دولت یارای سیراب کردن کویردانشگاه راندارد/صادراتی شدن محصول دانشگاهها

لزوم ایجاد گروههای پژوهشی در دانشگاهها

محمد تقی بطحایی در نشستی که با عنوان تعامل صنعت با دانشگاههای صنعتی در غرفه خبرگزاری مهر برگزار شد، گفت: وقتی بخواهیم درباره ارتباط دانشگاه با صنعت و بحث های پژوهشی صحبت کنیم باید به این نکته اذعان کنیم که دانشگاههای کشور دانشگاههای آموزشی هستند نه پژوهشی. به نظر می رسد هرگاه در ازای هر گروه آموزشی در دانشگاه شاهد به وجود آمدن یک گروه پژوهشی بودیم آنگاه می توانیم اظهار کنیم که دانشگاهها در حال میل به سمت پژوهشی شدن هستند.

رئیس دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی افزود: البته بی انصافی است که گفته شود پژوهش هدفمند در دانشگاه وجود ندارد چرا که بسیاری از دانشگاهها و استادان پژوهش هدفمند دارند و بر طبق یک سند کار می کنند اما برنامه های آموزشی دانشگاهها باید در راستای مصرف علمی نیاز جامعه بازنگری شوند و در این راستا به عزم جدی نیاز است.

وی با تاکید بر ضرورت افزایش اختیارات دانشگاهها برای تدوین برنامه های آموزشی یادآور شد: برنامه های آموزشی دانشگاهها باید با در نظر گرفتن لوازم تحقق اهداف اسناد بالادستی و سند چشم انداز 20 ساله نظام صورت گیرد.

دانشگاه سیاستگذار می خواهیم

به گزارش مهر، هر چند محمد تقی بطحایی در برشمردن الزامات تحقق تعامل دانشگاه و صنعت بر سنگین تر شدن وزنه پژوهشی دانشگاه تاکید دارد اما در ادامه گفته هایش اشاره می کند که تحقق این تعامل در گروی نقشه راه دانشگاه است.

رئیس دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی با تاکید بر سیاستگذاری دانشگاه، مخاطبان تعامل صنعت با دانشگاه را به این سو توجه می دهد که این تعامل مستلزم دانشگاهی است که بتوان آن را دانشگاه سیاستگذار نامید.

نشست تعامل صنعت با دانشگاههای صنعتی در غرفه خبرگزاری مهر

محصول دانشگاههایمان صادراتی شده اند!

بطحایی در نشست تعامل صنعت با دانشگاه گفت: سیاستهای بلند مدت دانشگاهی باید قالب یک مدل تولید علمی و مصرف علمی باشد. اگر دانشگاهها مدل تولید علم بر مبنای مصرف علم نداشته باشند دچار همین وضعی می شویم که در حال حاضر شاهد هستیم. در حال حاضر مدل تولید علم در دانشگاهها بر اساس الگوی قبل از انقلاب است بنابراین محصول دانشگاههایمان به خارج می روند یعنی محصولات دانشگاههایمان به صورت محصول صادراتی درآمده اند.

رئیس دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی ضمن  تاکید بر الزامات سیاستگذاری در دانشگاهها، برنامه ریزی را از دیگر قیدهای ضروری در راه توفیق دانشگاه و تحقق تعامل صنعت با دانشگاه دانست و گفت: سیاستگذاری مقید به زمان و بودجه نیست زیرا سند چشم انداز و نقشه راه علمی مقید به زمان نیستند اما برنامه ریزی که باید در کنار سیاستگذاریها نقش آفرینی کند بسیار مقید به زمان و بودجه است. بنابراین دانشگاهی می تواند با برنامه جلو رود که در محدودیت زمان و بودجه ایست نکند و همواره به دنبال مسیرهای متفاوت برای اجرای برنامه باشد. 

وی گفت: دانشگاه خواجه نصیر با الگو قرار دادن سیاستهای کلان کشور، به سمت برنامه ای استراتژیک رفت تا بر اساس آن تا سال 92 بتواند جزو 5 دانشگاه اول کشور قرار گیرد اما وقتی در مسیر برنامه قرار گرفت متوجه شد که باید از فضای بودجه دولتی بیرون بیاید و بودجه دولتی را فقط به عنوان یک کمک هزینه ببیند و به دنبال تامین منابع مورد نیاز خود از مسیرهای دیگری باشد. 

به گزارش مهر، رئیس دانشگاه علم و صنعت ایران نیز در نشست تعامل صنعت با دانشگاههای صنعتی در غرفه خبرگزاری مهر در نمایشگاه مطبوعات با یادآوری اینکه بررسی تعامل صنعت با دانشگاه بدون در نظر گرفتن نسبت میان برنامه های دانشگاهی با اهداف سند چشم انداز 20 ساله نظام و برنامه های توسعه ای کشور امکان پذیر نیست، شرایطی که دانشگاه را برای تعامل با صنعت آماده می کند تشریح کرد.    

کویر دانشگاه خیلی تشنه است

محمد سعید جبل عاملی گفت: شتاب توسعه کمی در بخش تحصیلات تکمیلی در کشور بالا بوده اما الزامات چنین شتاب و سرعتی  به طور کامل محقق نشده است یعنی اگر قرار است توسعه تحصیلات تکمیلی در دانشگاهها زمینه ساز توسعه تحقیقات در مراکز دانشگاهی باشد باید توسعه تحصیلات تکمیلی با همه الزاماتش انجام شود. از طرفی نیز در توان آموزش عالی کشور و دولت نیست که بخواهند زیرساختهای پژوهشی و تحقیقاتی را در دانشگاه فراهم کنند زیرا دانشگاهها در دوره هایی بیشتر به توسعه سیاسی درگیر شدند و کمتر به توسعه علمی پرداختند، به طوری که این کویر (دانشگاه) در حال خیلی تشنه است.

چالش عدم تناسب ظرفیت کمی تحصیلات تکمیلی با زیرساختهای پژوهشی

رئیس دانشگاه علم و صنعت با بیان اینکه دانشگاههای بزرگ با چالش عدم تناسب ظرفیت کمی تحصیلات تکمیلی با زیرساختهای پژوهشی مواجه هستند، تداوم توسعه تحصیلات تکمیلی در شرایط فقر تجهیزاتی را نه تنها به مصلحت ندانست بلکه از عوامل لطمه زننده به تعاملی دانست که در شرایط نبودن این چالش می تواند بین صنعت و دانشگاه شکل گیرد.

این مدیر علمی کشور خاطرنشان کرد: آموزش عالی کشور به تنهایی قادر نیست زیرساختهای تحقیقاتی خود را قوی کند بنابراین باید شرایطی ایجاد شود که زیرساخت های پژوهشی و صنعتی توسط بخش صنعت در دانشگاهها تجهیز شوند و دانشگاهها نیز بتوانند با مراکز تحقیق و توسعه در بخش صنعت چنان رابطه ای برقرار کنند که استفاده از بخش پژوهشی صنعت برای دانشگاهها تسهیل شود.

جبل عاملی هماهنگی سه رکن دولت، دانشگاه و مراکز صنعتی در برنامه ریزیها را عامل سوق دادن پتانسیل دانشگاهها به سوی توسعه فناوری دانست و گفت: تحقیقات زیادی در دانشگاهها توسط اساتید و دانشجویان تحصیلات تکمیلی انجام می شود اما بخش ناچیزی از این تحقیقات به دستاوردهای تجاری سازی شده تبدیل می شود. بنابراین باید شرایط تجاری سازی تحقیقات به کمک بخش صنعت و دولت در دانشگاهها فراهم شود.

وی خاطرنشان کرد: بهره گیری از قابلیتهای دانشگاهها در گروی کامل کردن زنجیره فناوری است یعنی ارتباط منطقی بین دانشگاه و صنعت برقرار شود و برای برقراری این ارتباط منطقی باید ماموریتهای تحقیقاتی به دانشگاهها واگذار شود که دانشگاههای بزرگ کشور توانایی عهده دار شدن این ماموریتها را داشته باشند. دانشگاهها زمینه های توانایی تحقیقاتی خود را اعلام کنند و دستگاهها و صنعت نیز با توجه به توانایی اعلام شده از سوی دانشگاه به دانشگاه ماموریت دهد.

اعتبارات تحقیقاتی باید در راستای ماموریتهای تحقیقاتی توزیع شود

رئیس دانشگاه علم و صنعت در توضیح بیشتر گفت: اعتبارات تحقیقاتی باید در راستای ماموریتهای تحقیقاتی توزیع شود، درغیر این صورت اعتبارات تحقیقاتی خیلی خرد خواهد شد و بی نتیجه می ماند زیرا همه دانشگاهها در همه زمینه ها توانمند نیستند و اعتبارات تحقیقاتی در صورتی که با نگاه ماموریت گرا توزیع نشوند به اندازه لازم اثربخش نخواهند بود.  

جبل عاملی از بازنگری سرفصلها و شیوه های آموزش دانشگاهی به عنوان عامل موثر دیگر تعامل صنعت با دانشگاه نام برد و در غرفه خبرگزاری مهر در نمایشگاه مطبوعات گفت: باید به خصوص برای دانشگاههای بزرگ به دنبال شیوه های آموزش کار آمد و موثر باشیم. اثر بخش شدن محتوای متون درسی و شیوه های درسی موضوع بسیار مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد زیرا اگر قرار باشد فعالیتی جدی در این زمینه انجام شود باید اختیارات بیشتری به دانشگاهها اعطا شود.

اختیار صدور مجوز رشته به خود دانشگاهها واگذار شود

رئیس دانشگاه علم و صنعت ایران تاکید کرد: دانشگاهها آن قدر توانمند هستنند که بتوانند از دستاوردهای پژوهشی خود در بخش آموزش استفاده کنند و محتوای دروس و سیلابسهای درسی را متناسب با نیاز روز و رفع مشکلات کشور و توسعه علم در دنیا تغییر دهند. این در حالیست که هنوز توسعه رشته های دانشگاهی و دانشکده ها در اختیار دفتر گسترش آموزش عالی است و دانشگاه خواستار آن است که این توسعه به دانشگاههای بزرگ واگذار شود و دفتر گسترش آموزش عالی در زمینه هدایت دانشگاهها به سمت اهداف آموزش عالی تلاش کند نه این که بر روی صدور مجور رشته ها و دانشکده ها متمرکز شود.

محمد سعید جبل عاملی از توسعه امکانات رفاهی برای استادان و دانشجویان به عنوان حلقه زنجیره تعامل صنعت با دانشگاه نام برد و گفت: توسعه رفاهی برای استادان و دانشجویانی که بیشتر فعالیت و تحقیق می کنند و هدایت امکانات به سوی آنها زمینه ساز توسعه علمی کشور می شود. طرح این موضوع نیز خلق الساعه نیست چراکه بسیاری از دانشگاههای بزرگ دنیا توسعه امکانات رفاهی را در صدر برنامه های خود قرار داده اند. در ایران نیز اعطای حقوق به دانشجویان دکتری مطرح شد و آئین نامه اش نیز ابلاغ شد اما بودجه ای هنوز اختصاص نداده اند.