به گزارش خبرنگار مهر در گرگان، این قلبهای تپنده، پرجاذبه و کم خروش خزر به عنوان مناظر طبیعی، درمانی و گردشگری به رغم داشتن جاذبه های فراوان همچنان ناشناخته باقی مانده اند و برای معرفی، نیاز به تلاشی مضاعف دارند.
این پدیده ها از زیباترین پدیده های طبیعی به اشکال مخروطهای کوچک آتشفشانی از جنس گل یا ماسه هستند که ابعاد آنها از چند سانتیمتر تا چندین متر متغیر است و به نظر می آید قسمت مرکزی آن از جنس ماسه و بخش خارجی آن از جنس گل باشد.
در این آتشفشانها، تزریق مواد گلی و ماسه ای از زیر به داخل شکاف و به همراه آب صورت می گیرد و به مواد گلی که از شکاف خارج می شود، روانه گلی می گویند.
پرتاب شدن سریع گلهای روان و آبکی که با حباب و صدا همراهند موجب شکل گیری مخروط می شود و در مرکز این مخروطها، حفره کراتر مانند برای خروج مواد وجود دارد که در اثر ایجاد شکاف در سطح زمین و تزریق مواد از زیر همراه آب و گاز شکل می گیرند.
بررسی ها نشان می دهد که این مخروطها در مناطق زلزله خیز و در امتداد برخی از گسلها به وجود می آیند و ته نشست سریع مواد و خروج بعدی آب از لابه لای ذرات باعث تشکیل آتشفشان گلی در سطح رسوبات می شود.
برخی نیز معتقدند که گلفشانها، منشا تکتونیکی دارند و عمل فرورانش و فشارهای ناشی از حرکات تکتونیکی دلیل پیدایش آنها است و برخی نیز معتقدند که گلفشانها در مناطق آتش فشانی ایجاد می شوند.
گلفشان "قارنیارق" در شرق گمیشان، "نفتلیجه" در شمال شرق گمیشان و "اینچه" در کنار تالاب اینچه برون گلفشانهای معروف استان گلستان هستند و همگی با خروج گاز، آب حاوی کلرید سدیم و موادنفتی آروماتیکی فعال هستند.
یک کارشناس زمین شناسی از گرگان گفت: گلفشان نفتلیجه در شمال شرق گمیشان با مواد نفتی همراه بوده و تپه ای را در وسط یک دشت صاف از خمیر گلی، نفتی که از دهانه آن خارج می شود ایجاد کرده و فعالیت گازی بالایی نیز دارد.
محمد اسلامی افزود: "قارنیارق" نیز در زبان محلی یعنی جایی که شکم زمین شکافته شده، با قطر دهانه حدود ۶۰۰ متر بزرگترین گلفشان گلستان محسوب شده که رسوبات نمکی، گاز متان و آثاری از موادنفتی از آن خارج می شود و اهالی بومی به خواص درمانی آن اعتقاد دارند.
وی اظهار داشت: " گلفشان اینچه" نیز در کنار تالاب اینچه برون واقع است که در سالهای گذشته صدور مجوز چاه های بهره برداری از ید در کنار تالاب، این گلفشان را از فعالیت انداخته است.
وی یادآور شد: گلفشان، پدیده زمین شناسی نادر و جذابی برای گردشگری است و نزدیکی چاه هایی از این قبیل در همجواری تالابها کار درستی نیست و باید برای این گونه فعالیتها فاصله ای را در نظر بگیرند زیرا فعالیت انسانی در کنار اکوسیستمهای طبیعی اثرات منفی دارد.
اسلامی بیان داشت: گلفشانها در معرفی جاذبه های گردشگری دیگر مانند تالابها، صحرا، بازارچه مرزی، سد وشمگیر و بسیاری مجموعه های دیگر استان نقش موثری دارند.
این کارشناس ادامه داد: باید برای بهره گیری از این صنعت امکانات و نیازمندی های اولیه فراهم شود و در جهت معرفی بیشتر این مناطق تلاش شود.
رئیس سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان گلستان گفت: نخستین مجموعه گل درمانی کشور توسط بخش خصوصی در گل فشان نفتیلجه در شهر گمیشان احداث می شود و این طرح برای اولین بار در سطح کشور در حال اجرا است.
فریدون فعالی افزود: استفاده از خواص این گل فشانها به ویژه در زمینه درمان پوکی استخوان و بیماری های پوستی از مزایای اجرای این طرح است.
وی خاطرنشان کرد: گل فشانها توده های گلی مخروطی شکل دارای ابعاد متفاوت هستند و از دهانه آنها گل و لجن خارج می شود و علت اصلی خروج گل وجود فشار بخار آب در زیر گل فشان است.
به گفته فعالی، گل درمانی یکی از انواع گردشگری رایج در دنیا بوده که در صورت فعال کردن آن سودآوری زیادی به همراه خواهد داشت.
با توجه خواص فراوان این گل فشانها می توان برای گسترش صنعت توریسم و توریسم درمانی بهره گیری کرد و این امر مستلزم معرفی و شناخت بیشتر این پیدده ها و ارائه امکانات و خدمات بیشتر در حاشیه این مناطق است.
نظر شما