نفس سراب فارسبان نهاوند به شماره افتاد/ قلب گردشگری نهاوند در معرض نابودی

به گزارش خبرنگار مهر، شهرستان نهاوند با داشتن آب و هوای منحصر به فرد و طبیعتی سحر انگیز، سراب های خروشان و تاریخی پر حادثه و رمز و راز گردشگران و مسافران را به خود فرا می خواند تا این روزها سراب های پرآب و جنگلی آن با همه شکوفه های درختان میزبان آنان باشند.

نهاوند به واقع شهر سراب های پر آب خروشان ایران است، شهری که بیش از 15 سراب پر آب همراه با جنگل های طبیعی را در خود جای داده و یکی از مهمترین مراکز گردشگری طبیعی غرب کشور بشمار می رود.

شاید تا کنون نام فارسبان را نسبت به دو سراب مهم دیگر نهاوند یعنی گیان و گاماسیاب کمتر شنیده باشیم اما فارسبان منطقه ای شگفت انگیز و زیبا در 35 کیلومتری شهر نهاوند است که جلوه ای از زیبایی های خداوند در آن نهفته است.

فارسبان هر ساله تعداد زیادی از گردشگران را به سوی خود جلب می‌کند و یکی از زیباترین سرابها ی شهرستان نهاوند است که رفتار و برخورد گرم و مهربانانه مردم روستاهای اطراف سراب با گردشگران بر رغبت مسافران و مهمانان برای دیدن این سراب افزوده است.

در انتهای روستای کمالوند و ورودی روستای دولت آباد بر روی تابلوی بی ریخت و خم شده نوشته شده سراب فارسبان، از همین ورودی سراب می شود فهمید فارسبان هم همانند دیگر سراب های نهاوند از جمله گیان و گاماسیاب از بی مهری و کم توجهی و عدم مدیریت دل پرخونی دارد.

گرچه بعد از روستای کمالوند و ابتدای روستای دولت اباد که ورودی سراب فارسبان محسوب می شود با جاده خاکی که پر از گودال و دست انداز و سنگ ریزه است روبرو می شویم اما اينجا مأمن امن و پر از آرامشي است كه پس از گذر از جاده‌هاي پر پيچ و خم راه سراب، انبوه درختان به رسم ادب و ميهمان‌نوازي ايستاده و آمدنت را خوش آمد می گویند.

پس از ورود به سراب فارسبان که واقع شدن در دامنه کوه چهار شاخ با ارتفاع سه هزار و 200 متر طبیعت و دیدن این همه زیبای خدادادی و درختان جنگلی و چشمه های آبی که از جای جای این سراب بی نظیر جوش میزند و از دل خاک و سنگ بیرون می آیند ناگهان متوجه غم و ناراحتی می شویم كه دامن مهمانان و مردمی  را که در این سراب حضور دارند گرفته، مردمی که هر گاه براي بازديد از اين مكان گردشگري مي‌روند با بی مهری و کم توجهی مسئولان نسبت به حفظ و نگهداری این سراب بی نظیر خدادادی روبرو  مي‌شوند و گويي نمكي بر زخمشان پاشيده مي‌شود.

بي‌توجهي و عدم نظارت مسئولان به اين مكان گردشگري و تفريحي سبب شده تا سراب فارسبان در مقابل چشمان طبيعت دوست اين مردم ذره ذره جان دهد و باید گفت آنچه امروز در این سراب هست همان است که خداوند عنایت کرده و به صورت طبیعی بوده است.

در ورودی این سراب یک موضوع نظر همه مردم و مهمانان را به خود جلب می کند و آن روند رو به افزايش سايت‌هاي پرورش ماهي و رشد قارچ‌گونه اين صنعت در این سراب آن هم بيشتر از ظرفيت موجود آن است که باعث شده طبیعت زیبا و منحصر به فرد آن به خاطر منافع شخصی افراد در معرض خطر قرار بگیرد.

با چند نفر از مردمی که برای تفریح و لذت بردن و دیدن زیبایهای سراب فارسبان آمده اند و در زیر درختان پر  برگ و شاخ آن و کنار آب خروشان و صدای دلنواز آن در حال استراحت هستند هم صحبت می شویم.

سلام حاجی خسته نباشی، اهل کجایی؟ از امکانات و خدمات رفاهی سراب فارسبان راضی هستی؟

منتظر جواب می مانم در حالیکه چشمان مرد سراب را ورانداز می کند آهی می کشد و می گوید حیف .حیف .حیف.

از من می پرسد شما چکاره اید؟ می گویم خبرنگار، آنگاه می گوید: تو را به خدا شما لااقل درست وظیفه خود را انجام دهید شما حرف مردم را به گوش مسئولان برسانید، شما بگوید مردمی که در طول هفته زخم خورده مشکلات و گرفتاری های متفاوت هستند و چندین بار به خاطر کمبودهای زندگی و اداره آن دچار استرس و ناراحتی می شوند و آخر هفته به دامن طبیعت و سراب های خروشان و زیبای نهاوند پناه می آورند، درد آور نیست که در این مراکز هیچ خدمات و امکانات رفاهی وجود نداشته باشد؟

در این سراب مگر امکاناتی هست که بخواهیم در مورد خوب و یا بد بودن آن حرف و یا نظری بدهیم؟

وی در حالیکه سرویس های بهداشتی را با اشاره دست به من نشان می دهد می گوید خود شما بروید ببینید وضعیت سرویس های این سراب چگونه است.

مهدی سلگی با خانواده خود، ما را با دوربین می بیند و از ما می پرسد عکسهایی که می گیری برای چیست؟ گفتم خبرنگارم و در حال تهیه گزارشی از وضعیت امکانات و خدمات رفاهی سراب هستم ناگهان لبخندی زد و گفت: از کدام امکانات و خدمات رفاهی تصویر می گیری شاید چیزی ساخته اند و یا امکاناتی وجود دارد که ما از آن بی خبریم.

سلگی به خبرنگار مهر گفت: مديران و مسئولان شهرستان اگر فقط يك روز براي بازديد از سراب فارسبان در نظر بگيريد خواهند ديد این سراب به خاطر کم توجهی و عدم نظارت در حال نابودی است.

وی ادامه داد: هر چه در این سراب است فقط آن چیزی است که به صورت طبیعی وجود داشته و به جز چند سکوی سیمانی و یک نماز خانه و چند سرویس بهداشتی بدون کارآیی هیچ چیز دیگری در این سراب وجود ندارد.

وی ادامه داد: وضعیت نماز خانه که مشخص و تعطیل و غیر قابل استفاده است و  وضعیت اسفناک سرویس های بهداشتی که دیگر نیازی به گفتن ندارد.

به واقع حق با مردم و مهمانان بود، سراب فارسبان از ابتدایی ترین خدمات و امکانات رفاهی برای مردم محروم است و آنچه که این مردم را به سوی این سراب می کشاند فقط و فقط جاذبه های طبیعی و خدادادی آن است.

كشاورزان روستاهای اطراف این سراب هم كه هر كدام براي خودشان شكايت‌نامه‌اي تنظيم كرده و حرف‌هايي را به گوش مسئولان رسانده‌اند و از اين رود زمين‌هايشان را سيراب مي‌كردند حالا فقط دلشان براي اين سراب زيبا كه همه افتخار و هويت‌شان بود مي‌سوزد و شكايت‌نامه‌هايشان پس از چند سال هنوز راه به جايي نبرده است.

كشاورزان مي‌گويند تا چند سال آينده زمين‌هاي كشاورزي فارسبان و حومه به علت احداث سایت های متعدد پرورش ماهی به شوره‌زار تبديل مي‌شوند.

اما مسئولان مي‌گويند در سراب فارسبان در حال حاضر پنج سايت پرورش ماهي داراي مجوز در حال فعاليت‌ هستند که هیچ ضرری هم به آب سراب فارسبان نمی رسانند.

عباس یاسمی از شهرستان ایوان واقع در استان ایلام مهمان سراب فارسبان نهاوند است، نزد او رفتیم و از او پرسیدیم نظر شما در مورد امکانات سراب فارسبان چیست؟ آیا راضی هستید.؟

او در جواب گفت: کاش به شهرستان نهاوند و سراب های آن نمی آمدم هر چه در ذهنم از نهاوند ساخته بودم فرو ریخت.

یاسمی ادامه داد: با ديدن اين صحنه ها  فقط حسرت خوردم و از بي‌توجهي مسئولان نهاوند گلايه دارم به واقع مگر وظيفه آنها چيزي غير از صيانت و نگهداري از  اين ميراث بزرگ و زیبای بی نظیر و تحويل آن به آيندگان است.

وی ادامه داد: يادم مي‌آيد كه در كتاب‌هاي تاريخ دوران ابتدايي دهه هفتاد هميشه سخن از حفظ ميراث و هويت‌هاي گذشتگان بود كه اگر به آن عمل نكنيم آيندگان ما را نخواهند بخشيد، اما حالا فراتر از اين نابخشودگي آسيبي است كه متوجه محيط زيست و ميراث فرهنگي مي‌شود حیف این سراب ها که در شهرستان نهاوند واقع شده اند.

نبود امکانات رفاهی و بهداشتی و تفریحی مناسب، عدم پاکیزگی و نظافت مکان های اطراف سراب فارسبان و صحبت های مردم باعث شد به دیدار یکی از اعضا شورای اسلامی روستا کمالوند برویم و با فرماندار، بخشدار بخش خزل، رئیس اداره میراث فرهنگی  گردشگری و صنایع دستی و رئیس اداره منابع طبیعی تماس تلفنی برقرار کنیم.

مهدی قلایی یکی از اعضا شورای اسلامی روستای کمالوند در مورد نابسامانی و عدم امکانات رفاهی در سراب فارسبان به خبرنگار مهر گفت: متولی سراب فارسبان که یکی از جاذبه های طبیعی گردشگری نهاوند است اداره منابع طبیعی و سازمان میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی است.

متأسفانه تا کنون در این سراب هیچ برنامه و اقدام اساسی انجام نشده است

قلایی ادامه داد: متأسفانه تا کنون در این سراب هیچ برنامه و اقدام اساسی برای جلب رضایت مردم و مهمانان انجام نشده است و ظاهرا هیچ برنامه و طرحی هم برای توسعه و ساماندهی این سراب تهیه نشده است.

وی ادامه داد: راه دسترسی این سراب از انتهای روستای کمالوند تا سراب دو سال بیش زیر سازی و آماده آسفالت شد اما از آن زمان تا کنون به حال خود رها شده و زیر سازی آن نیز در حال نابودی شدن است.

عضو شورای اسلامی روستای کمالوند بیان داشت: به بخشداری خزل مراجعه کردم اما گفتند بعلت کمبود بودجه و اعتبار هیچ برنامه ای برای ساماندهی سراب وجود ندارد.

مهدی قلایی بی توجهی و عدم نظارت را مشکل اصلی سراب فارسبان عنوان کرد و گفت: وقتی برای نگهداری و حفظ یک سرویس بهداشتی اقدامی انجام نمی شود دیگر نباید انتظار داشت کار مهمی در این سراب انجام شود.

فرماندار شهرستان نهاوند نیز در مورد وضعیت موجود در سراب فارسبان به خبرنگار مهر گفت: در جلسه ای که با حضور بخشدار، رئیس اداره منابع طبیعی، رئیس اداره میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی و اعضا شورای اسلامی روستای کمالوند تشکیل خواهد شد به این موضوع رسیدگی می شود.

امامعلی عبدالملکی ادامه داد: متاسفانه در سالیان گذشته نهاوند از عدم نظارت و مدیریت در زمینه های مختلف آسیب خورده است اما در سال جاری با تشکیل کمیته ارزیابی عملکرد مدیران و دستگاه های زیر مجموعه آنان در فرمانداری قصد داریم این مشکل را برطرف کنیم.

عبدالملکی ساماندهی سراب گیان، تپه ابوذر و سراب فارسبان را جز اولویت های مهم جاذبه های گردشگری نهاوند عنوان کرد و گفت:  قصد داریم در سه جبهه توسعه فضای سبز ،احداث مراکز خدماتی و توسعه پارک جنگلی کار ساماندهی را به سرعت پیگیری و دنبال کنیم.

سراب تفریحی و جنگل طبیعی فارسبان یک هزار و 600 هکتار وسعت دارد

رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان نهاوند نیز در مورد وضعیت سراب فارسبان نهاوند گفت: سراب تفریحی و جنگل طبیعی فارسبان یک هزار و 600 هکتار وسعت دارد که از قدیمی‌ترین سراب‌های تفریحی نهاوند در بخش خزل نهاوند است و کهنسال‌ترین درخت گردوی استان همدان با قدمتی بیش از ۶۰۰ سال سن در منطقه سراب تفریحی و جنگلی فارسبان نهاوند است که این درخت دارای سایه‌ای به ابعاد ۵۰۰ متر مربع و از بلندترین درختان قدیمی سراب فارسبان است که طول برخی شاخه‌های آن به ۱۵۰ متر نیز رسیده است.

علی ده پهلوان گفت: از این درخت کهنسال سالانه بیش از یک هزار نفر گردشگر و مسافر علاقه‌مند به طبیعت بازدید می‌کنند که موجب رونق گردشگری در این منطقه شده است.

ده پهلوان ادامه داد: برای حفاظت از این نعمت خدادادی سکوهایی از جنس بتون در ابعاد سه در چهار  و سه در شش احداث شده است تا گردشگران ساعاتی را در زیر سایه این درخت به آرامی بگذرانند.

وی به ایجاد سکو برای پخت و پز غذای مسافران در این منطقه اشاره کرده و افزود: با هدف جلوگیری از بروز هر گونه حریق توسط مسافران سکوهای ویژه کباب‌پزی از بتون احداث شده که نیازمند توجه بیشتر مسافران در حفظ و حراست از فضاهای جنگلی است.

بخشدار بخش خزل نیز به خبرنگار مهر گفت: در کمیته برنامه ریزی شهرستان در سال جاری آسفالت راه دسترسی به سراب فارسبان، ساماندهی فضای سبز و احداث امکانات رفاهی این سراب مقرر شده است.

حسینعلی مومیوند مهمترین مشکل عدم ارائه و ساخت امکانات و خدمات در سراب فارسبان نهاوند را کمبود بودجه و اعتبار عنوان کرد و گفت: رسیدگی به این منطقه گردشگری با توجه به رونق اقتصادی که این منطقه می تواند برای شهرستان نهاوند و استان همدان داشته باشد ضروری است و توجه به زیر ساخت های این منطقه نیازمند توجه و رسیدگی و پیگیری طرح ها توسط مسئولان شهرستان مسئولان استانی است.

سراب فارسبان نهاوند متولی ندارد

رئیس اداره میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی شهرستان نهاوند نیز در مورد نارضایتی مردم از سراب فارسبان گفت: مشکلی که در حال حاضر  سراب فارسبان با آن مواجه است این است که متولی ندارد.

ابراهیم جلیلی ادامه داد: نهاوند به اندازه شهر همدان قادر به جلب گردشگر و رونق اقتصادی است اما از نبود حمایت و مدیریت و برنامه رنج می برد و مناطق پرجاذبه گردشگری و تاریخی نهاوند از سراب های پر آب و خروشان گرفته تا آثار باستانی، حمام حاجی آقا تراب، معبد لاودئیسه، تپه گیان  قلعه زیبای  بابا قاسم و ..سلیقه هر مسافری را تامین می کند اما ارتقای آن و کسب درآمد بیشتر نیازمند هماهنگی و مدیریت بهتر است.

جلیلی گفت: برخی مناطق علاوه بر زیبایی و آب وهوای خوب و مطلوب، یادآور تاریخ پرافتخار ایرانیان، زندگی نیاکان و نسل ها و نژادها، حماسه های دفاع از کشور و.... است و در هر گوشه ای اقوام ایرانی، علاوه بر افتخارات فرهنگی و تمدن سازی و بالندگی تاریخ ایران، به مجاهدت های فراوان پهلوانان، سرداران، شهدا و مردم آن دیار مفتخر هستند که شهرستان نهاوند در تاریخ قبل از اسلام و بعد از اسلام دارای این ویژگی های بارز است.

خلاصه مطلب اینکه اگرچه جاذبه گردشگری نهاوند  در چند سال اخیر با افزایش مسافران وگردشگران همراه بوده است اما ظرفیت بالای گردشگری نهاوند که دست کمی از شمال ایران ندارد  می تواند با تبلیغات و بهبود مدیریت و هماهنگی برای رفع برخی مشکلات،نهاوند  را به قطب گردشگری استان همدان و غرب کشور تبدیل کند زیرا این منطقه پهناور و گسترده در مناطق مختلف از جذابیت های متعددی برخوردار است و تنها در یک منطقه محدود نمی شود.

شهرستان نهاوند امکانات و مزیت ها و آب وهوا و خاک و آب و نیروی انسانی فراوانی دارد و می تواند به اندازه کل استان همدان درآمدزا باشد و گردشگر جلب کند و موجب رونق اقتصاد شود اما از نبود حمایت کافی دولت و سرمایه گذاران و مدیریت و برنامه رنج می برد.

اگر دولت و سرمایه گذاران بخش خصوصی وارد عمل شوند و  پارکینگ، دستشویی، اقامتگاه های عمومی و مراکز رفاهی و خدماتی، بازارچه ها، مهمان پذیرها و رستوران های مناسب با هر سلیقه ای و... را در مراکز گردشگری نهاوند گسترش دهند قطعا می توان کمبودهای که موجب نارضایتی مردم و مسافران می شود را برطرف کرد و شهرستانی غنی با مردمانی با سطح اشتغال و درآمد بالا داشت.