دکتر سید محمد ثقفی که با خبرنگار مهر گفتگو میکرد در باره این سؤال که توجه به نقش زن تا چه اندازه ضرورت نواندیشی دینی است گفت: مسائل جدیدی در جامعه مطرح شده که اگر قبلاً هم وجود داشت به این گستردگی و توسعه نبود. یکی از این مسائل عمده اجتماعی شخصیت زن، شایستگی زن، مشارکت اجتماعی و سیاسی زن است .
این استاد جامعهشناسی دانشگاه آزاد اسلامی تصریح کرد: در عرصه بینالمللی ما میبینیم که زنان دنیا در سطح عالی مدیریتی مطرح هستند. خود به خود این مسئله به کشورهای شرقی نیز نفوذ کرده و شخصیتهای علمی سیاسی حقوقی زنان مطرح میشوند.
این محقق حوزه دین افزود: از عوامل دیگر این است که ما شاهد تحول اجتماعی زن مسلمان بعد از انقلاب در ایران هستیم. زنان در عرصه سیاسی و علمی و اجتماعی حتی اجتهاد و مسائل استنباطی اسلامی شایستگی زیادی از خود نشان میدهند. طبیعی است که این مسئله به اصطلاح فقهی از مسائل نو پدیداری (مستحدثه) است و لذا تفسیر مذهبی مناسب خود را میطلبد و از دیدگاه اجتهاد پویا که امام خمینی طراح آن بود لازم است به این مسئله نو پدید، پاسخ داده شود.
وی اظهار داشت: از این جهت مسئله حقوق اجتماعی زن در کشور ما از مسائل زنده و بهروز است و به همین دلیل نواندیشی دینی که بر محور طرح مسائل جدید از نظر اسلامی دور میزند این مسئله را نیز عمیقاً مورد مطالعه قرار داده است.
دکتر سید محمد ثقفی در باره این سؤال که ادیان ابراهیمی چه نگاهی به زن دارند ؟ این نگاه آیا با نگاه مدرن به زن متفاوت است؟ گفت : ادیان ابراهیمی در مقایسه با ادیان عقلانی شرقی با دیدگاه متفاوتی به زن مینگرند. اما اگر ادیان توحیدی را مورد نظر قرار دهیم باید شجاعانه بگویم که این تنها در دین اسلام و آیین زرتشتی است که جایگاه زن، کرامت زن، شخصیت زن برابر با مرد ملاحظه شده است .
وی افزود : اما در عهد قدیم و جدید یعنی در تورات و انجیل زن از آن جایگاه مناسب و برابری حقوق انسانی با مرد برخوردار نیست. تورات و به دنبال آن انجیل زن را به عنوان جنس دوم مطرح میکنند و او را ناقص تلقی مینمایند.
ثقفی تصریح کرد : اگر فرهنگ اسلامی را در رابطه با زن بتوانیم به دنیا عرضه کنیم قطعاً دیدگاه جامعه در رابطه با زن تغییر خواهد کرد .
این استاد دانشگاه در باره این سؤال که سنت ایرانی - اسلامی جایگاه زن را چگونه ارزیابی میکند ؟ پاسخ داد : در رابطه با سؤال سوم باید گفت که دوران تاریخ اسلامی در ایران متفاوت است و دورهای بوده است که زنان در صدر اسلام از جایگاه بالایی برخوردار بودهاند. ابن سعد واقدی در طبقات صحابه 9 جلدی خود، جلد آخر را در رابطه با شرح حال زنان مسلمان اختصاص داده است اما بعداً در دوران خلافت اموی و عباسی روش مرد سالارانه بر جامعه اسلامی حاکم بوده است .
وی افزود: اما با گذشت زمان در قرون چهارم و پنجم هجری در دولت فاطمیان از آنجایی که این دولت عقلانی گرایش شیعی داشته پایگاه اجتماعی زن بسیار بالا بود تا آنجا که خلیفه فاطمیه دانشگاهی برای تربیت زنان در کنار دانشگاه ازهر تشکیل داد و آن را دارالحکمه نام نهاد اما متأسفانه در دوران مغول که دوران انحطاط تمدن اسلامی است تا ظهور مشروطه چندان تلقی شایسته از زن دیده نمیشود.
این نویسنده و مترجم تصریح کرد: این مشروطیت است که نگاه جدیدی برای طبقات جامعه در رابطه با حکومت مطرح کرد. بعد از انقلاب اسلامی هم با فتوای امام، زنان در همه دوران انقلاب حضور داشتند .
این محقق و پژوهشگر در پایان اظهار داشت: اکنون در نظام اسلامی زنان شایسته مسلمان به تعداد بسیار فراوانی در عرصههای مدیریتی و سیاسی و علمی و حتی حقوقی و اجتهادی حضور دارند.
نظر شما