به گزارش خبرنگار مهر، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان عصر امروز (دوشنبه) در همایش ملی ایران و همسایگان گفت: در پیرامون خود با چالش‌هایی درگیر هستیم که یک چالش همسایه شرقی ما، افغانستان است.
وی اضافه کرد: کمتر از یک ماه پیش هیئتی از افغانستان به جمهوری اسلامی ایران سفر کردند. سرپرست وزارت خارجه هیئت حاکمه موقت افغانستان به همراه تعدادی از وزیران هیئت حاکمه موقت فعلی در افغانستان در این سفر بودند.
وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد: از حدود چهار و نیم ماه پیش تاکنون روزانه بیش از ۵ هزار زن، کودک و مرد افغان از مرزهای زمینی به دلایل سرما و وضعیت ناپایداری که در افغانستان وجود دارد، به سمت مرزهای ما می‌آیند و در اردوگاه‌ها و در برخی از شهرها اقامت داده می‌شوند.
امیرعبداللهیان گفت: امنیت مرز و مردم افغانستان و تشکیل دولت فراگیر با مشارکت همه اقوام در افغانستان برای ما مهم است.
وی تصریح کرد: در حوزه ارسال انرژی مورد نیاز به افغانستان کمک می‌کنیم، اما در عین حال از تشکیل دولت فراگیر در افغانستان کوتاه نیامدیم.
وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد: وقتی وزیر امور خارجه هیئت سرپرست موقت افغانستان در جریان سفرش به تهران درخواست تحویل سفارت افغانستان را داشت، ما اعلام کردیم که دوستی‌ها و برادری‌های ما به جای خود، اما تأکید ما بر ضرورت تشکیل دولت فراگیر با نگاه با ثبات و امنیت پایدار در افغانستان است که موضوع بسیار مهمی است.
امیرعبداللهیان تصریح کرد: لذا زمانی که دولت فراگیر با استانداردهای شناخته شده و با مشارکت طالبان، پشتون‌ها و سایر رقبا شکل گرفت، آن وقت ما می‌توانیم راجع‌به شناسایی وضعیت جدید در افغانستان و واگذاری سفارت افغانستان در تهران به هیئت حاکمه رسمی صحبت کنیم.
وی اضافه کرد: چالش دیگر ما یمن است. این روزها اتفاقاتی بین یمن و برخی از همسایگانش در حال وقوع است. اولاً آنچه که بین یمن و همسایگانش می‌گذرد یک موضوع یمنی است. ثانیاً جمهوری اسلامی ایران در تمامی مراحل از ابتدای بحران یمن به صراحت طرح سیاسی چهار ماده‌ای خود را ارائه داده و همواره از تحقق آن طرح حمایت کرده است.
وزیر امور خارجه کشورمان افزود: حتماً برای ما ملاحظه و مشاهده بیش از شش سال جنگ و خونریزی در یمن قابل تحمل نیست و هیچیک از کشورهای منطقه و وجدان‌های آگاه در جهان، جنگ را راه‌حل این بحران نمی‌دانند.
امیرعبداللهیان تصریح کرد: ما گسترش دامنه جنگ را نگران‌کننده می‌دانیم و از عربستان سعودی و امارات متحده عربی می‌خواهیم که با روش سیاسی و با رویکردی سازنده برای پایان دادن به جنگ، محاصره انسانی در یمن و پذیرش آتش‌بس برای گفتگوهای یمنی یمنی اقدام کنند.
وی ادامه داد: ادامه این وضعیت به نفع منطقه و کشورهای درگیر در این جنگ نبوده و نخواهد بود.
وزیر امور خارجه کشورمان تصریح کرد: ما در حوزه سیاست همسایه‌محور از تداوم گفتگوها با عربستان سعودی استقبال می‌کنیم. ما راه را برای عربستان سعودی باز گذاشته‌ایم و هر زمان عربستان سعودی تصمیم بگیرد، روابط دیپلماتیک خود را با جمهوری اسلامی ایران به حالت طبیعی برگرداند، ما از بازگشایی سفارتخانه‌ها و بازگشت روابط به حالت طبیعی و حتی، توسعه روابط با عربستان سعودی استقبال می‌کنیم.
امیرعبداللهیان ادامه داد: ما خرسندیم که سه دیپلمات ما از چند روز پیش در جده مستقر شدند و فعالیت خودشان را در سازمان همکاری اسلامی از سر گرفتند.
وی گفت: اینکه چه زمانی سفارتخانه‌های دو کشور باز شوند، اکنون عربستان سعودی است که باید تصمیم بگیرد و نسبت به این موضوع به جمع‌بندی لازم برسد.
وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد: ما هم از دور جدید گفتگوها استقبال می‌کنیم و هم مایلیم به این نکته اشاره کنیم که گفتگوهای طولانی لازمه بازگشت روابط به حالت عادی به تنهایی نیست، بلکه اتخاذ تصمیم سیاسی امروز یک ضرورت است.
امیرعبداللهیان در تشریح سفر رئیسی به روسیه نیز گفت: ما یک توافق راهبردی با همسایه شمالی داشتیم و آن این است که یک توافق همکاری‌های جامع بلندمدت بین دو کشور در آینده نزدیک به امضا خواهد رسید.
وی افزود: رؤسای جمهور در اصل این محورها و ساز و کار و ساختار این توافق که قرار است بین دو کشور به عنوان نقشه راه باشد، توافق کردند.
وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد: این روزها در فضای مجازی به دلیل تحرکاتی که وجود دارد، سعی می‌کنند حاشیه‌هایی برای سفر رئیس‌جمهور ایجاد کنند، دستاوردهای این سفر کاملاً در راستای منافع ملی کشور است.
امیرعبداللهیان تصریح کرد: بارها ما سعی کردیم توضیح دهیم، هیچ اقدامی که خدشه‌ای به تصمیم سیاسی و شعار پایدار جمهوری اسلامی ایران مبنی بر استقلال سیاسی کشور و شعار نه شرقی و نه غربی، وارد نشده است.
وی اضافه کرد: در حاشیه سفر آقای رئیسی بیان کردند که نحوه چیدمان میز، نحوه استقبال از رئیس‌جمهور متفاوت از سایر رؤسای جمهور بوده است.
وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد: چند روز قبل از انجام سفر به روسیه، به ما اعلام کردند که شرایط کرونایی در روسیه وخیم است و روزی که ما آنجا بودیم، آمار رسمی فوتی‌های روسیه حدود ۷۰۰ نفر و مبتلایان ۳۴ هزار بود.
امیرعبداللهیان اضافه کرد: ما توافق کردیم که به دلیل این محدودیت‌ها و شرایط کرونایی، در نشست و چیدمان، پروتکل‌ها کاملاً رعایت و فاصله لازم حفظ شود.
وی تصریح کرد: برای ما بسیار مهم است که رئیس‌جمهور کشورمان در سفر خارجی که دارند، آن هم در این مرحله خطیر، به کشوری که تا این حد درگیر کرونا است، همه پروتکل‌ها به دقت رعایت شود.
وزیر امور خارجه کشورمان اضافه کرد: آقای پوتین برای اینکه از آقای رئیسی استقبال کنند، از چند دقیقه قبل در کرملین در اتاق استقبال از ایشان قدم می‌زد و منتظر بود و وقتی آقای رئیسی وارد شدند به شتاب به سمت آقای رئیس‌جمهور آمدند.
امیرعبداللهیان تصریح کرد: با توجه به اینکه آقای پوتین گفته بودند از ۲ تا ۵ ساعت آماده گفتگو هستم، ما از قبل گفتیم هیئت ایرانی و شخص آقای رئیس‌جمهور باید نمازشان را بخوانند.
وی ادامه داد: ساعت ۵:۱۲ که اذان مغرب بود، آقای پوتین به آقای رئیسی اشاره می‌کند که من اطلاع دارم اکنون وقت نماز شما است و منتظر شما می‌مانم؛ حدود ۹ تا ۱۰ دقیقه آقای پوتین در آن اتاق منتظر می‌ماند که در اتاق مجاور، آقای رئیسی نماز را بخوانند و برگردند.
وزیر امور خارجه کشورمان اضافه کرد: در فرودگاه نیز استقبال رسمی انجام شد و علی‌رغم همه محدودیت‌های کرونایی در «دوما» سخنرانی داشتند.
امیرعبداللهیان گفت: وقتی از سیاست همسایگی صحبت می‌کنیم همه ابعاد مدنظر ماست. نگاه به حوزه همسایگان جنوبی و حوزه خلیج فارس در کنار سایر همسایگان مورد توجه جمهوری اسلامی ایران است.
وی ادامه داد: در آینده نزدیک سفر رئیس‌جمهور برای یک یا دو کشور همسایه در حوزه جنوبی و غربی ایران را تنظیم خواهیم کرد.
وزیر امور خارجه کشورمان تصریح کرد: روابط با ترکیه ممتاز و مبتنی بر دوستی است. براساس توافق به عمل آمده، در آینده نه چندان دور، سفر آقای اردوغان را به تهران خواهیم داشت.
امیرعبداللهیان در تشریح آخرین وضعیت مذاکرات وین گفت: در تمام مراحل مذاکرات تلاش کردیم یا در سطح سفرای کشورهای همسایه در تهران و یا با سفر دستیاران سیاسی در وزارت خارجه و معاونان و یا سفر بنده به کشورهای همسایه، این کشورها را در جریان آنچه بین ما و ۵ کشور می‌گذرد، قرار دهیم.
وی افزود: مذاکرات ما به نقطه‌ای نزدیک می‌شود که مذاکرات فنی ما در آینده نه چندان دور به حد اشباع می‌رسد و ما باید تصمیم سیاسی بگیریم.
وزیر امور خارجه کشورمان تصریح کرد: تا این جای کار رفتار سه کشور اروپایی در مذاکرات اینگونه بوده که وقتی از تحریم صحبت می‌شود، آن را به آمریکا حواله می‌دهند، اما در موضوع هسته‌ای وقتی صحبت می‌شود می‌گویند این در حوزه نگرانی ما است و ما آماده‌ایم درباره همه جزئیات هسته‌ای مذاکره کنیم.
امیرعبداللهیان همچنین افزود: انتقاد ما از سه کشور اروپایی عضو برجام این است که هیچ ابتکار جدید، رو به جلو و سازنده‌ای را در مذاکرات ارائه نداده‌اند، البته تلاش کردند در مذاکرات هفته‌های اخیر منطقی و با رفتای سازنده حضور داشته باشند، حتی امروز فرانسه دیگر نقش پلیس بد را ایفا نمی‌کند.
وی ادامه داد: چین و روسیه سعی می‌کنند در مذاکرات ۱+۴ نقش سازنده و مثبت ایفا کنند و گاهی اوقات نیز این دو کشور در انتقال پیام‌های آمریکا، فعالیت خاص خودشان را دارند.
وزیر امور خارجه کشورمان تصریح کرد: برخی کشورهای همسایه ما نیز در این موضوع با نگاه به تسریع در رسیدن به توافق سعی می‌کنند حامل پیام‌هایی از سوی آمریکا به ایران باشند.
امیرعبداللهیان همچنین گفت: طرف آمریکایی به صورت NonPaper پیشنهادات خودش را در موضوعات فنی به ایران ارائه می‌کند. ما امروز در نقطه‌ای قرار داریم که باید نتیجه کار کمیته‌های سه گانه را در یک تعامل سیاسی با همه طرف‌ها مورد توجه قرار دهیم و تصمیم بگیریم که چه چیزی در مقابل چه چیزی اتفاق خواهد افتاد.
وی اضافه کرد: طرف آمریکایی از طرق مختلف پیام‌هایی را ارسال می‌کند که خواهان سطحی از مذاکره مستقیم با ایران است.
وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد: مذاکرات ما با ۱+۴ است و مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا از طریق NonPaper و از طریق انریکه مو را و یکی دو کشور عضو برجام در وین است.
امیرعبداللهیان تصریح کرد: مطالبی که بعضاً در برخی از کانال‌های مجازی منتشر می‌شود که ایرانی‌ها در حال مذاکره مستقیم با آمریکایی‌ها هستند به هیچ وجه صحت ندارد، ولی در عین حال اگر در روند مذاکرات به مرحله‌ای برسیم که رسیدن به یک توافق خوب با تضمین بالا، لازمه‌اش سطحی از گفتگو با آمریکا باشد، آن را نادیده نخواهیم گرفت.