آئین سنگزنی، حکایت سوگواری و عزاداری قوم بنی اسد است که پس از واقعه روز عاشورا وقتی به کربلا میرسند و با پیکرهای بیسر و پاره پاره امام حسین(ع) و یارانش مواجه میشوند به نشانه عزاداری سنگهایی را بر میدارند و به سر و صورت خود میزنند. در آئین «سنگزنی» که در شهرستان درمیان، روستای درخش برگزار میشود، دو تکه چوب استوانهای هشت سانتیمتری که بیشتر از چوب درخت عناب یا گردو ساخته میشود و نخی از آن عبور کرده است، پشت دست سنگزنان قرار میگیرد و با کوبیده شدن روی یکدیگر، صدای سنگ ایجاد میشود.
ریتم موزون تک ضرب و سه ضرب سنگ زدن یا همان دو تکه چوب خراطی شده آنچنان دلنشین است که اگر برای تماشای آن ساعتها وقت بگذاریم هیچگاه خستهکننده و کسلکننده نیست. قرار گرفتن دو به دوی عزاداران مقابل هم با رقص پا، به غنای این شیوه از عزاداری میافزاید، وقتی ریتم این حلقه معرفتی به سه ضرب تغییر میکند؛ یک ضرب آن در زاویه جلو و رو به بالا ضرب دیگر آن درحال برگشت به زاویه مخالف و در جهت پایین و بالاخره ضرب سوم آن در زاویه مخالف ضرب اول و در جهت بالا دلها را لرزانده، و مراتب ارادت را به اوج میرسد.
روستای درخش خراسان جنوبی هشت نفر سنگزن دارد که این کار را از پدرانشان آموختهاند و پس از درگذشت پدر، فرزند ذکور ورثه به جای پدر در سنگزنی شرکت میکند. این هشت نفر سنگزن از میان خود، یک نفر را بهعنوان آخوند (نوحهخوان) انتخاب میکنند و این سمت بعد از او، به پسر بزرگش میرسد و اگر سن او کم باشد، برادر آن شخص مسئولیت را برعهده میگیرد.
نوحه خوان در این میان نقش مهمی بر عهده دارد. حلقههای معرفت عزاداران با ریتم میان دار انرژی میگیرند و نمایش مطلوبتری از خود بر جای میگذارند. این آئین از شب پنجم محرم همراه با هیئت و با همان آهنگ نوحه، سینهزنی یا زنجیرزنی انجام میشود. آئین سنگزنی روستای درخش درمیان یکی از آئین عزاداری است که مداحان برای این مراسم نوحه خاصی میخوانند.
در شب پنجم ابتدا علمچیها از مسجد خارج میشوند و پشت سرشان دسته سنگزنها قرار دارند، دسته سینه زنها و زنجیرزنها پشت سر سنگزنها قرار میگیرند و به همین ترتیب به میدان روستا میروند و نوحهخوانی کرده و به مسجد بر میگردند.
نظر شما