خبرگزاری مهر - گروه استانها - سجاد محمودی: کشور ایران از ثروتمندترین ممالک کنونی از حیث منابع و در حال حاضر بزرگترین دارنده ذخایر هیدروکربوری (مجموع ذخایر نفت و گاز) در دنیا به حساب میآید.
بر اساس آمارهای رسمی و تأیید شده مراجع بین المللی، حدود ۱۵۸ میلیارد بشکه نفت (۹.۳ درصد از کل منابع نفتی دنیا) و حدود ۳۳ هزار میلیارد متر مکعب گاز (۱۸ درصد دنیا) را در اختیار دارد.
امروزه آحاد مردم با واژههای پالایشگاه و پتروشیمی بخوبی آشنا هستند و کارشناسان، با پیشرفت علم و دانش و تحقیقات گسترده، آینده این صنایع را مبحثی با نام پتروپالایشگاه میدانند.
پالایشگاه با دریافت نفت و گاز خام از سکوهای بهره برداری، آن را به فرآوردههای نفتی و گازی چون نفتا، بنزین، نفت سفید، گازوئیل، نفت کوره، قیر، میعانات گازی باارزش و گازهایی چون متان، اتان، پروپان و بوتان تبدیل میکند.
بخشی از محصولات تولیدی برای مصرف داخل و به عنوان خوراک ورودی پتروشیمیها استفاده میشود که در آنجا طی فرآیندهای مختلفی به محصولات با ارزش افزوده بالایی چون اتیلن، پروپیلن، پلی پروپیلن و گوگرد، ترکیبات اروماتیک و …تبدیل کند و باقیمانده آن به کشورهای هدف صادر میشود.
همواره از قیمت نفت خام به عنوان اساس بودجه بندی یاد شده و دولتها نیم نگاهی به تحریمهای وضع شده دارند. این مهم در بخشهای مختلفی نمود پیدا میکند ولی مهترین تاثیرش را در فروش نفت و گاز خصوصاً به صورت خام میگذارد.
فروش نفت خام همیشه یکی از اهرمهای فشار دولتهای غربی بوده تا جایی که قسمتی از مذاکرات را معمولاً به خودش اختصاص میدهد.
مدتها است که کارشناسان امر یکی از راههای مقابله با تحریمهای نفتی را پایان خام فروشی و تبدیل آن به محصولات با ارزش افزوده بالا میدانند که نمود و تأثیر آن را امروزه در مبحث ارزآوری پتروشیمیها به وضوح میبینیم.
ایران یک ابرپتروپالایش در جنوب میسازد
جواد اوجی وزیر نفت در صفحه شخصی خود در فضای مجازی از احداث پتروپالایشگاهی با نام سردار دلها، شهید سلیمانی خبر داد. پروژه پتروپالایشگاه ۳۰۰ هزار بشکهای شهیدسلیمانی طبق طرح مطالعاتی که در معاونت برنامهریزی وزارت نفت و شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی در حال بررسی است، قرار است در شهر بندرعباس و در نزدیکی پالایشگاه ستاره خلیج فارس احداث شود. خوراک این طرح از خط لوله گوره به جاسک تأمین خواهد شد و مجموع سرمایهگذاری این ابرپروژه پتروپالایشگاهی، چیزی در حدود هشت تا ۱۰ میلیارد دلار برآورد شده است.
مزیتهای واحدهای پتروپالایشگاهی
رویکرد امروز کشورهای صنعتی دنیا به سمت متمرکز کردن صنایع پیش رفته است.
پتروپالایشگاه یک مجتمع یک پارچه از واحدهای پالایشی و پتروشیمی است که با هدف کاهش قیمت تمام شده و تنوع در محصولات، بهینه سازی عملکرد، افزایش سودآوری و بهینه سازی مصرف انرژی پایه ریزی شده است.
مزیتهایی چون افزایش سود فرآوری نفت و میعانات گازی، کاهش آلودگی، کاهش هزینه تأمین خوراک، مدیریت یکپارچه را میتوان نام برد و مهمترین منفعت ملی آن جلوگیری از خام فروشی، غیر مؤثر واقع شدن تحریمها و نهایتاً تحقق بودجهای است.
ضرورت توسعه صنایع پایین دستی در بوشهر
استاندار بوشهر در گفتوگو با خبرنگار مهر بر لزوم توسعه صنایع پائیندستی نفت و گاز و پتروشیمی در استان بوشهر تاکید کرد و اظهار داشت: استان بوشهر ظرفیت بسیار مهمی برای توسعه صنایع انرژی دارد.
احمد محمدیزاده استفاده از سرمایهگذاری بخش خصوصی در این زمینه را بسیار مهم دانست و ادامه داد: استان بوشهر میزبان صنایع عظیم نفت و گاز است و باید صنایع پائیندستی آن نیز در استان توسعه یابد.
وی به ظرفیتهای منطقه ویژه اقتصادی شمال استان بوشهر اشاره کرد و افزود: با توجه با توجه به فراهم بودن امکانات لازم، باید زمینه توسعه صنایع پایین دستی پتروشیمی در شمال استان بوشهر فراهم شود.
چرا استان بوشهر؟
خط لوله گوره به جاسک، نفت و میعانات گازی را از گوره (شمال استان) پس از طی مسیری هزار کیلومتری به جاسک منتقل میکند.
در گزارشی که در صحن علنی مجلس قرائت شد نواقص و کمبودهای عدیده این خط ذکر گردید و اکنون قرار است عددی بین ۸ تا ۱۰ میلیارد دلار صرف ساخت پتروپالایشگاهی در جاسک گردد که قرار است از این خط تغذیه کند.
عبور خط لوله اتیلن غرب (که در زمینه سود دهی آن ابهاماتی وجود دارد) و وجود میدانهای نفتی متعدد در شمال استان بوشهر، درکنار دسترسی به آبهای آزاد، مزیتی شگرف را در راستای احداث مجتمعهای پتروپالایشگاهی به شمال استان بخشیده است.
با توجه به استقبال استان بوشهر از صنایع انرژی و آمادگی مسئولان استان در حمایت از سرمایهگذاری بخش خصوصی باید بستر لازم بر توسعه پتروپالایشگاهها در استان فراهم شود.