به گزارش خبرنگار مهر، در سالهای اخیر وقوع حوادث طبیعی متعدد از جمله زلزله های مهیب، سیلهای وحشتناک، طوفانهای فصلی، خشکسالی، رانشهای مکرر زمین، برف سنگین، یخبندان، سرمازدگی گسترده، آتش سوزیهای وسیع جنگلها، بهمن و سایر حوادث طبیعی گوناگون در کشور باعث شده ایران یکی از 10 کشور آسیب پذیر جهان از حیث رخداد حوادث طبیعی محسوب شود.
علاوه بر این حوادث وقوع حوادث انسان ساختی همچون آتش سوزیهای منازل و اماکن تجاری، تصادفات جاده ای و حوادث ترافیکی، انفجارات، خفگی ناشی از گاز گرفتگی، حوادث ناشی از عدم رعایت نکات ایمنی در منزل یا محل کار که در همه آنها به نحوی عدم رعایت نکات ایمنی و دخالت بشر مشهود است به طور مرتب در کشور مشاهده می شود.
هرساله رخداد حوادث طبیعی و انسان ساخت علاوه بر بروز تلفات، خسارتهای مختلفی به تأسیسات زیربنایی، ابنیه فنی، اماکن مسکونی و تجاری، واحدهای تولیدی، صنعتی و کارخانجات، باغات و محصولات کشاورزی، دام و طیور، لوازم زندگی مردم و... وارد کرده و مهمتر اینکه امنیت روحی، روانی و اقتصادی مردم را به خطر می اندازد و سبب شده تا بالغ بر 10درصد از تولید ناخالص داخلی متوجه رخداد این حوادث شود.
در سنوات اخیر به طور متوسط سالیانه 1500 تا 2000 حادثه غیر مترقبه طبیعی کوچک و بزرگ در کشور رخ داده که تقریبا خسارتی معادل 3 تا 5 هزار میلیارد تومان یعنی حدود 10 تا 20 درصد بودجه عمومی کشور و بیش از 50 درصد بودجه عمرانی کشور را هر ساله به خود اختصاص می دهد. اگر به این آمار حوادثی که انسان در آن نقش دارد نیز اضافه شود، این آمار و اعداد به نحو قابل توجهی افزایش یافته و به عبارتی بسیار افزونتر می شود.
در این بین استان مازندران با دارا بودن 17 شهرستان بیش از 60 شهر و 3557 روستا و آبادی و با جمعیتی بالغ بر سه میلیون نفر به خاطر شرایط خاص جغرافیایی، آب و هوایی و زمین شناسی، بی نصیب از رخداد حوادث طبیعی نبوده و در سنوات گذشته، سالانه حدود 80 تا 100 حادثه غیرمترقبه را به خود دیده است و به طور متوسط نیز در هر سال بالغ بر 100 میلیارد تومان در بخشهای مختلف خسارت در اثر رخداد حوادث طبیعی به استان وارد شده است.
بهزاد پورمحمد، مدیر کل اسبق حوادث غیرمترقبه استانداری مازندران معتقد است: این خسارتهای سالیانه حدود 50 تا 70 درصد بودجه عمرانی استان را شامل می شود.
وی خاطر نشان کرد: از حوادث طبیعی مهم رخداده در سنوات اخیر که تأثیر گذار بر شهرها و آبادیهای استان بوده است، می توان به زلزله، سیل، آبگرفتگی، طوفانهای فصلی، رانش زمین، برف سنگین و... را نام برد.
معاون سابق برنامه ریزی و آمادگی سازمان امداد و نجات کشو اظهار داشت: از طرفی با توجه به وضعیت و موقعیت استان، وضعیت اماکن مسکونی و عمومی مردم، نوع اشتغال، ترددهای جاده ای مازندران، هر از چند گاهی به کرات در نقطه ای از استان شاهد بروز حوادث انسان ساختی، همچون آتش سوزی اماکن مسکونی، تجاری، کارخانجات، انبارها کشاورزی و دامی ، انفجارات ناشی از گاز، خفگی ناشی از گاز گرفتگی، برق گرفتگی، حوادث مکرر جاده ای، آتش سوزی وسیع جنگلها، حوادث کوچک و بزرگ ناشی از عدم رعایت نکات ایمنی در منزل و محل کار، سقوط در چاه، سقوط اجسام و اشجار بوده است.
به گفته وی، رخداد همین حوادث نیز علاوه بر تلفات و جراحات انسانی، تأثیر بسیار زیادی بر وضعیت روحی - روانی و اقتصادی شهر وندان مازندرانی چه در مناطق شهری و چه در مناطق روستایی می گذارد.
طول عمر و قدمت اماکن مسکونی و تجاری در برخی از نقاط شهری و روستائی استان، ساخت و ساز های غیر استاندارد، عدم رعایت نکات ایمنی درساخت و سازها، عدم پیش بینی ابزارو امکانات ایمنی در اماکن (البته ساختمانهای قدیمی عموما ایمنی در آنها رعایت نشده و هیچگونه ابزار ایمنی در آنها منظور نشده است) به خصوص عدم بکارگیری روشها و ابزار مناسب ایمنی ،عدم آشنایی به نحوه استفاده از ابزار و تجهیزات، سهل انگاری و عدم رعایت نکات ایمنی در منزل و محل کار و بسیاری از موارد دیگر، همگی به نحوی از عوامل مؤثر در ایجاد حوادث انسان ساخت و تشدید آن هستند.
نقش آتش نشانی در افزایش ایمنی و مقابله با حوادث
بی شک نمی توان به رخداد این حوادث (حوادث طبیعی و انسان ساخت) در شهرها و آبادیهای کشور به خصوص در استان بی تفاوت ماند، در همین راستا حفظ آمادگی و انجام اقدامات پیشگیرانه و رعایت ایمنی و نیز آمادگی جهت مقابله درست و سریع از خواسته های مسئولان دست اندرکار استانی و شهروندان استان مازندران است.
گرچه وقوع حوادث و سوانح را نمی توان انکار کرد، ولی می توان با آمادگی مردم و سازمانهای متولی، ضمن همزیستی با آن ، اثرات مخرب اقتصادی و روحی - روانی ناشی از آن را تقلیل داد. داشتن شناخت و نگرش درست، آمادگی مناسب، احساس مسئولیت و رویارویی درست با حوادث و سوانح از اصول انکار ناپذیر برخورد با حوادث است.
با مروری بر جایگاه سازمانها و دستگاههای اجرایی در مدیریت بحران شهری در کشورهای پیشرفته از جمله ژاپن مشاهده می نمائیم که مسئولیت مدیریت بحران بخصوص در بخش ایمنی و مقابله در شهر ها با آتش نشانی است.
در کشور ما نیز در سالهای اخیر با حمایتها و برنامه ریزی شهرداریها این نقش در مدیریت بحران شهری به خصوص در شهرهای بزرگ، نمود بیشتری به خود گرفته و ضمن ساماندهی پایگاهها و ایستگاه های آتش نشانی و تقویت امکانات در مناطق مختلف شهری به آموزش نیروها و توانمند سازی آنها توجه ویژه شده است.
به گونه ای که مسئولیت فرماندهی صحنه حادثه در شهرها بخصوص در شهرهای بزرگ کشوررا می توان به آتش نشانی واگذار نمود. البته از آنجاییکه حفظ آمادگی مردم در رویارویی با حوادث به عنوان اولین گروهی که در صحنه حادثه هستند و همچنین رعایت اصول ایمنی در حوادث بی تأثیر نبوده، سازمانها و مراکز آتش نشانی درآموزش عمومی مردم و افزایش ارتقای فرهنگ ایمنی در سطوح و اقشار مختلف شهروندی اعم از زن و مرد اقدامات مؤثری انجام داده اند.
آتشپاد حسین علیزاده، شهردار آمل و مدیر عامل آتش نشانی و خدمات ایمنی آمل در این زمینه گفت: امروزه کار در آتش نشانی یک شغل نبوده بلکه یک احساس مسئولیت در برابر شهروندان محسوب می شود به گونه ای که شغل آتش نشانی توأم با عشق به خدمت، ایثار و از خودگذشتگی است که فقط در افراد با ایمان این خصوصیات دیده می شود، شاید به بیانی بهتر بتوان گفت آتش نشان یعنی ناجی مهربان است.
وی خاطر نشان کرد: از طرفی احساس مسئولیت نسبت به جان و مال مردم و حفظ آن که توسط نیروهای آتش نشانی انجام می پذیرد، نه تنها از جایگاه اداری بلکه از دیدگاه اسلامی نیز قابل تحسین است. امروزه در آتش نشانیها به جای مسئولیت، مسئولیت پذیری در تک تک افراد دیده می شود.
حال باید دید در مازندران چه میزان به این امر مهم و حیاتی توجه شده و با برنامه ریزی و همکاری شهر داری ها ، در سال های اخیر تحول نسبتا خوبی در مراکز و ایستگاه های آتش نشانی در سطح استان ایجاد شده است.
بهسازی و مقاوم سازی برخی از ایستگاه های آتش نشانی در برخی شهر ها تغییر در نوع نگاه آتش نشانی ها از اطفاء حریق و امداد رسانی به ایمنی،بکارگیری نیروهای جوان و تحصیلکرده در کنار نیروهای با تجربه قدیمی تر آتش نشانی ،آموزش در جهت افزایش ایمنی در سطح شهر ها و آبادی ها ،توسعه ایستگاه ها در برخی از مناطق شهری بخصوص در شهر های بزرگ استان،تقویت تجهیزات اطفاءحریق و امداد و نجات،به روز نگه داشتن نیروهای عملیاتی و آموزش دوره ای آنها،ایجاد و تقویت سازمانهای آتش نشانی بعنوان مراکز منطقه ای آتش نشانی در شهر های بزرگ استان علی الخصوص ساری،قائمشهر،آمل و.... از جمله اقدامات مؤثر در مناطق شهری استان در راستای فعالیت های آتش نشانی ها بوده است.
با شکل گیری مدیریت روستا و تشکیل دهیاری ها در برخی روستاهای استان ،بعضی از روستاها به خودروهای اطفاء حریق مجهز شده که بی شک در سرعت عملیات اطفاء حریق با توجه به خطر پذیری بالای روستاها بسیار مؤثر خواهند بود.
در حال حاضر نکته ای که به عنوان خلا در مبحث آتش نشانی و ایمنی در استان مطرح بوده و توجه به آنها ضروری است شامل: ضرورت باز سازی و استاندارد سازی ایستگاه های آتش نشانی غیر مقاوم موجود در مناطق شهری استان ،تقویت ، توسعه و افزایش ایستگاه های آتش نشانی در سطح شهر های بزرگ استان بخصوص در مناطق با خطر پذیری بالا و بافت قدیم شهری،آموزش مکرر نیروه ها و ارتقاء سطح علمی و دانش فنی نیروها است.
جهت تأمین نیازها و حصول نتایج مطلوب در رفع خلا های موجود در مبحث آتش نشانی های سطح استان ،برنامه ریزی و تهیه طرحهای توسعه ای و تأمین منابع کافی و عزم جدی که در حال حاضر توسط برخی مراکز و سازمانهای آتش نشانی در سطح استان ایجاد شده ،می باشد . بی شک حمایتهای استانداری از جمله معاونت عمرانی، معاونت برنامه ریزی، دفتر امور شهری، دفتر امور روستائی، دفتر بازسازی و حوادث غیرمترقبه، ادارات کل منابع طبیعی استان، شهرداریها، مراکز و سازمانهای آتش نشانی، دهیاریها در تقویت مراکز و تجهیز آنها بی تأثیر نخواهد بود.
نظر شما