مهمترین مشکل نشر دینی "توزیع" است/ فرهنگستان واژگان دینی تشکیل شود

"سطحی‌نگری" ضعف بزرگ کتابهای دینی است

سیدغلامرضا حسینی مدیرعامل سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در رابطه با وضعیت کنونی کتابهای دینی و مذهبی اظهار داشت: با وجود گسترش روزافزون رسانه‌ها به ویژه شبکه‌های تلویزیونی و رادیویی و تأثیر این شبکه‌ها در زندگی مردم، کتاب جایگاه خود را حفظ کرده و چه بسا به دلیل دارا بودن ویژگی‌های خاص، ابزاری مؤثر برای عمق بخشی به دانش مخاطب باشد.

وی در رابطه با وضعیت نگارش، تألیف و ترجمه این نوع کتابها اظهار داشت: پژوهش، تألیف و ترجمه یکی از مراحل بسیار مهم عرضه نشر است و در سی سال گذشته مراکز پژوهشی متقن و بزرگی در سطح کشور تأسیس شده و محصولات بسیار خوبی هم در عرصه علوم انسانی تولید کرده اند به طوری که آمارهای رسمی منتشر شده از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تصدیقی بر روند رو به رشد نشر آثار دینی است.

حسینی با اشاره به ضعفی که در عرصه کتابهای دینی مشاهده می شود گفت: ضعف عمده قابل اشاره در برخی از آثار حوزه علوم انسانی سطحی نگری و عدم عمق بخشی به محتوا است.  گاهی چاپ یک اثر ضعیف از حیث محتوایی می‌تواند اثر نامناسبی بر مخاطب ایجاد نماید.

وی یادآور شد: ارتباط فعال با شخصیت‌های علمی، تشکلها، دستگاههای تحقیقاتی حوزوی و دانشگاهی داخل و خارج کشور، نشست‌های کاری، معرفی برنامه‌ها و هدفمند کردن تحقیقات ر ذیل ارتباط مستمر مراکز پژوهشی و انتشاراتی ضمن جلوگیری از ایجاد موازی‌کاری موجب همکاری، بهره‌برداری از نظرات، تجارب تحقیقاتی و در نهایت هم‌افزایی بین دستگاهی شده و شرایط ارتقای کیفیت محصولات از مرحله تولید محتوایی تا رسیدن به مخاطب را بیشتر فراهم می‌آورد.

غلامرضا حسینی اعتقاد دارد اصلی ترین ضرورت در این بخش تلاش برای ارتقای کیفیت محصولات است، از این رو تحقیق، تألیف، ترجمه و نشر آثار دینی باید از حیث علمی، متقن و کاربردی و با بهره گیری از قالب و بیان فراخور نسل معاصر بوده و در راستای ارتقای سطح کیفی محصولات باشد.

بودجه نشر کتابهای دینی درست هزینه نمی‌شود

حجت الاسلام سید هادی رفیعی پورعلوی مدیرعامل مؤسسه و انتشارات پیام امام هادی در قم در رابطه با وضعیت کنونی کتابهای دینی و مذهبی اظهار داشت: اعتقاد دارم بخشهای ترجمه، نگارش، چاپ و توزیع کتابهای دینی و مذهبی  در مجمموع مناسب با  شأن نظام جمهوری اسلامی، مذهب تشیع و اسلام نیست.

وی گفت: این وضعیت همچنین با علاقه ای که شارع مقدس نسبت به گسترش علوم به ویژه علوم اسلامی داشته هنوز فاصله زیادی تا حد مطلوب دارد و البته نمی توان انکار کرد که همین وضعیت نسبت به زمان قبل از انقلاب بهتر شده به طوری که انکار آن نشان می دهد فرد در جریان امور نیست و یا انصاف ندارد.

رفیعی پور گفت: وضعیت کتابهای دینی مطابق با شأن نظام و اسلامیت این نظام نیست و آن بلندنظری که باید در این امور از سوی اولیای امر باشد خیلی کم است.

مدیرعامل انتشارات پیام امام هادی(ع) تصریح کرد: یکی از راهکارها که همه به آن اشاره می کنند اما در زمینه اجرا، آن را به خوبی مد نظر ندارند این است که دولت و مجلس بودجه ویژه ای برای نشر معارف دینی اختصاص دهند. مقداری اکنون در نظر گرفته شده اما این مقدار به شکل صحیح خرج نمی شود.

رفیعی پور علوی در خاتمه تأکید کرد: دست کم برای مبارزه با وهابیت که دشمن اسلام و تشیع است باید کسانی که کارهای بنیادین برای مبارزه با وهابیت می کنند مورد حمایت قرار گیرند.

مهمترین مشکل نشر دینی "توزیع" است

حجت الاسلام محمد مهدی دشتی مدیرعامل انتشارات امیر المؤمنین در گفتگو با خبرنگار مهر در رابطه با وضعیت کنونی کتابهای دینی در جامعه اظهار داشت: شک نیست که تعداد کنونی کتابهای دینی و جامعه مکفی نیست. راهکارهای مختلفی برای پاسخ به نیازهای جامعه در این عرصه پیشنهاد شده تا هم فرهنگ کتابخوانی افزایش یابد و هم فرهنگ کتاب دینی توسعه پیدا کند.

حجت الاسلام دشتی یادآور شود: تا کنون اقداماتی از سوی مسئولین انجام شده و با خریدهایی که دولت در این عرصه انجام داد و حمایتهایی که از پروژه های مختلف صورت گرفت وضعیت اندکی بهبود یافت، اما هنوز هم بسیاری از مشکلات به قوت خود باقی است.

وی با اشاره به اینکه عمده ترین مشکل ناشران کتابهای دینی در امر توزیع است گفت: در بخشهای دیگر هم مشکلاتی وجود دارد که در آن میان می توان به تحقیقات اشاره کرد. در قم که بالاترین آمار چاپ کتابهای دینی را در جهان اسلام دارد تا امروز در بخش تحقیقات کتابهای دینی متولی مشخصی نداشته ، مراکز مختلفی در این رابطه فعالیت می کنند که نتیجه فعالیت آنها موازی‌کاریهایی است که بدون متولی خاصی انجام می شوند.

وی با اشاره به اینکه آسیبهای مختلفی عرصه کتابهای دینی را تهدید می کند تأکید کرد: به تبع این آسیبها، مردم جامعه نیز متحمل آسیبهایی می شوند، یکی از مهمترین آنها سیاست زدی فرهنگی ما است و هر دولتی به فراخورسیاستهایی که تعریف می کند فرهنگ را نیز تغییر می دهد، درصورتی که فرهنگ و چشم‌انداز بلند ما نباید در خور تغییراتی شود که با تغییر دولت ایجاد می شود. درحالی که فرهنگ باید عرصه جداگانه ای از سیاست باشد.

مدیر عامل انتشارات امیرالمؤمنین تصریح کرد: برای رفع این آسیبها نهادهایی جدا از نهادهای دولتی باید متصدی شوند و بخش کتابهای دینی و فرهنگی یا زیر نظر مستقیم رهبری یا مجمع تشخیص مصلحت نظام باشد که با تغییر هر دولت سیاستهای فرهنگی تغییر نکند. همچنین باید تعریف چشم انداز بلندی چون چشم انداز 1404 داشته باشیم که روند مشخصی را طی و با تغییر دولت روند حرکتی این جریان تغییر نکند.

فرهنگستان واژگان دینی تشکیل شود

حجت الاسلام علیرضا قائمی نیا عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه و سردبیر نشریه "ذهن" در رابطه با وضعیت کنونی کتابهای دینی اظهار داشت:  کتابهای دینی از نظر چاپ و نشر وضعیت چندان مطلوبی ندارند. نکات هنری و گرافیکی و برخی مسائل نشر که باید رعایت شود در نشر آثار و کتابهای دینی چندان به چشم نمی خورد. شاید آثاری که در زمینه های فنی و علوم انسانی غیر از مباحث دینی، وضعیت بهتری داشته باشند.

وی گفت: از نظر توزیع باید گفت که هیچ نهاد یا سازمان خاصی متصدی توزیع کتابها و آثار دینی نیست و از این رو توزیع کتابها با مشکلات فراوانی رو به رو است به طوری که پس از چاپ یک کتاب و درج خبر آن در رسانه های گروهی مخاطب شاید با ماهها مشکل برای تهیه این کتاب رو به رو شود.

سردبیر نشریه ذهن همچنین اظهار داشت:  هیچ وحدت رویه ای در ترجمه کتابهای دینی وجود ندارد و گاهی از یک کتاب ترجمه های مختلفی وجود دارد و هیچکدام ترجمه مطلوبی که باید ارائه می شد نیست، در بسیاری از آثار ترجمه شده دینی واژگان صریح مورد استفاده قرار نمی گیرد و در این عرصه معادلهای مورد قبول و مشترکی وجود ندارد ، برای پاسخ به این امر باید فرهنگستانی چون فرهنگستان زبان فارسی در رابطه با معادلهای واژگان دینی فعالیتهایی را آغاز کند.

این عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه در رابطه با برخی از آسیبهایی که عرصه کتابهای دینی را تهدید می کند گفت: فقدان یا کمبود مخاطب برای این نوع کتابها است که خود مشکل بزرگی محسوب می شود. برای مثای ترجمه هایی که گویا نیستند مخاطب را سردر گم می کنند و تنها آنها را با تعدادی کتاب مبهم ترجمه شده رو به رو می کند.

ضعف در نشر کتابهای دینی با وعده‌های مسئولان بهبود نمی‌یابد

مصطفی پور امینی مدیرعامل انتشارات دینی سمیع در رابطه با وضعیت موجود کتابهای دینی گفت: وضعیت توزیع کتابهای دینی بسیار نامناسب است. مسئله توزیع همواره از معضلات ناشران  بوده و سالها است که آنها از این مسئله رنج می برند و با توجه به وعده مسئولین در رابطه با حل این معضل هنوز هیچ گام مثبتی در این عرصه برداشته نشده و ما شاهد تحول مثبتی نبوده ایم.

پور امینی در ادامه وضعیت چاپ را مناسب ارزیابی کرد و گفت: امکانات پیشرفته ای برای چاپ در اختیار داریم و حتی از نظر ترجمه نیز ناشر در بسیاری از اوقات هزینه های قابل قبولی برای چاپ کتابهای ترجمه شده سرمایه گذاری می کند این درحالی است که وضعیت نشر چندان مطلوب نیست و شاید بتوان مسائل اقتصادی و استطاعت مردم برای هزینه کارهای فرهنگی و خرید کتاب را عامل آن دانست.

وی با اشاره به مسئله تهاجم فرهنگی که با هدف سست کردن پایه های اعتقادی و دینی جوانان صورت می گیرد بر ضرورت تقویت محتوای کتابهای دینی و فرهنگی تأکید کرد و گفت: مدیران و مسئولان فرهنگی جامعه باید با همکاری یکدیگر باید عرصه کتابهای دینی را آسیب شناسی کرده و در راستای رفع آن اقداماتی را با تدوین راهکارهای مؤثر انجام دهند.

مدیرعامل انتشارات سمیع گفت: مسئولان فرهنگی کشور باید برای پاسخگویی نیازهای فکر و فرهنگی و تأمین تمام اقشار جامعه همسو با مشکلات قدم بردارند و در این میان مسئله قدرت خرید فرهنگی مردم را نیز مورد توجه قرار دهند تا تمام اقشار جامعه بتوانند از کتابها دینی استفاده کنند.

نقش کتابهای دینی در انتقال اندیشه‌های اسلامی انقلاب ضعیف بوده است

حجت الاسلام علی اصغر اوحدی معاون فرهنگی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و رئیس انتشارات این مجمع با اشاره به وضعیت کنونی کتابهای دینی اظهار داشت: به طور کلی ما در زمینه تولید کتاب به ویژه کتابهای بعد از انقلاب اسلامی تنوع و پیشرفت خوبی داشته ایم. طبیعتا ایران به عنوان کانون فرهنگ اسلامی و حتی می توان گفت به عنوان مرکز منحصر به فرد تولید تفکر دینی در این مقطع زمانی به ویژه پس از متلاشی شدن حوزه علمیه نجف در دوران بعثی ها و صدام، مرکز و کانون تولید فکر دینی بوده است.

حجت الاسلام اوحدی یادآور شد که مسئله ترجمه به طور طبیعی به آن قدرت پیش نرفت چرا که مسئله ترجمه با نگارش آثار دینی قدری متفاوت است. ترجمه را باید بنگاه ها و مؤسسات خاصی برعهده گیرند و آنها نیز ابعاد مادی و اقتصادی امر را در نظر می گیرند. نمی توان گفت که در بعد ترجمه موفقیت لازم را داشته‌ایم .

معاون فرهنگی مجمع تقریب مذاهب اسلامی با اشاره به اینکه نقص عمده ما در این عرصه، مسئله توزیع کتابهای دینی است گفت: متأسفانه موفقیت لازم را به دست نیاورده ایم تا کتاب را به دست مخاطبین داخل و خارج کشور برسانیم. در طراحی، فکر، اندیشه و نوآوری داشته ایم اما نمی توان این عرصه را در حد کمال توصیف کرد و صحبت درباره حرکت رو به رشد و تکامل عرصه کتابهای دینی به معنای عدم وجود ضعف در این عرصه نیست.

حجت الاسلام علی اصغر اوحدی گفت: ما نتوانسته‌ایم ایده ها و اندیشه های تازه ای که از اسلام سرچشمه گرفته اما انقلاب آن را اشاعه داده به زبان قابل فهم روز ارائه کنیم تا دنیا بتواند آن را خوب درک کند ارائه دهیم.

مخاطب کتابهای دینی مشخص نیست

حجت الاسلام محمد علی ایازی قرآن پژوه و محقق اظهار داشت: بی تردید شرایط کتابهای دینی در دهه اخیر تحول یافته و کیفیت آن بهتر شده اما در مجموع ضعفهای بسیاری وجود دارد. بیش از مسائل صورت و ظاهر مـتأسفانه در استدلال و بنیانهای اعتقادی این دسته از کتابهای دینی ضعف داریم. کتابهای سطحی و کتابهای عامیانه که امروز افزایش یافته کتابهای دینی ما را خدشه دار می کند.

حجت اسلام ایازی با اشاره به انتشار کتابهایی مبتنی بر خوابها، خرافات و مسائل اثبات نشده گفت: متأسفانه این نوع کتابها دو نوع تأثیری منفی در میان مخاطبان کتابهای دینی به وجود می آورد.

وی گسترش عوام گرایی و سطحی نگری را یکی از آسیبهای این نوع کتابهای دینی عنوان کرد و اظهار داشت: دومین تأثیر منفی آن فراهم کردن زمینه های دین گریزی است . مهمترین آسیبی که در رابطه با کتابهای دینی وجود دارد عدم مشخص شدن مخاطب کتابهای دینی است. نویسنده کتاب را ارائه می کند اما اعلام نمی کند که مخاطب این کتاب چه قشری از جامعه هستند.

وی تأکید کرد: برای انواع قالبهایی چون ادبیات، شعر، رمان مخاطب خود را مشخص می کند اما این امر در رابطه با کتابهای دینی صدق نمی کند ؛ درحالی که باید مشخص شود این کتاب برای چه سطحی از تحصیلات، سن و شرایط اجتماعی نوشته شده است و نویسنده پس از توجه به این نکته باید با ادبیات متناسب با مخاطب خود ارتباط برقرار کند و بداند که مخاطب خود چه دغدغه هایی دارد و با توجه به این دغدغه ها محتوا و مضمون کتاب را ارائه کند.

حجت الاسلام محمد علی ایازی گفت مهمترین اقدام در زمینه آسیب زدایی از عرصه کتابهای دینی گسترش فضای عقلانیت در کشور است، حتی کسانی که اهل عرفان هستند چون ابن عربی و شخصیت امام راحل (ره) وقتی ادعای ماورایی می کردند استدلالهای عقلی برای آن ارائه می کردند و این امر می تواند مانعی برای گسترش مسائلی بی پایه و اساس باشد.

تولید کتاب دینی ساده‌تر از فروش آن است/ توزیع کتاب ساماندهی ندارد

محمد شب‌زنده دار مدیرعامل انتشارات ناس در رابطه با کتابهای دینی گفت: در حال حاضر شرایط  برای نشر، تألیف و ترجمه کتابهای دینی مناسب نیست، به ویژه کتابهای دینی که با موضوعات عمیق سرو کار داشته باشد از لحاظ استفبال مخاطبین با مشکلاتی مواجه هستند. یک دسته از کتابهای دینی که با استقبال مواجه بوده کتابهای عام است و این توده مردم هستند که به این کتابها اقبال دارند. این نوع کتابها از قدیم بوده و همیشه هم در جامعه ما خواهند بود و در آن میان می توان به نهج البلاغه، صحیفه سجادیه، زندگینامه ائمه و بزرگان دینی اشاره کرد. این کتابها نیز در طول زمان افت و خیز دارد اما اقبال مخاطبین به آنها همیشگی است

شب‌زنده دار گفت: آن دسته از کتابها که با مفاهیم عمیق فلسفی و دینی سروکار دارند و به طور طبیعی مخاطبین آن عوام نیستند، بازار چشمگیری ندارند و ناشرین تمایلی به چاپ و نشر آنها ندارند چرا که ممکن است سرمایه آنها در حالت سکون باقی بماند . این امر در رابطه با کتابهای اجتماعی و فلسفی هم صدق می کند. در زمینه غیر دینی نیز در شرایط کنونی مخاطب عام بیشتر است تا مخاطب خاص.

مدیرعامل انتشارات ناس با ابراز تأسف از اینکه نظام سازمانمندی برای توزیع کتاب وجود ندارد و این امر به ویژه در رابطه با کتابهای دینی و همچنین وجود مرکزی برای پخش کتابهای دینی مورد تأکید قرار می گیرد گفت: ناشرین نباید دغدغه فروش داشته باشند اما درحال حاضر همه ناشرین دینی و غیر دینی دغدغه فروش دارند به طور کلی می توان گفت که تولید ساده تر از فروش کتاب است.

محمد شب‌زنده دار در رابطه با سایر راهکارهای توزیع کتاب گفت: مراکز فروش کتاب از لحاظ فضا محدودیت دارند، کتابهای جدید باید به معرض دید گذاشته شوند، کتاب فروش ها و مراکز فروش هر کتابی را به معرض دید نمی گذارند ، تا از فروش کتاب اطمینان نداشته باشند کتاب را برای فروش نمی پذیرند.

دغدغه تأمین معاش انگیزه فعالان نشر دینی را کمرنگ می‌کند

علیرضا اسدالهی فرد مدیرعامل انتشارات صبح پیروزی در قم در رابطه با شرایط چاپ و نگارش کتابهای دینی و  مذهبی اظهار داشت: با شرایط موجود دست نویسندگان بسته است، ناشرین برای اینکه انتشار کتابها بسیار پرهزینه است نمی توانند رو به کارهای دقیق تر بیاورند.

وی با اشاره به مراحل گسترده فرآیند نگارش، نشر و توزیع کتاب گفت: اگر نویسنده بخواهد به بهترین وجه کار کند نباید نگرانی از لحاظ تأمین معاش زندگی خود داشته باشد، اما چون چنین شرایطی محقق نشده، نویسنده نمی تواند برای کارهای دقیق تری سرمایه گذاری کند.

اسدالهی فرد که خود از نویسندگان و مترجمان کتب دینی و مذهبی است در ادامه گفت: برای مثال من به عنوان یک نویسنده طرح هایی داشته  و می خواهم این طرحها را اجرا کنم، بی تردید اجرای این طرحها مستلزم یاری طلبیدن از سایر محققین است و این امر نیاز به بودجه دارد در نتیجه بسیاری از طرحهای نویسندگان مسکوت مانده است.

مدیرعامل انتشارات صبح پیروزی مهمترین مشکلی که در راه کتابهای دینی وجود دارد را منابع مالی عنوان کرد و در کنار آن به کمبود منابع علمی و عدم دسترسی بسیاری از نویسندگان به کتابخانه های مجهز را مورد اشاره قرار داد.

وی با اشاره به راهکارهایی که برای حمایتهای نخبگان و نویسندگان وجود دارد خواستار اجرایی شدن آن و معرفی کتابهای دینی از شبکه های مختلف تلویزیونی و همچنین رسانه های مختلف شد تا قضاوت درباره کتابها برعهده مخاطبان باشد.

کودکان در تولید کتابهای دینی نادیده گرفته می‌شوند

حجت الاسلام مرتضی وافی مدیر مرکز مطالعات راهبردی خیمه و  دبیر شورای فرهنگی و برنامه‌ریزی مسجد مقدس جمکران  اظهار داشت: موضوع کتاب به عنوان یک رسانه تأثیرگذار مکتوب که شاید جز معدود رسانه هایی است که از میراث گذشتگان ما بوده و هنوز هم کاربردهای تأثیرگذار خود را دارد. رسانه های مکتوب در حقیقت در جامعه و فضای فرهنگی جامعه ما نقش ویژه ای ایفا می کنند. در جریان کتابهای دینی به 4 عامل بر می خوریم که این چهار عامل هرجا قوت گرفته کتابهای دینی با قوت بیشتر با تیراژ بالاتر و با نفوذ بیشتر و مخاطب بیشتر در جامعه مواجه شده و عکس آن نیز صادق است.

دبیر شورای فرهنگی و برنامه‌ریزی مسجد مقدس جمکران در رابطه با نخستین عامل از این عوامل چهارگانه گفت: نیاز سنجی و مخاطب شناسی نخستین عامل است. اگر این مؤلفه با دقت کامل لحاظ شود در گام اول، اولین مؤلفه چرخه تولید کتاب دینی را رعایت کردند که البته این امر نیازمند شناخت مؤلف از زمان و زمانه خود و همچنین نیازهای روز است. کسانی که در جامعه نیستند برحسب ظاهر می توانند قلم بزنند اما نوشته های آنها متناسب با درد جامعه نیست. قلم کسانی موفق است که در دل جامعه باشند، ببینند و بنویسند.

وی تأکید کرد: کسانی که قدم اول را بردارند در بحث کتاب دینی دنبال سرفصلها و عناوین مناسب می گردند. گاهی چیزهایی باب می شود جو عمیقی ایجاد می شود و کسانی هم به دنبال آن می روند، در عین اینکه این جو فرهنگی ممکن است مؤثر هم باشد اما عدم توجه به مسیر آن ممکن است باعث سطحی گرایی و جوزدگی به همراه می آورد این جمله که می گویند مطالب سفارشی در بحثهای این گونه کاربرد ندارد جمله دقیقی است. برای گرمی بازار یک موضوع نباید نوشت.

حجت الاسلام وافی تصریح کرد: در بحث انتخاب عناوین و سرفصلها باید دقت کنیم که این عناوین و سرفصلها دقیقا براساس داده های علمی نه برداشتهای شخصی و نکته های تجربی باشد، اما در عین حال باید توجد داشت نویسندگان کتاب دینی هنرمند هستند. هنرمند باید انتقال درونی حس خود را به جامعه داشته باشد.

وی همچنین در رابطه با ظاهر کتابهای دینی نیز اظهار داشت: درحال حاضر معمولا از قطع های وزیری، جیبی، پالتویی و رقعی استفاده می کنیم درحالی که قالبهای دیگر از نظر تولید در دنیا متنوع است ، برای اینکه دور ریز کاغذ نداشته باشیم تنوع را نادیده می گیریم. درحالی که از دور ریز این کتابها می توان قطعهای جدید ارائه کرد.

وافی گفت: جدا از اینکه ما در تولید و بسیاری از بحثهای دیگر ضعیف هستیم در توزیع بیش از تمام موارد ضعف داریم. مهمترین ضعف و نقص که بدون درنظر گیری مخاطب اتفاق می افتد توزیع ضعیف کتابها است.

دبیر شورای فرهنگی و برنامه‌ریزی مسجد مقدس جمکران  همچنین پایگاه توزیع محصولات فرهنگی از جمله کتابهای دینی از جمله ضعف ها دراین حوزه توصیف کرد و یادآور شد: مهمترین رنج و درد ناشران کتابهای دینی از کمبود پایگاه های توزیع کتابهای دینی است چرا که آنها نگران هستند چرا این کتابهای دینی در دسترس علاقمندان قرار نمی گیرد.

حجت الاسلام مرتضی وافی از دیگر دغدغه مهم در فضای فرهنگی جامعه را بحث آشنایی کودک و نوجوان با موضوعات فرهنگی  و دینی توصیف کرد و گفت: کودک و نوجوان ما برای اولین قدمهای آشنایی خود با مبانی فرهنگی و معارف دینی از راه کتاب وارد می شود و در دسترس ترین قالبی که برای کودک و نوجوان برای آشنایی با معارف دینی و مذهبی وجود دارد کتاب است و ما به شدت در بحث کتاب کودک و نوجوان در موضوعات دینی و مذهبی با ضعف برنامه ریزی، فکر و بازتولید کتابهای فاخر چه از نظر طرح، عکس گرافیک، نوشتار، موضوعات و مقوله های مورد نیاز یک کودک است با ضعف مواجه هستیم.

وی اظهار داشت: در بسیاری از موضوعات فرهنگی به دنبال تدوین یک مهندسی فرهنگی و ایجاد شورای فرهنگی هستیم اما در کتاب این طور نیست اگر ما مهندسی فرهنگی دقیقی را در کشور طراحی کنیم، آئین نامه و اساس نامه ای تدوین کنیم و از مجموعه هایی که در تولید و توزیع کتابهای دینی دست دارند استفاده کنیم، می توانیم یک شورای عالی هماهنگی شکل دهیم.