در حالی چند روز پیش انگشتان پای یک کودک 4 ساله در پی حمله و گاز گرفتن گورخر باغ وحش ارم قطع شد که هنوز چند ماهی از سقوط ترن هوایی در این مجموعه و مصدومیت شدید سه دختر در آن حادثه نمی گذرد. در این میان مدیر این مجموعه همچنان بر استاندارد بودن تجهیزات این مجموعه پافشاری و رسانه ها را به تشویش اذهان عمومی محکوم می کند.

به گزارش خبرنگار مهر، در شرایطی که ابتدای هفته جاری رسانه ها به نقل از مدیر روابط عمومی اورژانس تهران از قطع دو انگشت پای یک کودک در باغ وحش ارم بر اثر گاز گرفته شدن توسط یک گورخر خبر دادند، روز گذشته مدیر مجموعه تفریحی ارم سبز این خبر را کذب خوانده و ادعا کرده است که گورخر فقط کفش پسربچه را گاز گرفته است.

این در حالی است که رئیس اداره ساماندهی و هماهنگی امور مناطق سازمان محیط زیست ضمن تأیید قطع شدن پای کودک به نقل از مدیر مجموعه خبر از مداوای به موقع و ترمیم انگشتان قطع شده کودک می دهد.

امیر حسین داداشی که چندان از استاندارد بودن تمام بخش های باغ وحش ارم مطمئن نیست، می گوید: تا آنجایی که اطلاع دارم قفس گور خرها و گربه سانان از بخش هایی است که سال گذشته در باغ وحش ارم استاندارد شده و به نظر می رسد همانطور که مدیر مجموعه اعلام کرده بی مبالاتی والدین کودک علت اصلی بروز این حادثه بوده است.

به گفته او، قفس گورخر ها در باغ وحش ارم از قسمت جلو با فنس های دو جداره ای که تنها امکان غذا دادن به حیوانات توسط بازدید کنندگان ار لابلای آنها وجود دارد پوشیده شده اما قسمت های انتهایی و طرفین محوطه نگهداری گور خرها فنس کشی نشده و تنها یک دیواره حایل میان گور خرها و بازدید کنندگان است.

رئیس اداره ساماندهی و هماهنگی امور مناطق سازمان محیط زیست تأکید می کند: بر اساس گفته های مسئولان باغ وحش، پدر ِ کودک، وی را روی این دیواره نشانده که ناگهان مورد حمله گور خر قرار می گیرد و انگشتناش قطع می شود.

اینکه بر اساس کدام استاندارد حفاظ محل اسارت گورخر ها امکان عبور و ورود یک کودک به قفس حیوانات را فراهم می کند پرسشی بود که با وعده های همیشگی مسئولان مبنی بر اینکه استاندارد سازی در حال تکمیل شدن است و باید این نکات را در ادامه پروسه در نظر گیرند پاسخ داده شد. البته نکات و تجاربی که به بهای پای یک کودک 4 ساله کسب می شود.

داداشی به وجود تابلوهای هشدار دهنده مبنی بر رعایت فواصل بازدید کنندگان با قفس در برخی قفس های باغ وحش ارم که پس از استاندارد سازی نصب شده اشاره می کند و ادامه می دهد: همچنین گورخرها نسبت به  سطح مجموعه در مکان گودتری قرار دارند که این خود باعث کاهش احتمال هجوم حیوان به بازدید کنندگان می شود.

روشن است که  نمی توان یک مکان عمومی را که تمام اقشار مردم در آن حضور می یابند به گونه ی طراحی کرد که تنها در صورتی ایمن باشد که هیچ گونه خطا و بی مبالاتی از سوی مراجعان سر نزد ضمن اینکه بر اساس گفته های رئیس اداره ساماندهی و هماهنگی امور مناطق سازمان محیط زیست باید در هر قفس دو مأمور و نگهبان دائمی بر رفتار بازدیدکنندگان نظارت داشته باشند که بروز چنین حوادثی نشان دهنده عدم وجود ناظر در این مکان است چرا که اگر مأموری در آن اطراف بود حتی اگر پدر این کودک مقصر می بود به او تذکر می داد و این اتفاق نمی افتاد.

با این حال مدیر مجموعه تفریحی ارم همانند حادثه چند ماه پیش که در شهر بازی این مجموعه رخ داد و منجر به مصدومیت شدید و ضایع نخاعی در دخترانی که سوار بر ترن هوایی بودند شد این بار هم اعلام کرده قفس های باغ وحش ارم کاملا استاندارد است و قصد رسانه ها را از انتشار این خبر تشویش اذهان عمومی عنوان کرده است.

مدیر دیده بان حقوق حیوانات نیز معتقد است: باغ وحش های ایران با ضوابط و استاندارد های روز دنیا چه از نظر نحوه نگهداری و رعایت حقوق حیوانات و چه از نظر ایمنی برای بازدید کنندگان فاصله بسیاری دارد.

آنطور که شهرام شریفی می گوید: در حال حاضر در کمتر کشوری مشاهده می‌شود که حیوانات در قفس محدودی به شکلی که در ایران مرسوم است، نگهداری شوند.

او به گفته های مسئولان باغ وحش ارم و سازمان محیط زیست مبنی بر استاندارد بودن بخش هایی از این مجموعه اشاره می کند و می افزاید: حوادث دقیقا در همان بخش هایی که استاندارد نیست رخ می دهند. مگر می شود 100 متر از محوطه ای که برای نگهداری گور خرها تعبیه شده است را فنس کشی کرد و 20 متر دیگر را تنها با دیوار کوتاهی رها کرد به امید اینکه باز دید کنندگان خودشان رعایت می کنند. این چه استانداردی است که یک کودک به راحتی می تواند در معرض هجوم حیوان قرار گیرد.

به گفته شریفی در حال حاضر در کمتر کشوری حیوانات در قفسی محدودی به شکلی که در ایران مرسوم است نگهداری می‌شوند با این حال به دلیل رعایت فواصل و ارتفاع مناسب و همچنین حضور نگهبانان و ناظران در اطراف بازدید کنندگان به هیچ عنوان حوادثی مانند آنچه که در باغ وحش های  ایران هست رخ نمی دهد.

آنطور که  این فعال حقوق حیوانات می گوید: در باغ وحش ها و سافاری پارک های استاندارد امکان اینکه بازدید کنندگان بتواند تماس مستقیم با تمام گونه های حیات وحش داشته باشند و به آنها غذا دهند وجود ندارد و به عنوان مثال مردم اصلا اجازه ندارند به  گونه هایی مانند شیر و پلنگ و گور اسبها که مهاجم هستند نزدیک شوند.

به اعتقاد شریفی، هنوز هم در هیچ یک از باغ وحش های ایران حتی باغ وحش ارم که به گفته مسئولان استاندارد ترین باغ وحش کشور است حتی اصول اولیه ایمنی و حقوق حیوانات رعایت نمی شود در حالیکه در دیگر کشورها در حال حاضر بر  تصاویر و شکلهای روی لباس های بازدید کنندگان هم نظارت می شود و اگر دارای الگوی حیوانات باشند به دلیل احتمال محرک بودن اجازه ورود به این افراد داده نمی شود.

حالا حدود سه سال است که کمیته ویژه‌ای در سازمان محیط زیست متشکل از دفاتر حیات وحش، دفترشکار و صید، دفتر زیستگاه‌ها، دفتر حقوقی و نمایندگان استان‌ها برای تدوین دستورالعمل ویژه و تهیه استاندارد‌ها، ضوابط برای باغ‌وحش‌ها و پایش عملکرد آنها تشکیل شده اما با اینکه این کمیته در این مدت بیشتر وقت و انرژی خود را صرف باغ وحش ارم کرده متأسفانه هنوز حتی این مجموعه خروجی مناسبی ندارد چه برسد به سایر باغ وحش های کشور که  قرار است الگوی استاندارد سازی آنها باغ وحش ارم باشد. بنابراین به نظر می رسد زمان آن فرا رسیده دست کم ارگان های ناظر مانند شورای شهر تهران که در حادثه چند ماه پیش این مجموعه وعده های زیادی برای افزایش نظارت بر عملکرد و استانداردهای این مجموعه دادند گامی فراتر از شعار نهاده و این تنها مجموعه تفریحی پایتخت را ساماندهی کنند.

..........................

گزارش از بهار سلاحورزی