۱۵ تیر ۱۳۸۲، ۱۳:۳۹

جايگاه موسيقي سنتي (1)

مجيد كياني: موسيقي سنتي در حال ركود نيست

 مجيد كياني: موسيقي سنتي در حال ركود نيست

قبل از اينكه موسيقي پاپ طي چند سال گذشته در جامعه ما رواج پيدا كند ، موسيقي سنتي پيشرفت خوبي داشت و نوارهاي زيادي منتشر مي شد ، اما بعد از اينكه موسيقي پاپ به ميدان آمد، فروش آثار موسيقي سنتي افت كرد.

 مجيد كياني ، نوازنده ، آهنگساز و مدير مركز حفظ  و  پژوهش  موسيقي ايراني  در صدا  و سيما  در گفت وگو با خبرنگار هنري "مهر" ، ضمن بيان اين مطلب افزود: موسيقي سنتي به نظر من در حال ركود نيست، بلكه خيلي هم خوب دارد كار خودش را انجام مي دهد، ممكن است كه  از نظر كميت  خيلي گسترش نيافته باشد. اصولا هر هنري كه جدي  و ارزشمند است ،  چون با  كيفيت سرو كار دارد ، اعداد وارقام درآن حرف اول را نمي زند . به نظر من همين كه ما چند موسيقيدان خوب داشته باشيم  و چند هنرجو و شاگرد راه آنها را تداوم بخشند و گاه گاهي كنسرت هايي برگزار شود و آثاري منتشر شود، از نظر ما كافي است و هيچ ركودي حاصل نشده است.
وي گفت:  موسيقي  انواع گوناگون دارد  كه بعضي از آنها  خوب معرفي شده اند و بعضي هم از ابتدا خوب معرفي نشده اند و بنا براين تا كنون هم جا نيافتاده اند.
كياني  گفت:  ما سه نوع موسيقي  داريم، موسيقي كلاسيك غربي، موسيقي سنتي كه خودش شامل موسيقي دستگاهي، زورخانه، خانقاه، مذهبي، نواحي ايران و... مي شود  و موسيقي ملي كه تركيبي از اين دونوع است.
 وي به وضعيت موسيقي در غرب اشاره كرد و گفت:  در غرب كه به نظر من كارها بسيار اصولي تر و جا افتاده تر پيش مي رود،  موسيقي كلاسيك را داريم كه دقيقا در همين وضعيت ركودي كه شما به آن اشاره كرديد به سر مي برد ، اگردولت  اين موسيقي سمفونيك را حمايت نكند ، به سرعت ورشكست مي شود، اين موسيقي با اينكه نه فروش دارد و نه طر فدار، فعاليت انديشمندانه خودش را دارد.  وقتي شما شبكه هاي تلويزيوني را مي بينيد ، از اين صد يا دويست شبكه، حداقل دو تا سه شبكه صرفا به موسيقي كلاسيك اختصاص يافته است و هروقت در شبانه روزتلويزيونتان را روشن كنيد ،  فقط موسيقي كلاسيك مي شنويد. درغرب با توجه به اينكه موسيقي پاپ  جاي خودش را دارد اما سوبسيد به موسيقي كلاسيك تعلق مي گيرد و بهترين جايگاه را هم به اين نوع موسيقي اختصاص مي دهند، اما در ايران آيا به اين شكل است؟ آيا تمام موسيقي هاي ما جدي هستند؟
وي به موسيقي دستگاهي ايران اشاره كرد و گفت: در موسيقي دستگاهي، ما هم اجراهاي جدي و ارزشمند داريم و هم اجراهاي مردمي و عامه پسند. در بخش عامه پسند توجه  بيشتر روي كميت است واين بخش به طور مداوم در گير نوسان است  ولي بخش موسيقي جدي و علمي دستگاهي هيچ صدمه اي  از لحاظ كيفيت يا كميت نديده است .
وي به موضوع عامه پسندي موسيقي اشاره كرد و گفت:  دو نوع موسيقي عامه پسند داريم ، مردم هم بر اساس سليقه روز تصميم مي گيرند، يك روز دلشان مي خواهد از موسيقي x استفاده كنند و يكروز y. اما كارهاي جدي و انديشمندانه هميشه جاي خودشان را حفظ مي كنند و سهم ثابت خود را دارند و اين سهم بستگي به شناخت مردم دارد.  در اين زمينه رسانه هاي گروهي ، دانشگاه ها، آموزش و پرورش و صدا و سيما خوب عمل نكرده اند  تا مردم براساس حسن انتخاب  از موسيقي خوب استقبال كنند و آن را استفاده كنند،  در نتيجه آن بخش چون به صورت محدود كارش را انجام مي دهد ، هيچ تغييري در آن حاصل نمي شود.  هرچند در حال حاضراز  بخش موسيقي عامه پسندهم آن طور كه بايداستقبال نمي شود.  اما در عين حال اين موسيقي هيچ نوع مشكلي از نظر مالي ندارد و كارش شبيه به كارهاي اقتصادي است و نيازي به حمايت دولت هم ندارد، حتي به نظر من دولت بايد روندي  را پيش بگيرد كه از درآمد موسيقي پاپ براي موسيقي كلاسيك يا سنتي استفاده شود.  اگر اين تعادل رعايت نشود ، به خيلي از مسائل هنري و فرهنگي ما صدمه مي خورد.
وي در مورد نوازندگي در ايران گفت:  اساس موسيقي هاي مشرق زمين، از بخش خاورميانه گرفته تا آسياي مركزي  و خاور دور، بيشتر بر روي تكنوازي است و اين تكنوازي براساس بداهه نوازي است . البته بايد اشاره كنم كه منظور من از تكنوازي اين نيست كه يك نفر روي صحنه  باشد ، بلكه ممكن است يك گروه  قطعه اي را اجرا كند ، اما از يك ساعت كار ، بيشترين قسمت  برنامه اختصاص به خواننده آواز، يا نوازنده داشته باشد.
كياني به استقبال جوانان  از موسيقي سنتي اشا ره كرد و  گفت:  در زمينه موسيقي سنتي بايد بگويم كه شاگردان من روز به روز بيشتر و علاقه مند تر مي شوند. ما مي خواهيم در بخشي كار كنيم كه جدي وعلمي است و افرادي كه مي خواهند اين نوع موسيقي را كار كنند،   خود به خود ،  خودشان  دست به انتخاب مي زنند .
وي در مورد موسيقي كلاسيك در ايران گفت:  ما در ايران نوازنده هاي بسيار خوبي داريم  و لازم است كه از اين نوع موسيقي حمايت شود و دولت بودجه زيادي را در اختيار آنان بگذارد تا اين طور نشود كه  بسياري از همين نوازنده هاي خوب ما در استوديو ها در همين گروه هاي عامه پسند فعاليت  كنند و خرج زندگي شان را از آنجا  در بياورند.
وي به فعاليت هاي مركز حفظ و پژوهش موسيقي سنتي اشاره كرد و گفت:  از دو سال قبل ، صدا و سيما  مركز آموزش موسيقي سنتي را تعطيل كرد و به جاي آن ،  همانطور كه قبل از انقلاب نيز وجود داشت، مركز حفظ و پژوهش موسيقي را  با رويكرد موسيقي سنتي ايران ،  را ه اندازي كرد. ما هم در اينجا شورايي را از افرادي  كه به طور حرفه اي موسيقي دستگاهي  كار مي كردند ، تشكيل داديم و در اين شورا به اين نتيجه رسيديم كه سه نوع عضويت از جواناني كه دوست دارند در اين مركز فعاليت بكنند، از طريق مصاحبه  داشته باشيم. اول ،اعضا پيوسته ما هستند،  آن دسته از جواناني كه به موسيقي سنتي علاقه مندند و توانا هستند و دوست  دارند كه اين موسيقي را  بدون تغيير، احيا كنند.  ما احتياج داريم  جواناني باشند كه موسيقي ما را حفظ كنند، روي آن تحقيق و تفحص انجام بدهند و در سالن ها اجرا بكنند و در صورت امكان ، آنها را ضبط كنند و انتشار بدهند  تا در اختيار مردم قرار بگيرد. براي اين گروه، مركز امكانات خاصي را از قبيل استاد رايگان، مكان براي تمرين، كمك تحصيلي و...در نظر گرفته است. ما 40 هنرجو به اين شكل داريم كه به جرات مي توانم بگويم  آينده موسيقي كشور را تامين مي كنند و اغلب آنها مقام هاي خوبي را در مسابقات كسب كردند و يا از شاگردان ممتاز اساتيد هستند. دسته ديگر ، يعني اعضا وابسته ، افراد كم تجربه تري هستند كه هنوز رديف ها را تمام نكرده اند ولي   مي توانند از مكان ، آرشيو و كتابخانه استفاده كنند كه اين دسته نيز حدود 40 نفررا تشكيل مي دهند. دسته سوم هم كه حدود 100 نفر هستند، اعضاي افتخاري مركزرا تشكيل مي دهند . اين دسته شامل افرادي مي شود كه به موسيقي سنتي علاقه مند هستند ، اما توانايي لازم را براي عضويت در دو بخش ديگر ندارند. 
كياني افزود: ما بدون اينكه موسيقي هاي ديگر را نفي كنيم به كار خودمان مي پردازيم  و اميد واريم افرادي  كه  تربيت مي كنيم بتوانند تكنوازهاي  توانمندي باشند و درآينده  به راحتي بداهه نوازي كنند.

کد خبر 9123

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha