پردازد.   

این استاد دانشگاه به تلاش پژوهشکده نانو پژوهشگاه دانشهای بنیادی برای کاربردی کردن نتایج تحقیقات در زمینه نانو اشاره کرد و گفت: صنایعی مانند صنایع خودروسازی مکان مناسبی برای فناوری نانو است و چون خودروهایی که تولید می شوند نسبت به خودروهای جهانی پیشرفته نیستند، خودروسازان هم تمایلی برای استفاده از این فناوریها ندارند.

رفیعی با اشاره به تجربیات سایر کشورها گفت: دست اندرکاران کمپانی مرسدس بنز با کمک محققان می خواهند با استفاده از تکنولوژی نانو موادی را تولید کنند که ماشینی به وزن 500 گرم تولید کند. این امر در مصرف سوخت و انتقال آن به سایر کشورها بسیار حایز اهمیت است ولی در کشور ما هیچ تلاشی برای استفاده از آلیاژ پیشرفته در ساخت خودرو نمی شود و همچنان از طراحیهای 25 سال قبل استفاده می شود.