خبرگزاری مهر – گروه استانها – عاطفه پارسائیان *: پس از عبور از نهضت ایجاد زیرگذر- روگذر در یزد، اکنون شهر یزد وارد دوره جدیدی به نام نهضت چهارراه سازی شده است. در حالی که جهان به سوی ساخت مکان‌های با هویت به پیش می‌رود و شاهد گسترش نهضت ضد بزرگراه سازی و در نتیجه تخریب بزرگراه‌های چند طبقه و مشهور دنیا نظیر تخریب بزرگراه چونگیچون در سئول کره جنوبی و تبدیل آن به رودخانه و یا تخریب بزرگراه هاربردرایو در موازات رودخانه ویلامت و تبدیل آن به فضای سبز و پارک در شهر پورتلند و.. هستیم، چندی است که در یزد به عنوان دومین شهر تاریخی جهان شاهد به راه افتادن نهضت چهارراه سازی هستیم.
این نهضت به صورت روشن با تقلیل فضای شهری با هویت میدان تاریخی عصر صفویه بنام میدان شاه طهماسب (میدان بعثت) به عنوان یکی از مراکز فعالیتی مهم در هم پیوندی با میدان امیرچقماق، به وسیله طرح اصطلاحاً ساماندهی که هدفی جز ترافیک نداشت و تبدیل آن به چهار راه در دهه گذشته شروع شده و تا به امروز با تخریب و تبدیل میدان نوستالژیک اطلسی (میدان جانباز) به عنوان یکی از عناصر هویت بخش بافت جدید یزد به چهارراه به بهانه تسهیل آمد و شد و کاهش ترافیک، ادامه یافته است؛ به طوری که اکنون شاهد خاموش شدن زندگی جمعی و سرزندگی این فضاهای شهری هستیم.
آیا به راستی حل مشکلات ترافیکی تنها در ایجاد چهارراه سازی است؟
در زمانی که در جهان موضوعاتی نظیر شهر پاک، شهر سالم، شهر پایدار، شهر زیست پذیر، شهر هوشمند و حمل و نقل پایدار، فضاهای با هویت، سرزندگی شهری و … از طریق بسترسازی برای پیاده مداری و گسترش حمل و نقل همگانی و تضعیف اتومبیل با تعریض پیاده روها و باریک کردن خیابان‌ها و… مطرح است، به نظر می‌رسد در شهر یزد تنها دغدغه مدیریت شهری تحرک و سرعت اتومبیل‌ها است چرا که پیاده رو های خیابان‌ها و بلوارهای عریض نظیر بلوار ۵۲ متری امامشهر تبدیل به پارکینگ حاشیه‌ای برای اتومبیل‌ها می‌شود و سیستم و خطوط حمل و نقل عمومی آن دهه هاست که به‌روز رسانی نشده و مردمی که سابقا نیز از حمل و نقل عمومی استفاده می‌کردند، دیگر رغبتی به استفاده از آن ندارند.
در حالی که افزایش سیستم‌های حمل و نقل عمومی و کاهش خودرو شخصی، موجب آزاد شدن فضاهای عمومی و بازگرداندن آنها به شهروندان و تبدیل آنها به فضاهای همگانی با هویت که شکل دهنده خاطره جمعی است می‌شود، در یزد روز به روز شاهد جایگزینی رویکرد اتومبیل محوری بجای رویکرد انسان محوری و تبدیل مفهوم «خیابان‌ها برای مردم» به «خیابان‌ها برای اتومبیل» هستیم.
آیا به راستی تنها رسالت مدیرت شهری، تحرک و سرعت اتومبیل‌ها در شهر است؟
امروز مدیریت شهری یزد بر سه دو راهی مهم اخلاقی است: وظیفه محوری یا هدف محوری؟
*دانشجوی دکتری شهرسازی دانشگاه تربیت مدرس