دکتر محمدعلی آذرشب، مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در امور بین الملل در گفتگو با خبرنگار مهر در پاسخ به این سؤال که آیا ملاک تعداد مقالات منتشر شده در ISI، ملاک خوبی برای رشد علمی کشور است، گفت: موضوع انتشار مقالات در ISI، موجی ایجاد کرد که خیلی از کارشناسان را نگران کرد.
وی افزود: این روند آشفتگی خاصی را به وجود آورد، یعنی مقالاتی که چندان ارزش علمی ندارد، با ترفندهای خاصی در مجلاتی که مورد تأیید ISI هست مثلا در هند و یا کشورهای دیگر منتشر می شود، اکنون این مجلات از طرف استادان و دانشجویان ایرانی آنقدر مشتری پیدا کرده تا مقالات خود را در آنجا چاپ کنند و بتوانند شرایط ارتقا و ترفیع را کسب کنند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه واقعا این روند مسأله جالبی نبود، اظهار داشت: عده زیادی از افراد حتی پول می دادند تا مقالات آنها منتشر شود. خوشبختنه اخیرا در حوزه علوم انسانی به خاطر کمبود وجود مقالات ISI، این شرط مرتفع شد و فقط به اینکه مجله بین المللی و یا علمی ـ پژوهشی می کنند اکتفا می کنند.
وی با طرح این پرسش که آیا مقالات ما باید در مجلات خارجی چاپ شود تا ارزش پیدا کند، تصریح کرد: به نظرم این طرز تفکری است که احتیاج به تجدید نظر دارد، به خاطر اینکه این مقالات یا ارزش علمی دارد یا ندارد؟ در هر دو صورت نباید به چاپ در ISI منوط شود، اگر اطلاعات عینی جدیدی دارد چرا باید این اطلاعات در مجلات خارجی منتشر شود تا به دست دیگران برسد.
وی با انتقاد از این وضعیت بیان کرد: گمان می کنم این کار مسأله ای است که روی آن زیاد فکر نشده است. آیا هدف ما این است که اطلاعات جدید و یافته های تحقیقی را به دیگران بدهیم و یا اطلاعات جدید و مفید باید در داخل کشور مورد استفاده قرار گیرد.
آذرشب در ادامه سخنانش با بیان اینکه به خاطر تحریم هایی که بر علیه کشور ما صورت گرفته، اکنون مقالات استادان در کشورهای غربی چاپ نمی شود و این کار به نوبه خود توهین به ماست، گفت: چه دلیلی وجود دارد که مقالات استادان ایرانی حتما باید در مجلات ISI منتشر شود؟! ما خودمان باید سطح عمومی خود را افزایش دهیم و برای داخل کشورمان این علوم و معارف جدید را هزینه کنیم و در داخل کشور چاپ شود.
وی با اشاره به اینکه باید بر سر این قضیه که سطح علمی افراد براساس مقاله ارزیابی شود، مورد تجدید نظر قرار گیرد، تصریح کرد: اکنون دیگر کتاب ارزش خود را کمی از دست داده، قبلا در دانشگاه ها معیار ارزش علمی کتاب بود، اکنون به مقاله توجه دارند. مقالات هم با توجه به شرایط موجود چندان ارزیاب سطح علمی افراد نیست، البته گفته می شود برای اینکه دانشگاه ما در بین دانشگاه های بین المللی رتبه کذایی پیدا کند ما باید مقالات زیادی منتشر کرده باشیم.
این محقق و استاد دانشگاه با اشاره به اینکه معمولا در آمارها تعداد مقالات پژوهشی را بیان می کنند که براساس آن رتبه علمی دانشگاه ها و رتبه علمی کشور سنجیده می شود، تأکید کرد: به نظرم در شورای عالی انقلاب فرهنگی و یا نهادهای مرتبط دیگر این مسأله مورد نظر قرار گیرد، یعنی ما خودمان را نباید گول بزنیم که این رتبه در سطح بین المللی را به دست آوردیم، ولی در واقع چندان بازدهی در زندگی عملی و اقتصادی و صنعتی ما ندارد، ولی متأسفانه معیاری برای بالا بردن رتیه دانشگاه ها شده است. به نظرم این کار آشفتگی خاصی ایجاد کرده و باید به نسبت به اصل قضیه تجدید نظر کرد.
نظر شما