خبرگزاری مهر - گروه حوزه و دانشگاه: با توجه به اینکه سفر به مدینه منوره و مکه معظمه سفرهای زیارتی محسوب می شوند وظیفه روحانیون در این سفرها چیست؟ آیا زائران سایر کشورهای حاضر در مراسم حج نیز از چنین امتیازی برخوردار هستند؟
- حجت الاسلام عبدالفتاح نواب: براساس آنچه که در روایات مورد تاکید قرار گرفته است سفرهای زیارتی هم به عنوان سفر واجب و هم به عنوان سفرهای مستحب مورد تاکید قرار گرفته اند و بر همین اساس در تمامی کشورها این سفر مورد توجه است و برنامه ریزیهای مشخصی برای این امر انجام می شود. حتی در برخی از کشورها وزارت حج تشکیل شده تا متصدی این موضوع شود. از سوی دیگر حتی در کشورهایی که عقاید خاصی برای نرفتن به زیارت وجود دارد نیز این سفرها در حال انجام است به عنوان مثال هم اکنون پروازهای مستقیم عربستان به مشهد وجود دارد یا زائران این کشور با زحمت فراوان و از طریق کشور ثالت برای سفر به عراق و زیارت عتبات عالیات اقدام می کنند. این سفرها نیازمند راهنمایی است تا علاوه بر آشنایی با احکام و آداب این زیارت، توانایی اداره فکری، معنوی و عقیدتی زائر را داشته باشد که در ایران نیز این مسئله در دوران قبل از انقلاب اسلامی خیلی کم رنگ وجود داشته اما بعد از انقلاب اسلامی و با تاکیدات حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری این موضوع فعالتر و شفاف تر صورت گرفته و در دوران فعالیت آیت الله ری شهری این موضوع نظم بهتری پیدا کرد و هم اکنون روحانیون در تمامی کاروانهای اعزامی سفرهای زیارتی مکه و مدینه، عتبات عالیات عراق و سوریه حضور دارند.
* روحانیونی که در سفرهای حج همراه با کاروانها اعزام می شوند به طور حتم باید ویژگیهایی خاصی داشته باشند تا بتوانند به زائران کشورمان در این سفرهای معنوی راهنمایی های لازم را ارائه کنند. شرط اصلی برای جذب این روحانیون چیست؟
- داشتن حداقل پایه 10 حوزه از شرایط است ولی چهار مرحله جذب نیز وجود دارد. آزمون کتبی، مصاحبه علمی، ارائه نوار سخنرانی برای سنجش توانایی صحبت و استعلام از مراکز مرتبط از مراحل جذب است.
* بنابراین روحانیونی که اعزام می شوند تحت آموزشهای ویژه ای قرار می گیرند. چه آموزشهایی به روحانیون ارائه می شود؟ نحوه ارائه این آزمونها چگونه است؟
- روحانیون بعد از جذب به آموزش معرفی می شوند. در این مرحله، آموزش قبل از خدمت در قالب 33 واحد درسی با هدف توانمندسازی برای رفع نیازهای فرهنگی حجاج و دیگر موضوعات ارائه می شود. روحانی پس از موفقیت در این دوره آموزشی به عنوان کارآموز به مکه و مدینه اعزام می شود تا در محل نیز با اماکن مقدس مکه و مدینه آشنا شده و در آنجا نیز همراه با توضیحات مفصل دوره آموزشی را طی کند تا با تسلط کافی برای اعزام آماده شود.
* با توجه به اینکه برخی زائران به عنوان حج عمره و برخی تمتع به سفر معنوی حج اعزام می شوند آیا تفاوتی میان آموزشهای روحانیون برای عمره یا تمتع وجود دارد؟
- روحانیونی که دوره آموزش قبل از خدمت را تمام کرده اند به سفر عمره اعزام می شوند تا مدیریت فرهنگی کاروانها را برعهده داشته باشند. در این سفر نیز تجربه های جدیدی را کسب می کنند. کسانی که در سفرهای عمره بتوانند به صورت موفق عمل کنند به عنوان روحانی تمتع اعزام می شوند.
* آموزشهای ضمن خدمت چگونه ارائه می شود و آیا این آموزشها در ایران ارائه می شود یا در بعثه مقام معظم رهبری در مدینه منوره؟
- آموزشهای ضمن خدمت نیز 18 واحد است. در آموزشهای قبل از خدمت نحوه فعالیتها میان کاروان و زائران ایرانی آموزش داده شده است ولی در آموزشهای ضمن خدمت نحوه ارتباط با مردم عربستان و زائران دیگر کشورها و همچنین پاسخگویی تخصصی به شبهات مرتبط با وهابیت آموزش داده می شود. این آموزشها در قالب همایش توسط دفاتر منطقه ای که در 11 نقطه کشور وجود دارد برای روحانیون کاروانها ارائه می شود. البته علاوه بر همایشهایی که در طول سفر برای روحانیون برگزار می شود دوره آموزش تکمیلی با هدف به روز رسانی اطلاعات در دو واحد در عربستان تشکیل می شود.
* پذیرش طلاب خواهر نیز همانند روحانیون مرد صورت می گیرد یا شرایط جذب متفاوت است؟
- پذیرش طلاب خواهر که به عنوان معینه اعزام می شوند نیز همین مراحل را دارد ولی تنها برنامه اعزام به عنوان کارآموز را ندارند زیرا با حضور روحانی در کاروان ضرورتی بر انجام این کار نیست.
* مراحل آموزش برای روحانیونی که جهت عتبات عالیات عراق و سوریه آماده می شوند نیز همین گونه است؟
- بله. تنها تفاوتهایی میان محتوای آموزش وجود دارد و این گروه واحدهای کمتری را آموزش می بینند.
* برنامه اعزام روحانیون به چه شکل است؟
- لیست روحانیون مجاز به اعزام در سایت معاونت امور روحانیون قرار گرفته است و مدیران کاروانها از سراسر کشور با هماهنگی این معاونت و براساس برنامه ریزی صورت گرفته به عمره یا تمتع اعزام می شوند.
* آیا سایت معاونت امور روحانیون علاوه برآنچه اعلام کردید اطلاعات دیگری نیز ارائه می دهد؟
- سایت امور روحانیون بعثه که به آدرس www.beseh-rohani.ir در فضای مجازی قرار گرفته است علاوه بر ارائه اخبار فعالیتهای صورت گرفته مجموعه ای از منابع آموزشی و علمی را در اختیار روحانیون بعثه قرار می دهد. در بحث آموزش مجازی نیز فعالیتهای آزمایشی ارائه دروس به اتمام رسیده و به زودی سامانه آموزش مجازی روحانیون از طریق این سایت به صورت رسمی فعالیت خود را آغاز می کند.
* فعالیتهای روحانیون اعزامی را چگونه ارزیابی می کنید؟
- روحانیون معمولا با انگیزه خدمت رسانی و تلاش برای رفع کاستی ها فعالیت می کنند و براساس برنامه ریزی های صورت گرفته درصد رضایت زائرین از این فعالیتها مطلوب است. شاید در عربستان شما تنها گروههای ایرانی را بتوانید ببیند که دائما همراه آنان یک روحانی وجود دارد تا مشکلات آنها را پاسخ دهد و این امتیاز در سایر کاروانهای کشورهای دیگر دیده نمی شود و این به برکت امام و خون شهداست.
* و در آخر توصیه شما به زائران چیست؟
- بیش از هر چیز برنامه ریزی برای این سفر و کسب اطلاعات با مطالعه کتابهایی در موضوعات معرفی اماکن، اسرار و معارف حج، آشنایی با مناسک و آشنایی با تاریخ اسلام.
نظر شما