گلستان؛ یدک کش نام سرزمین طلای سفید

به گزارش خبرنگار مهر در گرگان، قدیمی و فرسوده بودن تجهیزات بخش کشاورزی، کمبود صنایع وابسته کشاورزی، نبود جاده های بین مزارع، محدود بودن فعالیت مهندسان ناظر، کم توجهی به مکانیزاسیون کشاورزی از طلای سفید گلستان را با چالشهای عدیده ای روبرو کرده است.

پائین بودن قیمت خرید تضمینی و بالا بودن هزینه های تولید، انگیزه کشاورزان برای تداوم فعالیت در این رشته را کاهش داده و هر روز بر سطح مزارع بایر و تغییر کاربری داده شده پنبه در استان اضافه می شود.

کاهش سطح مزارع پنبه در قطب پنبه کشور در حالی است که براساس برنامه پنجم توسعه پیش بینی شده که سطح زیر کشت پنبه به 200 هزار هکتار برسد و 560 هزار تن تولید وش را داشته باشیم تا نیاز داخل تامین شود.

سطح زیرکشت این محصول قبل از انقلاب در کشور 380 هزار هکتار بود که این مقدار در سال 87 به 130 هزار هکتار رسیده است و قبل از انقلاب در ایران 106 کارخانه پنبه پاک کنی فعال بود که الان به علت کاهش سطح زیر کشت پنبه، حدود 70 کارخانه فعال است و تقریبا با 15درصد ظرفیت کار می کنند.

اکنون در سطح حدود 13 هزار هکتار اعم از اراضی مرغوب و نامرغوب گلستان پنبه کشت می شود و برای توسعه و پویایی این محصول باید به پیشنیه آن نیز توجه داشت.

مناسب نبودن قیمت خرید تضمینی از جمله دغدغه کشاورزان در زمینه تولید پنبه است و کشاورزان خواستار بازنگری در نرخ اعلام شده هستند.

محمد احمری کشاورز پنبه کاری از گرگان گفت: در حال حاضر وش پنبه سفید را شش هزار و 500 ریال خریداری می کنند که با احتساب افت محصول حدود پنج هزار و 500 ریال پرداخت می شود.

وی اظهار داشت: بالا بودن هزینه تولید و پائین بودن قیمت خرید، فعالیت در این حوزه را سخت کرده و موجب شده تا کشاورزان رغبت برای فعالیت در این زمینه نداشته باشند.

احمری خاطرنشان کرد: خرید تضمینی دولت متناسب با هزینه های تولید نیست و این امر موجب ورود دلالان و واسطه ها به این عرصه شده که با قیمت ناچیزی این محصول را از تولید کنندگان خریداری می کنند و با قیمت بالا محلوج آن را در بازار به فروش می رسانند.

یک کارشناس کشاورزی گفت: حدود 9 تا 10ماه فاصله کشت تا برداشت محصول بوده و این امر نشان از هزینه دار بودن تولید این محصول است.

محمد عمویی در این زمینه افزود: در دوران قدیم در هرهکتار کشت پنبه حدود هفت تا هشت نفر را به کار مشغول به کار می شدند و این نشان از توانمندی بالای اشتغال در این بخش است.

وی اظهار داشت: مشکلات بازرگانی و داد و ستد و دو نرخی بودن تعرفه واردات پنبه  ومقرون به صرفه نبودن باعث شد که نساجیها پنبه با طول تار متوسط را وارد کنند و چندان تمایلی به خرید وش داخلی نداشتند.

عمویی خاطرنشان کرد: برداشت مکانیزه پنبه در کشور صفر بوده، این در حالی است که 25 درصد از هزینه های تولید پنبه را برداشت به خود اختصاص داده و در این مرحله با کمبود کارگر نیز روبرو هستیم.

به گفته عمویی، فعال کردن و تقویت بخش خصوصی در تکثیر بذر الیاف و پرداخت یارانه به صورت مقطعی از دیگر راهکارهایی است که می تواند صنعت پنبه کشور را توسعه دهد.

این کارشناس کشاورزی بیان داشت: نوسازی صنایع تبدلی پنبه پاک کنی و به روز شدن صنایع وابسته و تکمیلی از دیگر راهکارهایی است که می تواند در رونق دوباره صنعتی پنبه موثر باشد.

وی افزود: کمبود کارگر، بالا بودن هزینه های تولید، کم توجهی به تحقیقات، توجه نشدن به کشت دوباره، اقتصادی نبودن تولید و نبود برنامه منسجم پویایی و شکوفایی این صنعت نوپا را با مشکلات عدیده ای روبرو ساخته است.

صفر بودن مکانیزاسیون پنبه از دیگر چالشهای اسای فراروی توسعه این محصول بوده که برای رفع این مشکل باید تشکلهای مکانیزاسیون در کار با خرید مکانیزاسیون ایجاد کنیم.

پنبه محصول علمی است و نباید به صورت سنتی کشت شود و ارائه آموزشهای لازم در این بخش و تشکیل کارگاههای ویژه ضروری است و برای اینکه این محصول درجایگاه واقعی خود قرارگیرد، توجه به تولید و افزایش راندمان به عنوان یک ضرورت باید مورد توجه قرارگیرد.

همچنین برای حل مشکل پنبه باید به صنایع فرآوری پنبه و دستایی به تولید پایدار پنبه در کشور توجه شود زیرا این محصول نیاز به تولید پایدار دارد و تامین درآمد مناسب برای زارعین، انجام مستمر صادرات و توجه به فعالان این بخش از دیگر ملزومات توسعه و رفع مشکلات پنبه در گلستان است.

کم بودن قیمت خرید تضمینی پنبه و کم بودن مراکز خرید این محصول در گلستان از دیگر مشکلاتی که متولیان امر برای رفع این مشکل باید برنامه ریزی کنند.

رئیس سازمان تعاون روستایی گلستان گفت: 10 مرکز در استان گلستان محصول پنبه کاران را به صورت تضمینی خریداری می کنن و پیش بینی می شود سال جاری 25 هزار تن پنبه از کشاورزان استان خریداری شود.

تقی اسدی اظهار داشت: هر کیلوگرم وش درجه یک سفید به قیمت تضمینی شش هزار و 900 ریال از پنبه کاران استان خریداری می شود.

رئیس سازمان تعاون روستایی گلستان، قیمت تضمینی هر کیلوگرم وش درجه دو سفید پنبه را شش هزار و 480 ریال اعلام و اضافه کرد: پنبه تولیدی باید محصول امسال و بدون غوزه باشد.

اسدی بیان داشت: در سال جاری بیش از 12 هکتار از اراضی استان به زیرکشت محصول پنبه رفته است.

درحال حاضر نبود شورای عالی پنبه چالش مهم پیش روی توسعه این محصول بوده که بسیاری از صاحبنظران بر ایین عقیده هستند که این شورا باید راه اندازی شود.

تشکیل ستاد مرکزی به نام ستاد سیاستگذاری کشت پنبه از دیگر راهکارهایی است که در رفع مشکلات فراروی این صنعت تاثیرگذار است و فعال کردن و تقویت بخش خصوصی در تکثیر بذر الیاف و پرداخت یارانه به صورت مقطعی از دیگر راهکارهایی است که می تواند صنعت پنبه گلستان را توسعه دهد.

مسائل و مشکلات فراوان و کم بازده بوده این محصول موجب شده تا کشاورزان استان رغبتی به بیمه محصول نداشته باشند و این امر از جمله مشکلات فراروی است.

مدیر جهاد کشاورزی گنبد کاووس گفت: در سال جاری دو هزار و 743 هکتار از مرازع این شهرستان به عنوان "سرزمین طلای سفید" زیرکشت پنبه رفت که فقط 534 هکتار آن بیمه است.

احمد قاضی افزود: کمبود نقدینگی، توسعه نیافتن مکانیزاسیون، محدود بودن صنایع وابسته، کم بودن مرکاز تکثیر بذر، افت ظرفیت، کاهش سطح زیرکشت، پائین بودن قیمت و سنتی بودن بودن تولید، زنجیره تولید این محصول را گسسته است.

وی اظهار داشت: مجموع تولیدات پنبه شهرستان در چهار سال اخیر 31 هزار تن بوده که وضعیت جوی نامناسب سال گذشته در کاهش تولید آن تاثیرگذار بوده است.

وی خاطرنشان کرد: در سال جاری دو هزار و 700 هکتار از اراضی شهرستان زیرکشت پنبه رفته است که پیش بینی می شود حدود چهار هزار و 800 تن پنبه در منطقه تولید شود.

به گفته قاضی، استان گلستان به دلیل کشت پنبه به سرزمین طلای سفید معروف بوده که این محصول در غربت عجیب و مهجور از حمایت بسر می برد و برای رفع مشکلات فراروی تولید این محصول در منطقه، تصمیمات اصولی و جامع ضروری بوده تا این محصول به روزهای طلایی خود بازگردد.

مدیر جهاد کشاورزی گنبد کاووس اظهار داشت: مجموع تولیدات پنبه شهرستان در چهار سال اخیر 31 هزار تن بوده که وضعیت جوی نامناسب سال گذشته در کاهش تولید آن تاثیرگذار بوده است.

حفظ پنبه گلستان نیازمند حمایت ویژه دولت است و در صورت عدم حمایت این محصول در آستانه نابودی قرار می گیرد و دولت باید حمایت ویژه ای از کشت این محصول به عمل آورد تا فعالان با رغبت به فعالیت بپردازند.

برای حمایت از صنعت پنبه باید قیمت پایه آن سه برابر قیمت گندم محاسبه شود و دولت با توجه به هزینه تولید این محصول یارانه آن را محاسبه کند و بررسی کارشناسی برای رفع مشکلات این صنعت در استان ضروری است.