ساختمان سازی در مادآباد/ کودکان سفال کشف می کنند و به خانه می برند!

به گزارش خبرنگار مهر در شیراز، نوروز رجبی در نشستی با خبرنگاران گفت: تپه مادآباد در شمال شرقی شهرستان مرودشت واقع شده و پیشتر در بررسی های باستان شناسی "ویلیام سامنر" که از طرف موسسه باستانی شناسی دانشگاه آمریکا در این خصوص همکاری داشت، شناسایی شد.

وی بیان کرد: این تپه در اثر عوامل مختلفی به شدت آسیب دیده و عکسهای هوایی که مربوط به دهه 40 شمسی هستند و همچنین مدارک موجود در بایگانی سازمان میراث فرهنگی نشان می دهد که در بخش شمال شرقی شهر مرودشت پنج محوطه بزرگ وجود داشته که به تپه های "رشمیجان" معروف بوده اند.

مدیر گروه رشته باستان شناسی دانشگاه آزاد واحد مرودشت با اشاره به اینکه در طول دهه 40 تا 70 چهار تپه از این تپه ها در اثر تسطیح زمینهای کشاورزی و گسترش فعالیتهای عمرانی در منطقه پاک شده اند، افزود: بر همین اساس تنها بخشهای اندکی از تپه مادآباد باقیمانده که البته این تپه نیز طی چند مدت اخیر با تهدیدات زیادی مواجه شده است.

ساخت و ساز و انتقال پایه های برق در تپه مادآباد و تخریب روزافزون آن

رجبی تاکید کرد: ساخت و ایجاد آپارتمانهای مختلف در بخش شرقی و غربی و گسترش ساخت و ساز در بخش جنوبی محوطه و نیز تسطیح و گسترش زمینهای کشاورزی در بخش شمالی آن باعث پاک شدن بیش از 70 درصد از این محوطه شده و عبور خیابان بزرگ 60 متری و نیز پایه های انتقال برق مرودشت آسیبهای بیشتری را به این تپه تاریخی وارد کرده است.

وی عنوان کرد: تاسف انگیز خواهد بود وقتی بر سطح تپه مادآباد با حجم انبوهی از نخاله های ساختمانی و شهری مواجه می شویم که با یافته های سطحی باستانی شناسی در تپه مخلوط شده اند.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد مرودشت گفت: اگرچه این تپه در سال 45 به ثبت آثار ملی رسیده و تعیین حریم فرضی از آن نیز در بایگانی میراث فرهنگی موجود است اما این مسئله باعث نشده تا سازمانهایی مثل مسکن و شهرسازی، شهرداری و ... از تخریب این تپه تاریخی پرهیز کنند.

رجبی با تاکید بر اینکه زمینهای این محوطه تاریخی نیز سند دار شده است، عنوان کرد: اهمیت تپه های مادآباد معطوف به سفالهای منقوشی هستند که در سطح تپه دیده می شوند و پیش از این یافته ها در سطح تپه به فراوانی دیده می شدند اما امروزه رفت و آمد وسیع مردم در محوطه دیده می شوند و همچنین کودکانی نیز وجود دارند که به دلیل حس کنجکاوی این داده های منقش را در سطح تین منطقه جمع و برای خود گردآوری می کنند.

وی در خصوص اهمیت این سفالهای تاریخی نیز با اشاره به اینکه سفالهای این محوطه در ادبیات باستان شناسی آسیایی غربی به سفالهای شبه پیش از تاریخ معروف شدند، افزود: "ویت کامب" باستان شناسی مشهور آمریکایی بیشترین پژوهشها را پیرامون این یافته ها صورت داده و به خصوص آنها را از کاوشهای محوطه هایی مثل "تل الحیر" در اردن و .. از لایه های باستانی بیرون آورده و آنها را مربوط به قرون میانی اسلامی می داند.

سرپرست کاوش محوطه مادآباد عنوان کرد: وی این تاریخ گذاری و کرونولوژی را در مورد این داده های فرهنگی در ایران نیز صادق دانسته و آنها را به قرون میانی اسلامی یعنی سده های شش تا هشت هجری نسبت داده است.

سفالهای کشف شده در محوطه تپه

رجبی با اشاره به اینکه این یافته ها تا به امروز در ایران از یافته های باستان شناسی بیرون نیامده بودند، افزود: یکی از دلایل اهمیت تپه مادآباد متوجه چنین یافته های پرسش برانگیزی بوده که پیرامون آنها سئوالهای فراوانی وجود دارد.

وی همچنین با اشاره به منقش بودن این سفالها نیز بیان کرد: منقوش کردن سفالها مربوط به زمانی بوده که گروه های انسانی به خط دسترسی نداشتند از این رو برای بیان اندیشه و افکار خود از منقش کردن سفالها استفاده می کردند به عنوان نمونه برای بیان رودخانه از خطوط و باندهای مواج بهره می جستند و یا برای عنوان ارتفاعات و کوه ها از خطوط زیگزاگی استفاده می کردند.

این استاد دانشگاه گفت: به هر صورت با ورود خط و آغاز این دوره تاریخی روند منقش کردن سفالها نیز رو به کاهش رفت و در دروه های ساسانیان و .. این امر به کلی در حال حذف بود اما یکی از پرسشهایی که در این خصوص وجود دارد این است که پس از گذشت این چند هزار سال چرا در سفالهای این محوطه، منقش وجود دارد و چنین بازگشت به عقبی صورت گرفته است.

رجبی با اشاره به اهداف کاوش در این محوطه نیز خاطرنشان کرد: یکی از اهداف اصلی انجام کاوش باستان شناسی در این محوطه جلوگیری از تخریب روز افزون تپه بوده به گونه ای که با به دست آوردن یافته های جدید باستانی شناسی مسئولان شهرستان، استان و کشور را به اتخاذ اقدامات برای پرهیز از تخریب این تپه اغنا کنیم.