به گزارش خبرنگار مهر، با روی کار آمدن مدیریت جدید در استان فهرستی از ضروریات جدید در استان کرمان روی میز مدیریت ارشد استان کرمان قرار گرفته است از پروژه های میراث فرهنگی، تا جذب سرمایه گذاری و توسعه گردشگری و عمران شهری جزو این لیست بوده است، در این میان سعی شده از مطرح شدن گزینه‌هایی که سرمایه گریز هستند جلوگیری شود اما برخی از این گزینه ها آنچنان خطرآفرین هستند که در صورت بی توجهی می‌توانند فاجعه ای همچون زمین لرزه بم را رقم بزنند زمین لرزه ای که به گفته مدیرکل مدیریت بحران استان کرمان بیش از 33 هزار کشته برجای گذاشت.
بر اساس گفته‌های معاون عمرانی استاندار کرمان این استان 18 گسل زلزله خیز دارد که اکثر نقاط جمعیتی این استان را فرا گرفته اند و تنها بخش کوچکی از شهرستان سیرجان از خطر وجود گسل مصون است بر اساس این آمار 98 درصد استان کرمان جزو مناطق زلزله خیز محسوب می شود و بروز زمین لرزه‌های متعدد در این استان این مسئله را بارها به صورت عملی به مردم و مسئولان گوشزد کرده‌است که زمین لرزه هر لحظه امکان دارد بار دیگر استان کرمان را بلرزاند.
اما گویی این خطر مهم از دید مسئولان در ماههای اخیر مورد توجه قرار نگرفته است این درحالیست که اکثر سازه‌های موجود شهری در کرمان از عمر بالای 40 سال برخوردارند با این وجود باید به ساخت و سازهای گسترده طی سالهای گذشته در روستاها و شهرهای زیر 20 هزار نفر جمعیت نیز اشاره کرد که به گفته محسن صالحی مدیرکل حوادث مدیریت بحران استان کرمان دلیل کاهش تلفات زمین لرزه در روستاهای استان طی سالهای اخیر است بطوریکه زمین لرزه های با شدت چهار ریشتر در این مناطق کمترین تلفات را به جای می گذارند.
اکثر نقاط استان کرمان تحت تاثیر گسلها قرار دارد
علی رشیدی، رئیس سازمان زمین شناسی استان کرمان در گفتگو با مهر اظهارداشت: استان کرمان روی کمربند زلزله خیز کشور قرار گرفته است و به دلیل وجود گسلهای مختلف نمی توان آمار دقیقی از گسلها را ارائه داد زیرا بسیاری از زمین لرزه های سالهای اخیر به دلیل فعال شدن یک گسله که از گسلها منشعب می شوند رخ داده است.
وی گفت: اکثر مناطق استان کرمان در معرض خطر زمین لرزه ها قرار دارند و کارشناسان زمین شناسی نیز کارهای مطالعاتی و رصد گسلها را در دستور کار خود دارند اما برای مطالعه صحیح گسلها به سالها زمان نیاز است و این مطالعات را نمی توان در زمان اندک انجام داد چون ماهیت مطالعات زمین شناسی بر روی فعالیت گسلها زمان بر است.
وی تاکید کرد: هر چند برخی شواهد در زمینه فعال بودن گسلها می تواند مطرح باشد اما هیچ یک از این شواهد نمی تواند زمان بروز زمین لرزه را پیش بینی کند و اصولا زمان بروز زمین لرزه قابل پیش بینی نیست به همین دلیل هشدار می‌دهیم که همیشه در استانی مانند کرمان باید احتمال بروز زمین لرزه را داد اما می توان با اقداماتی ساده از بروز خسارت زمین لرزه در کرمان پیشگیری کرد.
وی مقاوم سازی را مهمترین عامل بازدارنده خسارتهای دانست و گفت: در کنار مقاوم سازی باید آگاهی های مردم نیز افزایش یابد.
وی گفت: گسلهای فعال زیادی در مناطق مختلف استان کرمان وجود دارد اما طبق الگوی گسلهای کرمان شاهد هستیم که بروز زمین لرزه های از شمال به جنوب استان کرمان در حال حرکت است.
آبهای زیرزمینی در شهر کرمان می توانند زلزله را تشدید کنند
رشیدی افزود: شهر کرمان نیز تحت تاثیر گسلها قرار دارد و باید مقاوم‌سازی در این شهر با دقت و نظارت بیشتری انجام شود زیرا بسیاری از خانه‌های قدیمی در مقابل بروز زمین لرزه مقاوم نیستند.
وی به افزایش سطح آبهای زیر زمینی در کرمان اشاره کرد و گفت: طرح خروج این آبها به وسیله حفر کانال‌ها در حال انجام است اما باید به صورت کاملا علمی انجام شود زیرا خروج یکباره آبها می‌تواند باعث رانش زمین شود در واقع این آبها فضاهای خالی بین لایه های زمین را پر کرده اند و خالی کردن یکباره این آبها این فضاها را خالی می کند و امکان بروز فرو نشست وجود دارد.
رشیدی با اشاره به افزایش سطح آبهای زیر زمینی در شهر کرمان ناشی از ورود فاضلاب شهری گفت: از سوی دیگر اگر مشکل آبهای زیر سطحی حل نشود در زمان بروز زمین لرزه این آبها دچار تلاطم می شوند و شدت زمین لرزه را بیشتر می کنند.
وی همچنین به برداشتهای بی‌رویه آب در دشتهای کرمان اشاره کرد و گفت: این مسئله موجب فرو نشست دشتها شده است که اثر آنها سالها قبل در دشت اختیار آباد مشاهده شد و در صورت تداوم برداشتهای آب خطر فرونشست دشتها در استان کرمان وجود دارد.
هلال احمر در آمادگی کامل قرار دارد
کاووس محمودی، مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان کرمان نیز در گفتگو با مهر اظهارداشت: استان کرمان استانی حادثه خیز است و به همین دلیل هلال احمر استان کرمان یکی از آماده ترین مراکز در بحث مقابله با حوادث و به خصوص زمین لرزه است.
وی گفت: مردم نباید از زمینه لرزه ترس داشته باشند بلکه باید آماده باشند و آموزشهای لازم را فراگرفته باشند و بتوانیم در صورت بروز زمین لرزه در کوتاه ترین زمان ممکن خدمات رسانی را انجام دهیم در واقع زمین لرزه بم به مهمترین درس برای امداد گران تبدیل شد و هم اکنون در زمان بروز حوادث دقیقا می دانیم که چه باید انجام دهیم.
محمودی از آمادگی کامل در صورت بروز زمین لرزه در استان کرمان خبر داد و گفت: تیمهای امدادی محلی در اکثر مناطق استان وجود دارند و تیمهای تخصصی نیز آموزشهای لازم را فراگرفته اند و تجهیزات لازم در استان فراهم است.
وی ادامه داد: اقلام امدادی در استان کرمان در انبارها نگهداری می شود و امکان امداد هوایی در استان نیز وجود دارد زمین اینکه آموزشهای لازم به امداد گران نیز داده شده است.
وی نیز تاکید کرد که در استانی همچون کرمان نباید از سازه های غیر مقاوم استفاده کرد و بحث استحکام سازی باید در دستور کار قرار گیرد.
زمین لرزه بم باید درسی برای تمام مردم کرمان باشد
مدیرکل مدیریت بحران استان کرمان نیز به خبرنگار مهر گفت: پس از زمین لرزه بم برای مردم کرمان که این حادثه را از نزدیک دیدند باید برخی مسائل درس شده باشد که یکی از آنها مقاوم سازی و استحکام بخشی به ساختمانها است.
محسن صالحی گفت: با توجه به اجرای طرحهای هادی روستایی، کپرزدایی و بازسازی بم و زرند بسیاری از خانه های روستایی در کرمان مقاوم سازی شده اند.
وی افزود: هم اکنون استان کرمان در مقابل زمین لرزه‌های تا چهار ریشتر مقاوم است و باید این سیاست برای کلیه ساختمان‌های استان کرمان مدنظر مردم باشد و بدانند اگر خانه ای کوچک اما مقاوم داشته باشند بهتر از خانه ای بزرگ اما غیر مقاوم است زیرا زمین لرزه خبر نمی‌کند.
وی گفت: مردم باید بم را درس عبرتی برای خود قرار دهند و نباید گذر زمین باعث فراموشی آن حادثه شود.
صالحی افزود: طبق آمارهای احتمال بروز 40 حادثه طبیعی در جهان وجود دارد که از این تعداد امکان بروز 31 حادثه در کرمان امکان رخ داد دارند که یکی از آنها زمین لرزه است.
وی گفت: در ساخت و سازهای اخیر شهردرای با دقت بسیار بیشتری به استحکام سازی سازه‌ها توجه دارد و سازمانهای نظارتی نیز این مهم را با دقت بررسی می کنند اما خانه های فرسوده و قدیمی باید برای مقاوم سازی اقدام کنند.
صالحی ادامه داد: از سوی دیگر مدیریت بحران نیز در کرمان جدی گرفته شده است و در زمان بروز حادثه هر مسئول کاملا مشخص است که چه کاری باید انجام دهد و وظایف هر کس مشخص است ضمن اینکه مدیریت بحران در خانه ها نیز باید مورد توجه باشد و اعضای خانواده‌ها بدانند در زمان بروز زمین لرزه چه کاری باید انجام دهند و حتی چیدمان وسایل منزل یا محیط کار باید چگونه باشد.
مدیرکل مدیریت بحران استان کرمان همچنین پیش از این لیستی از زمین لرزه های سالهای گذشته کرمان را اینگونه اعلام کرد.
لیستی از زمین لرزه های ده های اخیر کرمان + میزان تلفات
زلزله سال ۱۲۳۳ حرجند و ۲۸ دی ماه ۱۲۴۲ چترود در ساعت ۷ شب است که موجب کشته شدن افراد زیادی شده و بر اثر این زمین لرزه قبه سبز شهر کرمان دچار خسارت و ایوان جامع مظفر در کرمان تخریب شد.
زلزله ۱۳ مرداد سال ۱۲۵۰ چترود که خساراتی وارد کرد، زلزله سال ۱۲۵۴ کوهبنان که موجب خشک شدن چشمه ها و خساراتی شد از دیگر زمین لرزه های ثبت شده است که این زلزله کوهبنان در کرمان نیز احساس شده است.
زلزله سال ۱۲۵۵ سیرچ به علت فعالیت گسل گلباف، زمین لرزه ۲۸ اردیبهشت سال ۱۲۷۶ کوهبنان و دوم خرداد ۱۲۷۶ چترود از دیگر زلزله های ثبت شده استان است که در زلزله چترود روستای سرآسیاب تخریب شد و در کرمان نیز خسارت و مجروح داشته ایم.
بر اثر زلزله سال ۱۲۷۶ چترود ساختمان باغ ناصریه کرمان دچار آسیب زیادی شد و گنبد قبه سبز کرمان کامل فرو ریخت.
زمین لرزه ۵ آبان سال ۱۲۸۸ جوشان خسارت چندانی نداشت اما زلزله فروردین ماه سال ۱۲۹۰ راور که پیش لرزه قوی داشت ۷۰۰ کشته بر جای گذاشت و تمامی خانه های راور و حومه به طول کامل تخریب شد.
در ۳۱ شهریور سال ۱۳۰۲ شمسی زمین لرزه ای بعد از نیمه شب در لاله زار رخ داد که ۲۰۰ کشته بر جای گذاشت، موجب ریزش کوه ها و مسدود شدن جاده شده است.
زمین لرزه ۲۹ آذرماه سال ۵۶ سیرچ که دو پیش لرزه قوی داشته، ۶۶۵ کشته و ۲۶۰ مجروح بر جای گذاشت که روستای گیسک نیز در این زمین لرزه از بین رفت.
زلزله ۲۱ خرداد سال ۶۰ گلباف۶٫۸ ریشتر بوده، یک هزار و ۷۱ کشته و ۴ هزار مجروح بر جای گذاشت.
زلزله ۶ مرداد سال ۶۰ سیرچ با بزرگی ۷٫۱ از زلزله های شدید ایران است که ۱۳۰۰ کشته، ۹۱۵ زخمی و ۲۵ هزار بی خانمان بر جای گذاشت.
در این زلزله ۸۵ درصد خانه های سیرچ کاملا ویران شد، بعد از آن تعداد زیادی چشمه به وجود آمده و آب در قنات ها بالا آمد.
در زلزله سیرچ قسمتی از بازار کرمان آسیب دید، بخشی از مقبره شاه نعمت الله ولی در ماهان ریزش کرد و در غرب چهارفرسنگ در ۱۰ کیلومتری دره خفتان کوه ریزش کرده و سد طبیعی با ارتفاع ۱۰ متر ایجاد شد.
در زلزله ۲۹ آبان سال ۶۸ جنوب گلباف ۴۰ نفر کشته و ۴۵ نفر مجروح شدند و در زلزله اسفندماه ۷۶ گلباف با ۹/۶ ریشتر سه کشته و دو سقط جنین داشته ایم.
در آبان ماه سال ۷۷ زمین لرزه ای با ۵٫۶ ریشتر در شهداد رخ داد که بیشتر خسارت مادی بر جای گذاشته و خسارت جانی نداشته ایم، در زلزله ۵٫۱ریشتری دی ماه سال ۷۷ گلباف نیز خسارت جانی نداشتیم.
زمین لرزه پنجم دی ماه سال ۸۲ بم که در ساعت ۵ و ۲۹ دقیقه صبح رخ داد، ۶٫۵ریشتر اعلام شد که عمق کانونی زلزله ۷ کیلومتر بود.متوسط عمق زلزله های ایران ۱۵ کیلومتر است، زلزله بم اولین زلزله در ایران بود که کانون آن دقیقا زیر شهر بود.
۳۳ هزار و ۴۸۹ نفر در زلزله بم کشته و ۱۷ هزار و ۵۰۰ نفر مجروح شدند و ۵ هزار و ۲۰۴ بچه سرپرستان خود را از دست دادند.
زلزله بم ۲۴۸ ضایعه نخاعی، ۱۰۸ قطع عضو، ۴۱ ناشنوا و ۵۶ نابینا بر جای گذاشت و بانک جهانی خسارت این زلزله را یک و نیم میلیارد دلار برآورد کرد.
۲۴ هزار و ۲۸۳ واحد مسکونی شهری، ۱۰ هزار و ۱۴۵ واحد مسکونی روستایی و ۳ هزار و ۱۲۶ واحد تجاری در زلزله بم به طور کامل تخریب شد.
همچنین در این زمین لرزه ۹۷۶ واحد مسکونی شهری، ۱۲ هزار و ۲۵۶ واحد روستایی، ۵۲۴ واحد تجاری و ۱۴۱ واحد صنعتی دچار خسارت شدند.
در ادامه فعالیت گسل های استان کرمان، زمین لرزه ۵٫۵ ریشتری شهرستان زرند در اسفندماه سال ۸۳ را شاهد بوده ایم که در عمق ۱۴ کیلومتری زمین بوده و ۶۵۷ کشته بر جای گذاشت.
۱۲ هزار و ۴۴۹ واحد مسکونی در این زلزله تخریب و ۱۵ هزار و ۸۷ واحد مسکونی دچار خسارت شد.
زمین لرزه ۶٫۳ ریشتری محمدآباد ریگان آذرماه سال ۸۹ پنج کشته بر جای گذاشت، علت تلفات کم این زمین لرزه کمی جمعیت و البته استحکام ساختمان ها بود که بعد از زلزله بم احداث شده اند.
...................................
گزارش: اسما محمودی
نظر شما