ترکمن‌های ایران یکی از اقوام ترک‌تبار ایران هستند که عمدتاً در بخش‌هایی از خراسان و در کناره های شرقی دریای خزر شامل بخش‌های شمالی و شرقی استان گلستان موسوم به ترکمن‌صحرا سکونت دارند. آنان به زبان ترکمنی سخن می‌گویند و بیشترشان مسلمان و پیرو مذهب حنفی هستند.
تركمن‌صحرا سرزمين سنت‌هاست، سرزمين مردمانی كه شادی و ساده زیستی هنوز در روابط‌شان مشاهده می‌شود، لباس ملی ترکمنها جذابیت خاصی دارد. لباس ابریشمی و دوخت و دوزهای زیبا مخصوصا پوشش زنان ترکمن هنوز یادآور زندگی کهن ترکمنها به شمار می رود، آداب و رسوم تركمن‌ها بسيار زيباست، زيبایی كه توأم با حجب و حياست.
زنان تركمن در طول تاريخ زناني بودند كه بسيار پرقدرت و توانمند ظاهر شده‌اند. در طول تاريخ از نظر روابط اجتماعي چندان تفاوتي بين زن و مرد وجود نداشته است. اما با گذشت زمان و به خصوص در چندين سال اخير زن تركمن تنها به عنوان زناني كه صبور و کوشا هستند، شناسانده شده است.
در جامعه امروز ترکمن ، زنان دیگر خود را در قید و بندهای نادرست گذشته نمی دانند و رو به جلو حرکت می کند، تحصیل می کنند و برای زندگی مشترک خود اهدافی والا دارند. امروز زنان ترکمن با حفظ عزت و نجابت خود در فعالیت های مدنی شرکت می کنند و پابه پای مردان به فعالیت اقتصادی و اجتماعي می پردازند.
قربان تاج تاتاری 52 ساله به همراه همسر، آنه دردی رجب زاده بخشی از خانه خود واقع در شهر گمش تپه را محل پرورش گیاهان کرده اند.صدیقه رجب زاده، 22 ساله در منزل خود که یکی از منازل قدیمی گمش تپه است، در حال پهن کردن لباس می باشد.مرضیه 12 ساله، به همراه خانواده خود در یکی از خانه های قدیمی شهر گمش تپه زندگی میکند. وی از سگ نگهبان خانه فرار می کند.یک زن ترکمن در حال مرتب و خشک کردن نخ های پشمی برای فرش بافی در مقابل مغازه مواد غذایی خود در روستای خواجه نفس می باشد.تاج، 65 ساله، مادر خانواده و دارای 7 دختر و 4 پسر می باشد. وی با ریسیدن پشم گوسفندان و تهیه نخ از آن، برای جهیزیه تمام دخترانش فرش بافته است.ناز بی بی 87 سال دارد و از 10 سالگی سوزن دوزی می کرده است. وی که اهل شهر گمش تپه است با وجود کهولت سن همچنان برای نوه و نتیجه هاش یادگاری می دوزد.مهین توسلی 39 ساله، دو فرزند دارد و در خانه خود در روستای دوگونچی آق قلا، خیاطی می کند و تولیدی روبالشی دارد.بی بی، 55 ساله یکی از مهمانان عروسی می باشد که با لباس ترکمنی در مقابل پرده تزیین شده خانه عروس و داماد ایستاده است. عایشه گری، 53 ساله، همسر مجید ایری مربی 62 ساله اسب است. زندگی آنها در روستای گره ی دوجی با اسب عجین شده است.یک زن ترکمن که دچار اختلال حواس می باشد در مقابل منزل خویش در روستای خواجه نفس ایستاده است.امان تواق، 50 ساله، از بین کبوترهای کنار مغازه اش عبور می کند. وی در روستای خواجه نفس فروشگاه مواد غذایی دارد.دختر ترکمن مبتلا به سندروم داون در ورودی خانه خود ایستاده است.مریم 14 ساله، و خواهرش مرضیه، 12 ساله، به همراه خانواده خود در یکی از خانه های قدیمی شهر گمش تپه زندگی میکنند.صدیقه رجب زاده، 22 ساله پشت پنجره یکی از منازل قدیمی گمش تپه دیده می شود.مهری، 30 ساله به همراه خواهر خود، آیناز، 25 ساله، و زن برادرشان، صفیه، 27 ساله، تولیدی لباس دارند و در منزل مشغول دوخت لباس هستند.مهری در حال پهن کردن قالیچه دست بافتش در ایوان خانه خود می باشد. لباسهای دوخته و شسته شده در ایوان برای خشک شدن پهن شده اند.زنان ترکمن برای خرید به سمت بازار محلی روستای خواجه نفس می روند.زنان ترکمن در بازار محلی روستای خواجه نفس مشغول فروش پارچه و روسری می باشند.لطیفه پوری، 35 ساله، دخترش فاطمه را برای مراسم عروسی در آق قلا آماده می کند. لطیفه لباسهای فرزندانش را خود تهیه و می دوزد.آیدینگ 35 ساله، دارای دو فرزند می باشد و در بخش هنری کتابخانه شهر گمش تپه فعالیت دارد وی اخیرا سعی در آموزش موسیقی سنتی ترکمنی کرده است و در کنار دوستش گلیاد، 35 ساله در محل کار وی در سوپر مارکت در حال تمرین می باشد. ترکمنها از قدیم الایام به موسیقی علاقه وافر داشته اند ولی زنان ترکمن از آموزش آن نهی شده اند.زنان در عروسی کودکان خود را برای عکس گرفتن آماده می کنند. در مراسم های سنتی، حتی نوزادان و کودکان نیز لباس مخصوص ترکمنی به تن می کنند.بهناز کر، 17 ساله، از روستای صفا ایشان در مراسم عروسی خود آماده عزیمت به منزل خود به همراه داماد می باشد.انه 65 ساله، تجربه زیادی در پخت غذای محلی ترکمن دارد. وی مسئولیت پخت چکدرمه را در عروسی بر عهده گرفته است.در مراسم سنتی دالاشماق ، یکی از زن های طرف داماد (زن برادر او) به جانب عروس می رود، در حالی که یک قواره «چارشو» چادر شبی ابریشمین یا قرمز مجلل به دست دارد و مجادله ای لفظی و مصلحتی بین او و یکی از زنان طرف عروس روی می دهد و در پایان این مجادله ساختگی نیز مثل مراسم دیگر با شادی و هلهله به پایان می رسد پس از آن طرف داماد چارشو یا دون را بر سر عروس خانم می اندازد که نشانه پیروزی بر طرف عروس است. در مراسم عروسی ترکمنی، طرف داماد چارشو یا دون را بر سر عروس خانم می اندازد که نشانه پیروزی بر طرف عروس است. بهناز کر، 17 ساله، از روستای صفا ایشان در مراسم عروسی خود آماده عزیمت به منزل خود به همراه داماد می باشد.بعد از چارشو انداختن بر سر عروس، زنان ترکمن، وی را تا کجاوه یا ماشین همراهی میکنند.در مراسم عروسی واقع در روستای صفا ایشان، مهمان هایی که دارای فرزند کوچک هستند از فرزندان خود در اتاق مجاور نگهداری میکنند.زنان ترکمن در پارک بازی به همراه کودکان اوقات تفریح خود را سپری می کنند.عافیه، 30 ساله، در حال شستن لباس می باشد او دارای دو فرزند مارال، 8 ساله، و گونای، 3 ساله است.دو زن مسن ترکمن در مغازه مواد غذایی خود در شهر گمش تپه مشغول گفتگو هستند. اغلب زنان ترکمن در بیرون منزل مشغول به کار هستند و مغازه دارند.آسیه ( گلی بابایی) قزل 30 سال دارد و 5 سال است که رستوران ترکیش آدا فود که یکی از بهترین و مشهورترین رستورانهای بندر ترکمن در ارائه غذاهای ترکی است را مدیریت می کند.