به گزارش خبرگزاری مهر، پرتاب تلسکوپ فضایی هابل در 24 آپریل سال 1990 آغاز دورانی جدید از رصد اعماق فضا به شمار می رود که توانست چشم زمینیان را به سوی جهانی باز کند که تاکنون نادیده باقی مانده بود.
تلسکوپ سازمان ناسا که به احترام اخترشناس آمریکایی ادوین هابل، نام گذاری شده بود به کمک شاتل دیسکاوری در مدار زمین قرار گرفت. صرف نظر از برخی اختلالات اولیه و مشکلاتی که اخیرا برای این سازه به وجود آمده است، هابل همچنان تاج جواهرنشانی بر تارک فروانروایی ناسا به شمار می رود.
کهکشان چشم شیطان
باوجود اینکه این تلسکوپ اولین تلسکوپ فضایی جهان به شمار نمی رود، اما پیچیده ترین دست ساز بشر تا آن زمان به شمار می رفت که قادر به نمایش جزئی ترین و بی نظیرترین تصاویر از جهان هستی بود. تصاویری که توسط هابل ارسال شده است نه تنها در مطالعات فضایی پیشرفتی بزرگ به شمار می رود، بلکه به دلیل زیبایی غیرقابل وصف باعث افزایش علم نجوم در میان جوامع مختلف شده است.
نظریه استفاده از رصد خانه فضایی به دهه 1920 و زمانی باز می گردد که مهندس موشکی آلمانی هرمان اوبرث امکان ارسال راکتی را در میان کهکشان مورد بررسی قرار داد. در سال 1946 لیمن اسپیتزر متخصص فیزیک اختری با برشمردن فواید استفاده از چنین سیستمی اظهار داشت با ارسال تلسکوپ فضایی به مدار زمین می توان اختلالات تصویری اتمسفر زمین را از بین برده و با شفافیت بیشتری بر روی اجرام کیهانی دوردست تمرکز کرد. در واقع عدم حضور اتمسفر امکان رصد پرتوهای نامحدود مادون قرمز و ماورا بنفش را به وجود می آورد.
اسپیتزر که یکی از مشتاقترین طرفداران تلسکوپهای مدارگرد فضایی به شمار می رود، به تدریج هیئتی را که در نهایت به شکل گیری تلسکوپ هابل منجر شد، تشکیل داد. یکی از مشکلاتی که بر سر راه تولید هابل قرار داشت عدم توجه سیاستمدارانی بود که تامین بودجه این پروژه را به عهده داشتند به طوریکه در سال 1974 پروژه هابل به دلیل کمبود بودجه به شدت تحت فشار قرار گرفت. پس از گذشت چندین سال و تنها با 36 میلیون دلار بودجه که نیمی از مبلغ سرمایه مورد نیاز به شمار می رفت، پروژه بار دیگر از سر گرفته شد.
انفجار ستاره V383 Monocerotis
در نهایت تلسکوپ هابل با ویژگی هایی محدودتر از آنچه در ابتدا تصور می رفت ساخته شد. با این وجود خصوصیات خلاقانه بیشماری در ساخت این تلسکوپ به کارگرفته شد که از جمله مهمترین آنها می توان به امکان تعمیر و ارتقا سیستمهای مختلف تلسکوپ توسط فضانوردان اشاره کرد.
از دیگر مشکلاتی که در مسیر موفقیت پروژه هابل قرار داشت خطا در ساخت آیینه اصلی تلسکوپ بود که باعث ایجاد کدری در تصاویر و شکل گیری چندین مأموریت برای تعمیر اختلال به وجود آمده شد. پس از حل مشکل آینه، هابل در نهایت فعالیت خود را آغاز کرده و تاکنون با موفقیت آن را ادامه داده است. از موفقیتهای چشمگیر این تلسکوپ می توان به ایجاد زمینه مناسب برای اندازه گیری سن دقیق کهکشانهای دوردست، تأیید وجود انرژی تاریک و در نهایت ثبت زیباترین تصاویری که تا به حال بشر از جهان هستی مشاهده کرده است، اشاره کرد.
مرگ یک ستاره
اختلالات اخیری که برای هابل پیش آمده است در نهایت و پس از مواجه با تأخیرهای طولانی و متعدد، طی مأموریت تعمیری 4 در ماه آینده و برای آخرین بار رفع خواهد شد. پس از اتمام ماموریت هابل، این تلسکوپ تاریخی برای همیشه خاموش شده و تلسکوپ فضایی جیمز وب که در سال 2013 به مدار زمین خواهد رفت، جایگزین آن خواهد شد.
بر اساس گزارش ویرد، تلسکوپ هابل طی خدمت 20 ساله اش به زمینیان علاوه بر ارتقا موثر علم نجوم بیش از 880 هزار مأموریت رصد را به انجام رسانده و در عین حال از بیش از 29 هزار جرم کیهانی بالغ بر 570 هزار تصویر زیبا به ثبت رسانده است.
نظر شما