نعمت الله کيکاوسى توضیح داد که شوراى سه نفره متشکل از کارشناسان خبره هنر کلاسيک و ميراث فرهنگى، صحت و سلامت تابلوى نقاشى کمال الملک در حراج تهران را تاييد کرده و سپس اين تابلو در اين حراجى ارائه شد.

به گزارش خبرگزاری مهر، نعمت الله کيکاوسى کارشناس هنر کلاسيک و سنتى ايران و مشاور چهارمين حراج تهران گفت: بنده در کنار اساتيدی چون هادى سيف و محمود افتخارى به عنوان شوراى سه نفره تاييد آثار بخش کلاسيک حراج تهران، پس از بررسى کامل و حصول اطمينان از اينکه تابلوى کمال الملک کاملا اصل است آن را براى حضور در حراج پيشنهاد داديم و باعث تاسف است هر کسى بدون دانش و ارائه مدرک و سند، يک اثر شاخص را تقلبى مى خواند.

کيکاوسى در پاسخ به برخى شائبه ها که توسط کسانى طرح مى شود که حتى يک بار هم اين تابلو را از نزديک نديده اند، توضييح داد : تابلوى کمال الملک که در اين حراجى ارائه شده چهره «دوست‎محمد خان معیرالممالک» را به تصوير کشيده است. اين تابلو توسط یکی از نوه‎های پسری معيرالممالک برای شرکت در حراج ارائه شده است. شاید علت اینکه بعضی افراد در صحت این تابلو دچار تشکيک شده اند تعمیر يکى دو باره آن بوده است. این اثر ۱۰۵ سال قبل خلق شده و شايد در این مدت وضعیت نگهداريش آن طور که باید مناسب نبوده لذا آسیب دیده است.

وی افزود: در فرايند تعمير اين نقاشى، بوم آن دوبله شده است. وقتی بوم اولیه بر اثر مرور زمان دچار آسیب می‎شود، بوم دیگری پشت بوم اصلی قرار می‏ گیرد که در اصطلاح به آن دوبله می‌گویند. البته تابلو حدود ۱۰ درصد آسیب دیده است.

اين کارشناس ميراث فرهنگى تاکيد کرد: این شيوه تعمير در همه موزه‎ها از جمله موزه هاى سعدآباد و گلستان نیز انجام می‎شود. این تابلو به وسیله مرمت‎کاران دارای صلاحیت و کاربلد مرمت شده است.

این کارشناس هنری متذکر شد: این اثر به وسیله شوراى سه نفره شناخته شده مورد تایید قرار گرفته و مدارک تایید آثار از سوی این افراد موجود است. یکی از کارشناسان این گروه که بیش از ۱۰ جلد کتاب درباره مکتب کمال‎الملک نوشته هادی سیف است. آقای سیف با همه شاگردان کمال‎الملک محشور بوده و هم آثار آنها را از نزدیک دیده و هم درباره آنها کتاب نوشته است. او درباره ابوالحسن‏‌خان صدیقی، علی اکبر یاسمی، علی اکبر صنعتی و نيز مکتب کمال‎الملک چندین کتاب نوشته است. ديگر کارشناس نخبه ما در تاييد اين آثار، محمود افتخاری است که بیش از ۳۰ سال رییس موزه ملی ایران بودند، خود من هم عضو این گروه بوده‌ام.

وی در توضيح بيشترى درباره پيشينه تابلوى ارائه شده در حراج تهران گفت: کمال‌الملک در دوره ناصرالدین شاه، مظفرالدین شاه، محمد علی شاه و رضا شاه نقاش‎باشی بوده و تنها برای رجال کار می‏ کرده و کارهای او به ندرت دست مردم عادی بوده است. صاحب تصوير اين اثر، آقای دوست محمد خان، پسر دوست علی نظام‎الملک معمار باغ فردوس و شمس ‏العماره است. دوست محمد خان هم نقاش، هم عکاس و هم خوشنویس بود و افرادی مثل اسماعیل جلایر و میرزا غلامرضا اصفهانی در دستگاه این فرد کار می‏ کردند، او داماد ناصرالدین شاه و مشوق هنرمندان در آن زمان بود. کمال‎الملک برای قدردانی از حمایت‌های دوست محمد خان از هنر، پس از مرگ او این چهره را از روی عکس کار کرده است. این اثر به پسر دوست محمدخان رسید و پس از او نیز این تابلو دست به دست چرخید تا اینکه به دست یکی از نوادگان پسری دوست محمدخان رسید که امروز در حراج تهران براى اولين بار پس از خلقش فروخته شده است.

او درباره کارشناسى آثار هنرى کلاسيک و سنتى ايران گفت: ما در ایران در زمینه شناخت آثار مدرن و کلاسیک کارشناسانی داریم که در زمینه کارهای کلاسیک، تعدادشان کمتر است. این کارشناسان بوم و رنگ را بررسی مى کنند. مثلا در کار کمال‎الملک ترک ‏هایی که در رنگ ایجاد شده می‏ تواند کارشناس را به قدمت اثر راهنمایی کند اما متاسفانه گاهى هر کسی به خود اجازه می‌دهد که بدون دانش و ارائه سند درباره اصالت آثار اعلام نظر کند که مايه تاسف است.

او درباره مقايسه قيمت تابلوى کمال الملک و سهراب سپهرى گفت: موضوع بديهى و روشن است، در سال ۲۰۰۶ که برای نخستین بار حراج آثار مدرن در کريستيز دوبی برگزار شد، تابلوهای سهراب سپهری حداکثر ۱۰ یا ۲۰ میلیون بود یا کارهای محمد احصایی ۱۰۰ هزار دلار فروخته شد، چون قبل از آن در ایران حداکثر سه چهار میلیون بود و کم کم بالا رفت و حالا از یک میلیارد هم عبور مى کند. اما اين نخستین بار بود که به ابتکار حراج تهران تابلويى از کمال الملک روى ميز حراج رفت و اتفاقا دو و نيم برابر قيمت اوليه به فروش رفت، لذا به يقين در آينده با حضور مستمر آثار او در حراجى ها، کارهاى اين استاد هم به قيمت هاى بسيار بالا دست خواهد يافت.

وی درباره برگزاری بخش هنر کلاسیک ایران در حراج تهران نیز اظهار کرد: حضور این آثار در حراج تهران در واقع یک نیت خیر بود. از آنجا که مسئولان حراج قصد دارند یک حراج مستقل در زمینه آثار کلاسیک، خوشنویسی و مینیاتور در آینده برگزار کنند تصمیم گرفتند این موضوع را با یک مجموعه اثر محدود امتحان کنند.

کیکاووسی همچنین درباره برگزاری حراج آثار هنری کلاسیک ایران به شکل مستقل نیز گفت: صد در صد موافق هستم زیرا بعضی از هنرمندانی که مثلا اکنون در زمینه مینیاتور کار می‎کنند نمی‌توانند به درستی آثارشان را بفروشند و از این طریق زندگی خود را سپری کنند به همین دلیل خوب است که چنین آثاری به حراج راه پیدا کرده و هم به فروش رسیده و هم به قیمت اصلی خود نزدیک شوند.

در رزومه نعمت الله کيکاووسی، مدیر سابق موزه هنرهای زیبا کاخ‌موزه سعدآباد ، معاون اسبق فرهنگی کاخ موزه سعدآباد ، دبير جشنواره‌هاي مجموعه فرهنگي -هنري سعدآباد ... آمده است. 

چهارمين حراج تهران با خلق رکورد تاريخى ٢١ ميليارد و ٤٠ ميليون تومانى، هشتم خرداد ٩٤ برگزار شده است. در اين حراج ١٢٦اثر ارائه شد که در ميان شان براى نخستين بار ١١ اثر کلاسيک و سنتى چکش خورد.

برچسب‌ها