دکتر عماد افروغ جامعهشناس و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در گفتگو با خبرنگار مهر در رابطه با ویژگیهای بارز آثار و شخصیت شهید مرتضی مطهری اظهار داشت: استاد شهید مرتضی مطهری با ضرورتهای زمانی و مکانی کاملا آشنا بود، دغدغه یک روشنفکر حقیقی و واقعی را داشت و همواره می کوشید مدافع مردم باشد.
وی افزود: شهید مطهری به عنوان یک عالم اسلامی تلاش کرد ایدئولوژی اسلامی را احیا کند و در مواجه با چالشهای پیش رو سربلند بیرون آید و به مسائل، معضلات و پرسشهایی پرداخت که هنوز جزو پرسشهای اساسی ما محسوب می شوند. می توان گفت که شهید مطهری درد آشنا است، وی با مسائل و دغدغه های روز کاملا آشنا بود و درک بسیار بالایی از سؤالات و چالشهای روز داشت.
افروغ در ادامه گفت: دومین نکته را که درباره ویژگیهای شاخص اندیشه های استاد مطهری می توان مطرح کرد باور بالایی است که وی نسبت به جامعیت اسلام داشت و این که مطهری اسلام را دین کامل می داند به همین دلیل در بیشتر آثار وی استناد به آیات و روایات زیاد به چشم می خورد چرا که سعی می کند حسب باورهایی که دارد پاسخ دینی کاملا ناب به پرسشها ارائه دهد.
مطهری تفکر فلسفی و عرفانی بالایی داشت
این استاد دانشگاه یادآورشد: مسئله سوم درباره ویژگهای اندیشههای مرتضی مطهری نگاه عقلی و فلسفی وی است، شهید مطهری عقلی بارور و شکوفا داشت. سالها زحمت کشیده با آرا فیلسوفان و عرفای بزرگ آشنا بوده و تفکر فلسفی و عرفانی بالایی داشت و با این پیشینه سراغ آثار و مکاتب مختلف می رفت و با دلیل و برهان به مناقشات پاسخ می داد و در این بین جانب انصاف را هم رعایت می کردد که هم در داوری ها و هم در ارزیابی ها خود منصف بود.
افروغ اضافه کرد: مطهری هم در انتقال مفاهیم مدعیان مکاتب جانب انصاف را رعایت کرده و هم در داوری ها و ارزیابی ها، به طوری که گاهی وقتی آثار وی را مطالعه می کنید متوجه نمی شوید که این قول متعلق به خود است یا مکتبی که قرار است نقد شود.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی گفت: وی به علوم اسلامی تسلط داشت که غنا و محتوای آثار وی را بیشتر می کرد. شهید مطهری خودباور بود و به هیچ وجه شیفته مکاتب و آثاری که بررسی می کرد نبود. احساس می کرد با توجه به اندوخته ها و منابعی که دارد می توان به این شبهات پاسخ گفت و در پاسخ گفتن نیز به هیچ عنوان تعارف نمی کرد. گاهی فرد پاسخ را دارد اما تحت تأثیر مقتضیات و شرایط روز قرار می گیرد اما این امر در مورد مطهری صدق نمی کرد.
طهارت قلم؛ ویژگی بارز آثار استاد مطهری
عماد افروغ با بیان این مطلب که از دیگر خصوصیات بارز شهید مطهری طهارت قلم وی است اظهار داشت: کسی که با قلم استاد شهید آشنا باشد طهارت را حس می کند علاوه بر آن آثار شهید مرتضی مطهری بهجت آفرین و امیدبخش است و علت آن دینی بودن این آثار است چرا که دین سرشار از امید است. مطالعه این آثار امید و بهجت را به خواننده منتقل می کند.
وی گفت: از آنجا که مطهری نگاه عقلی و همچنین فلسفی داشت، تأویل گرا نبود اما به تأویل هم درس می داد بلکه تلاش می کرد اتفاقاتی که بر اسلام گذشته اما اساسا ربطی به اسلام نداشته را بررسی کند . وی هر عقیده ای را بر نمی تابد. حسب همان نگاه تأویل گرایانه با متون و رسوم منحرف ولو به نام دین سخت در ستیز بود که این امر در کتاب حماسه حسینی مشاهده می شود.
دغدغه های شهید مطهری، دغدغه های امروز است
افروغ با اشاره به اینکه دغدغه های استاد شهید مطهری امروز دغدغه ما هم هستند گفت: اعتقاد دارم استاد شهید مرتضی مطهری بیشتر متفکر بعد از انقلاب اسلامی است، گرچه این امر نفی تلاش و نقش وی در ایجاد جمهوری اسلامی نیست اما آثار وی برای بعد از جمهوری اسلامی هم کاربرد دارد، به ویژه دغدغه هایی که در کتاب آینده جمهوری اسلامی مطرح کرده است. دغدغه هایی مثل آزادی تفکر، عدالت اجتماعی، استقلال فکری و معنویت و حتی هشدارهایی که به روحانیت داده، که تا حد امکان وارد مشاغل دولتی و تصدی گری نشده و از نقش نظارتی خود غافل نشوند.
وی تأکید کرد: اگر به حرفهای وی توجه می کردیم حال و روز بهتری داشتیم. وی در کتاب " آینده جمهوری اسلامی" تصریح کرد که اعتقاد دارد آینده جمهوری اسلامی آینده روحانیت است. چرا که برای روحانیت جایگاه بلندی قائل است.
نظر شما