دکترعلی اکبرعبدل آبادی که با خبرنگار مهر گفتگو می‌کرد در پاسخ به این سؤال که چه پیش‌شرطهایی باید وجود داشته باشند که ما در عرصه علوم انسانی دارای نظریه‌پردازان قوی باشیم؟ گفت: به نظر من برای اینکه در حوزه علوم انسانی نظریه‌پردازان قوی داشته باشیم، دستکم وجود 11 پیش‌شرط لازم است.
وی افزود: اول آنکه کسانی که می‌خواهند در این حوزه نظریه‌پردازی کنند، باید از ضریب هوشی بالا و از ذهنی تیز و قوی بهره‌مند باشند. بعد اینکه با اصول و فنون تفکر انتقادی کاملاً آشنا باشند و دربه کارگیری آنها مهارت کافی داشته باشند. علاوه بر این آنها باید با قواعد اخلاق باور آشنا باشند و همواره چه درباره خودشان و چه درباره دیگران به رعایت آنها ملتزم باشند.
این محقق حوزه فلسفه تصریح کرد: چهارمین پیش‌شرط آن است که آنها در همه حال باید به دو اصل حقیقت‌طلبی و آزاداندیشی معتقد و ملتزم باشند وهرگز شیفته یا کشته تاریخ و جغرافیای اندیشه‌ها نباشند. آنها همچنین باید از قدرت تخیل قوی بهره‌مند باشند یا قوه تخیلشان را هرچه بیشتر به کار گیرند. ششمین پیش‌شرط هم این است که این نظریه‌پردازان باید همواره از توهم‌زدگی و خودشیفتگی بپرهیزند. آنها همچنین باید همواره از سیاست‌زدگی دوری گزینند همچنان که باید از ایدئولوژی‌زدگی اجتناب ورزند.
وی افزود: نهمین پیش‌شرط این است که آنها باید با روشهای رایج و مقبول پژوهش در علوم انسانی کاملاً آشنا باشند، در مقام پژوهش به رعایت اصول و قواعد روش مختارشان کاملاً ملتزم باشند و در به کارگیری فنون روش مختارشان مهارت کافی داشته باشند. آنها همچنین باید دستکم با یکی از زبانهای زنده و رایج اروپایی در حوزه پژوهشی خویش کاملاً آشنا باشند، به‌طوریکه بتوانند از متونی که بدان زبان نوشته شده‌اند به‌آسانی و به‌درستی بهره گیرند.
این محقق و پژوهشگر اظهار داشت: آخرین پیش‌شرط، اصلاح و تغییر ساختارآموزشی و پژوهشی رشته‌های علوم انسانی در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی است، به نحوی که بتوان در آنها پژوهشگرانی را پرورش داد که پیش‌شرطهای مذکور در آنها تحقق یابند.
دکتر عبدل آبادی در پاسخ به این سؤال که آیا می‌توان گفت که در موقعیت کنونی ما در عرصه علوم انسانی نظریه‌پرداز جدی نداریم؟ گفت: به نظر من با توجه به پاسخی که به پرسش اولتان دادم، در اوضاع و احوال کنونی جامعه ما، نظریه‌پردازان جدی در حوزه علوم انسانی بسیار اندک هستند.
عبدل آبادی در پاسخ به این سؤال که آینده نظریه‌پردازی در علوم انسانی در ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ گفت: به نظر من آینده علوم انسانی در ایران دقیقاً بستگی به این دارد که پیش‌شرطهایی که در پاسخ به سؤال اولتان بیان کردم، تا چه اندازه در حوزه پژوهش درعلوم انسانی در پژوهشگران ما تحقق یابند.
وی افزود: اگرآینده پژوهشی ما در حوزه علوم انسانی همانند وضع اسفبار و اسف‌انگیز کنونی ما باشد، راه به جایی نخواهیم برد، ولی اگر بتوانیم پژوهشگرانی را بپروریم که پیش‌شرطهای مذکور در آنها تحقق یابند، می‌توانیم به آینده پژوهشی مطلوبی در حوزه علوم انسانی امیدوارباشیم.
نظر شما