۳۰ اردیبهشت ۱۳۸۸، ۱۲:۲۸

گفتگوی مشروح لاریجانی با مهر-2

مصلحت نمی بینم رئیس مجلس یا نهادها و افراد موثر کاندیدا معرفی کنند

مصلحت نمی بینم رئیس مجلس یا نهادها و افراد موثر کاندیدا معرفی کنند

علی لاریجانی ضمن تبیین جزئیات ایفای نقش نظارتی مجلس در دوره دولت نهم و قانونی بودن نظر رئیس مجلس در مورد مصوبات ، گفت: مصلحت نمی بینم که رئیس مجلس یا نهادها و افراد موثر کشور کاندیدا معرفی کنند.

به گزارش خبرنگار مهر، بخشی ازاین گفتگو که درآن به مسائل منطقه و عرصه بین الملل پرداخته شده بود ، در روزهای گذشته منتشر شد و ادامه گفتگو در پی می آید :

خبرگزاری مهر : برخی اصولگرایانی که انتقاداتی هم نسبت به عملکرد دولت نهم داشتند در آستانه انتخابات ریاست جمهوری پشت سر دکتر احمدی ن‍ژاد ایستادند و از معرفی گزینه دیگر خودداری کردند. به نظر شما در صورت پیروزی آقای احمدی نژاد ، تعامل دولت و این گروه چگونه ادامه می یابد؟

دکتر لاریجانی: به این علت که هم اکنون فضای ایران انتخاباتی است ، بعید می دانم زمان مناسبی برای این بحث باشد. به هرحال تمام نیروهای اصولگرا در این مدت ارزیابی خوبی از نقاط ضعف و قدرت دولت دارند وعقل حکم می کند که درآینده هر کس رئیس جمهور می شود از این ظرفیت استفاده کند.

یک بعد این مسئله سلوک حکومتی است و دیپلماسی، مسائل اقتصادی، فرهنگی و پ‍‍ژوهشی ابعاد دیگر است که در همه این زمینه ها ما نقاط قوت و ضعف داشته ایم . باید پذیرفت استفاده بهینه از منابع اعم از منابع بودجه ای و مادی و یا منبع نیروی انسانی اقتضا می کند با یک متدلوژی خاصی از این منابع استفاده کنیم که بیشترین منافع را داشته باشیم.

هرقدر رفتار ما عقلانی باشد و از پیشینه حوادث استفاده کنیم در واقع آینده را قابل پیش بینی تر می بینیم و می توانیم برای آینده ایرانیان افق روشنی داشته باشیم.علاوه براین رسیدن به سند چشم اندازاحتیاج به نقشه تدوین شده دقیق دارد که دربازه های زمانی 5 ساله و یک ساله بتواند حرکتها را مشخص کند ، این ظرفیتی است که هر کس رئیس جمهور شود این امکان را خود باید فراهم کند که از ارزیابی دیگران مخصوصا نهادهای موثر استفاده کند و در 4 سال بعد آن را توشه راه قرار دهد.

* کاندیداهای احتمالی تا حدود زیادی مشخص هستند نظر شما درباره این نیروها چیست و درکل آرایش  سیاسی فضای انتخابات را چگونه ارزیابی می کنید؟

- زمان فعلی بحث مثبت و منفی بودن آرایش انتخاباتی وجهی ندارد زیرا ثبت نام تمام شده و ما وارد مرحله بعد شدیم و تقریبا قابل پیش بینی است که چه کسانی در نهایت در میدان رقابت خواهند ماند.

اگر این افراد مشهوری که مطرح هستند در عرصه باشند، دارای سلایق مختلف هستند حال اینکه آیا مهندسی افکار عمومی کامل می شود یا خیر، بحث دیگری است که زمان آن در شرایط فعلی نیست. اما افراد کشور با هر سلیقه ای بخواهند یکی از جریانات را انتخاب کنند، نمادی از آنها با درصدی از صحت میان کاندیداها وجود دارد. فکر می کنم با این آرایش به نکته مد نظر مقام معظم رهبری مبنی برحضور گسترده مردم در انتخابات به عنوان مهمترین مسئله ، نزدیک می شویم.

مهم این است که رسانه ها تحلیل هایی داشته باشند که مردم تصویر روشنی از کاندیداها با سلایق مختلف بدست آورند تا هرکس آنچه را برای آینده کشور به مصلحت می داند انتخاب کند.

* شما پس از انعکاس اخبار ثبت نام های دوره دهم ریاست جمهوری از نحوه انعکاس این اخبار توسط رسانه ها انتقاد کردید و از آن حتی به شیطنت رسانه ای یاد کردید. آیا فکر نمی کنید رسالت خبرنگار، انعکاس وضع موجود و به نوعی مطالبه ای برای اصلاح هرچه سریع تر قانون انتخابات ریاست جمهوری است تا شاهد چنین وضعی در ثبت نام داوطلبان نباشیم؟

- این نگاه بسیار مثبت شما به این موضوع را نفی نمی کنم، ممکن است این فایده را هم داشته باشد اما یک ضرری در شرایط فعلی دارد که میدان انتخابات که یک موضوع جدی درجامعه ماست با سرنوشت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی مردم مربوط می شود و به حالت تفنن تبدیل شده است . این خود به خود بر جایگاه انتخابات تاثیر می گذارد. درست است که ما در انتخابات پای صندوق می رویم و به یک نفر رای می دهیم اما اگر پشت سر این رای مطالعه نباشد ممکن است عوارضی برای کشور داشته باشد.

به هر حال ما شرایط اقتصادی مان تا حدی مربوط به سلایق اجرایی است.  رفتار فرهنگی مان نیز تا حدی به سلایق مربوط است درست است که قانون تا حدی چارچوب ها را مشخص می کند اما قانون راجع به خیلی از مصادیق بحث نمی کند. قانون کلیات را مطرح می کند اما اینکه افراد مختلف که انتخاب می شوند درمدیریت های استراتژیک از چه ورزیدگی و سلایقی برخوردار باشند و یا چه رشد فکری داشته باشند که بتوانند همه مصالح کشور را درست بیابند ، موضوعی است که با همین رای ها مشخص می شود. زیرا طبقه بعد از رئیس جمهور وزیران و طبقه بعد معاونان آنان و...که یک خیل عظیمی از چارچوب مسائل اجرایی کشور شکل می گیرد بنابراین به نظرم باید زمینه را برای یک نوع انتخابات و رای دادن آگاهانه فراهم کرد.

حال باید پرسید که آیا وقتی این اخبار را برجسته می کنیم به این پروسه کمک می کند یا نه که من این قسمت را خیلی مفید نمی دانم زیرا به نظرم قدری تفنن در انتخابات ایجاد می کند. البته آن بخش که شما می گویید ممکن است انذار دهنده باشد تا عده ای بیشتر به این موضوع توجه کنند.

* براساس بندی از اساسنامه فراکسیون اصولگرایان تاسیس فراکسیون هایی زیر مجموعه فراکسیون بزرگ اصولگرایان منعی ندارد و این فراکسیون های خرد می توانند در هر موضوعی اعلام موضع کنند. آیا این باعث نمی شود از فراکسیون بزرگ اصولگرایان فقط نامی باقی بماند و این اعلام نظرهای متفاوت موجب انشعاب در آن نشده است؟

باید واقع بین بود ، اصولگراها مبانی مشترک دارند اما در برخی مسائل اختلاف نظرهایی هم دارند به عنوان مثال در مسلک اقتصادی برخی تفاوت نظرها هست یا در مسائل دیپلماسی و فرهنگی سلایق متفاوت دارند.

- همانطور که اشاره کردید در اساسنامه فراکسیون اصولگرایان پیش بینی شده بود که ما فراکسیون های خرد اصولگرایی داشته باشیم . معتقدم باید واقع بین بود ، اصولگراها مبانی مشترک دارند اما در برخی مسائل اختلاف نظرهایی هم دارند به عنوان مثال در مسلک اقتصادی برخی تفاوت نظرها هست یا در مسائل دیپلماسی و فرهنگی سلایق متفاوت دارند و اینطور نیست که در همه ابعاد تاکتیک های یکسان داشته باشند، اما امکان دارد استراتژی آنها تا حدی مشترک باشد. بنابراین واقع گرایی حکم می کرد که تاسیس فراکسیون های خرد در زیرمجموعه فراکسیون اصولگرایان را قبول کنیم.

نکته دیگر این است که مسئله جریان اصولگرایی فقط انتخابات نیست ما هر سال انتخابات داریم و بسیاری از موضوعات مهم دیگر داریم که اهمیت آنها کمتر از انتخابات نیست و در همه فراکسیون ها باید تصمیم گیری شود. بنا نیست به خاطر هر اختلاف نظری فراکسیون انشعاب پیدا کند. اتفاقا اگر یک جریان بخواهد در فراکسیون این خط را دنبال کند که راجع به هر موضوعی فراکسیون باید اظهار نظرکند ممکن است ماهیت فراکسیون را مخدوش کند اما اگریک فراکسیون دراکثریت بود مثل فراکسیون اصولگرایان مجلس که اکثریت است، باید رفتار اکثریت هم از خود داشته باشد نه این که برخوردی اقلیت وار داشته باشد به این معنا که آنقدر سعه صدر داشته باشد که آراء متفاوت را در درون خود هضم کند.

* فراکسیون اصولگرایان مجلس تاکنون به صورت یکپارچه از کاندیدای مشخصی اعلام حمایت نکرده است. آیا این نظر شخص شماست یا براساس نظر جمعی چنین تصمیمی گرفته شده است؟

- در درون فراکسیون اصولگرایان عده ای هستند که معتقدند ما در موضع فراکسیون اصولگرایان باید فرد معرفی کنیم و برخی هم با این نظر مخالفند. البته عده زیادی در این موضوع که موضعی از نظر مبانی فکر اصولگرایی در انتخابات داشته باشیم با یکدیگر هم عقیده هستند. اما این موضوع خیلی پیچیده نیست و در نهایت جریان اصولگرایی و شورای مرکزی فراکسیون می تواند نظرخودش را بدهد. همانطور که مشاهده کردیم عده ای ازدوستان از کاندیدای مورد حمایت خود نام بردند وبرخی هم مخالف هستند و نظرات خود را در شورای مرکزی فراکسیون اظهار داشتند.

ممکن است ظرف یکی دو هفته آینده مجمع عمومی فراکسیون اصولگرایان برگزار و بحث حمایت یا عدم حمایت از یک کاندیدا در آن مطرح شود.

ممکن است ظرف یکی دو هفته آینده مجمع عمومی برگزار و این بحث در مجمع عمومی مطرح شود. در نهایت این موضوع یک پاسخ دموکراتیک دارد و افراد نباید خود را به فراکسیون تحمیل کنند وحتی گروههای خردهم نباید چنین کنند به هرترتیب چگونگی ورود به انتخابات به طور طبیعی درمجمع فراکسیون مطرح می شود ومجمع به هر جمع بندی که رسید همه باید از آن تبعیت کنند.

برخی نمایندگان با من صحبت کردند و پیشنهاد تشکیل مجمع عمومی را دادند که من با آن مخالف نیستم اصولا در این مسائل مهم خوب است که مجمع عمومی تشکیل شود وافراد نظرموافق و مخالف خود را بیان کنند و اگر لازم بود رای گیری شود و در نهایت به تصمیم برسند.

* براساس گفته های شما عدم اعلام حمایت از کاندیدای خاص از سوی فراکسیون اصوگرایان تا این لحظه نظر شخص شما نبوده است؟

- نه اینطور نبوده است. البته من یک نظر درباره کل مجلس دارم و بر آن نظر هستم که مجلس به عنوان یک قوه در انتخابات قوه مجریه نباید دخالت کند اما فراکسیون ها می توانند بحث و نظر داشته باشند این اشکالی ندارد اما این مباحث باید متناسب با وزن فراکسیون اکثریت باشد.

* شما درمصاحبه قبلی خود با خبرگزاری مهر گفته بودید در حمایت از کاندیدای خاص منعی ندارید سئوال این است در این دوره از انتخابات به صورت فردی از کاندیدای مشخصی حمایت می کنید؟ 

- بله اصولا این موضوع منعی ندارد اما بحث سر این است که آیا مصلحت است که قوای مختلف اظهار نظر کنند یا نه. وگرنه هر شخص حتی اگر رئیس قوه هم باشد به عنوان یک ایرانی درانتخابات شرکت می کند و رای می دهد می تواند این رای را اعلام هم بکند. اما باید دید این کار درست است و تلقی عموم جامعه این نمی شود که این کار فضاسازی می شود و فضای رقابت به شکل دیگری رقم می خورد.

 مصلحت قوه مقننه نمی بینم که رئیس مجلس و هیئت رئیسه و یا نهادها و افراد موثر در کشور در بحث های انتخاباتی دخالتی مستقیم داشته باشند.

من مصلحت قوه مقننه نمی بینم که رئیس مجلس و هیئت رئیسه در بحث های انتخاباتی دخالتی داشته باشند البته چارچوب ها ، رفتار درست انتخاباتی و مشوقها همواره به عنوان وظیفه ملی بر دوش ما هست ، اما اینکه انتخاب فرد برای ریاست جمهوری رامردم بررسی کنند مفید تر است. ضمن اینکه ما نباید انتخابات را به پاسخ بله و خیر ختم کنیم ، بلکه انتخابات راباید به یک میدان تعلیم سیاسی تبدیل کنیم که اگر افراد درون این پروسه خود تلاش کنند و کاوش نمایند به یک میزانی از توانمندی سیاسی می رسند اما اگر تلاش نکنند  و منتظر باشند تا کسانی آنها را به کاری امر و از کاری  نهی کنند، این موجب رشد اجتماعی و سیاسی نمی شود.

بهتر است افرادی که فکر می کنند در این پروسه چنین نقشی دارند از اظهار نظر پرهیز کنند. چه نهادهای معتبر و چه افراد موثر. باید اجازه دهند جامعه خود به بلوغ سیاسی برسد زیرا این برای کشور مناسب تر است.

* مجلس هشتم نسبت به دوره های قبل از جایگاه مقتدرتری برخوردار شده اما دولت هم به عنوان مجری همچنان نسبت به اجرای برخی قوانین از جمله احیای شوراهای عالی کوتاهی کرده است، مجلس در چنین شرایطی باید چه کند؟ آخرین ابزار نظارتی مجلس کجاست؟

- البته این مسئله صفر وصد نیست و دردولتهای قبلی نیزگاهی تخلفات قانونی پیش آمده است کما اینکه درگزارشات دیوان محاسبات کشور نیز به آن موارد اشاره شده است و اینطور نیست که آنها بری از تخلف بوده اند.

آنجا که تجری از قانون باشد مجلس حتما ایستادگی می کند چون نهادینه شدن این فرهنگ بسیار مضر است و ضد عدالت است و مدنیت اسلامی را دچار تزلزل می کند.

برخی از تخلفات ممکن است از برداشتهای مختلف یا نیافتن روح قانون باشد اما برخی جاها تجری ازقانون است و آنجا که تجری از قانون باشد مجلس حتما ایستادگی می کند چون نهادینه شدن این فرهنگ بسیار مضر است و ضد عدالت است و مدنیت اسلامی را دچار تزلزل می کند. البته گاهی هم ممکن است برداشت غلط باشد که آن هم مکانیزم دارد. یک وقت ممکن است روح قانون را درست نفهمند که آن هم مکانیزم دارد به هر حال در قانون اساسی بن بست ایجاد نشده است، اجرای قانون با دولت و ناظر بر آن مجلس است.

برای اینکه بین قانون اساسی، قانون مجلس و مصوبات هیئت وزیران پیوستگی به وجود آید ، قانون اساسی تصریح کرده انطباق این مصوبات با قانون به نوعی که روح قانون در مصوبات تجلی یابد طبق اصل 138 قانون اساسی با رئیس مجلس است و آنجا که می گوید خلاف قانون است آن مصوبه باید تغییر کند و البته انصافا به طور معمول مصوبات در هیئتی از حقوقدانان بررسی می شود که نظرشان را به رئیس مجلس ارائه می دهند و ما هم نظرمان را به دولت اعلام می کنیم و معمولا نیز اجرایی شده است . 

این موارد یکی دو مورد نیست به طوریکه در مدت مشخصی حدود 600 مورد بود که به دولت فرستاده شد و دولت موارد خلاف قانون را اصلاح کرد که البته همه آنها در زمان مجلس هشتم نبوده است.

در مورد شورای پول و اعتبار و شوراهای عالی اصلاحات انجام نگرفته است که اجرای آنها الزامی است و اگر درست اجرا نشود حتما مجلس نسبت به آن واکنش نشان خواهد داد. در مورد انتزاع سازمان تامین اجتماعی از وزارت رفاه این وضع وجود دارد و ما آن مصوبه دولت را غیر قانونی می دانیم

در برخی موارد مانند شورای پول و اعتبار و شوراهای عالی اصلاحات انجام نگرفته است که اجرای آنها الزامی است و اگر درست اجرا نشود حتما مجلس نسبت به آن واکنش نشان خواهد داد. به طوری که در مورد انتزاع سازمان تامین اجتماعی از وزارت رفاه این وضع وجود دارد و ما آن مصوبه دولت را غیر قانونی می دانیم و نظرمان را هم به دولت اعلام کردیم البته دولت از دیوان عدالت اداری نظر گرفت که از نظر ما خلاف بود اما با مصوبه اخیر مجلس مبنی بر اینکه هیچ کس نمی تواند رای رئیس مجلس را درتخلف از قانون رد کند، نظرمان همین است و سازمان  تامین اجتماعی نمی تواند بدون رای مجلس انتزاع شود نه اینکه امکان پذیر نیست، اگر دولت این نظر را دارد باید لایحه به مجلس بیاورد تا مجلس آن را به تصویب برساند اما دولت نمی تواند خود راسا اقدام کند.

* شما در سفر به عمان و یمن در کنار مذاکرات سیاسی به مسائل اقتصادی و حضور بخش خصوصی ایران در این دو کشور هم اشاره کردید. به نظر می رسد مجلس اجرایی شدن سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی را به شدت پیگیری می کند، فکر می کنید چنین اراده ای در دولت نیز وجود دارد؟

- عزم مجلس در این مورد جدی است و این اراده را در تشکیل کمیسیون  پیگیری و نظارت بر اجرای سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی نشان داد اما اینکه در دولت چگونه عمل می شود باید گفت دولت هم تلاش زیادی در این عرصه داشته است .همین مورد که 35- 36 هزار میلیارد از سهام را واگذار کرده اجرای بخشی از اصل 44 است اما اینکه در اینکه سهام متوازن توزیع شده یا نه بحث است و محل نقد ماست اما همین که این حرکت آغاز شده است باید به فال نیک گرفت.

کارکمیسیون ویژه این است که آنجا که دولت درست عمل می کند تشویق وحمایت کند وآنجا که نامتوازن است دخالت کند تا حرکت متوازن پیش رود. قانون سیاست های اصل 44 موضوعی نیست که مربوط به یک یا چند سال باشد. مجلس در این باره چند قدم برداشته است. ابتدا قانون اجرایی شدن اصل 44 را به تصویب رساند و سپس کمیسیون ویژه را تشکیل داد و در قانون بودجه 88 هم درچندین بند راههایی را برای اجرایی شدن اصل 44 قانون اساسی درنظر گرفت که به نظر کاراصولی بود وان شاءالله مجلس در برنامه پنجم توسعه هم این اهمیت را به خرج خواهد داد. باید با مساعی مشترک این مسیر را دنبال کنیم.

-----------------------------
گفتگو : معصومه حاتم خانی 

کد خبر 880737

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha