به گزارش خبرنگار مهر، فرشاد مومنی در مراسم هفتمین سالگرد مرحوم سید میرمصطفی عالی نسب که عصر روز پنجشنبه در محل موسسه دین و اقتصاد با حضور جمعی از اقتصاددانان برگزار شد، در سخنانی به ویژگی‌های شخصیتی مرحوم عالی نسب اشاره کرد و افزود: خداوند در قرآن کریم می فرماید شکرگزار نعمت‌هایی که به شما ارزانی داشته ایم باشید و بزرگداشت چنین انسانهای مسلمان، بزرگ، آزاده، خدمتگزار و ممتاز و استراتژیست برجسته و سالهای اولیه پس از پیروزی انقلاب اسلامی نوعی شکرگزاری از وجود داشتن چنین انسانهای بزرگی است.
وی یادآور شد: به خاطر دارم در مراسمی که به مناسبت سومین روز درگذشت مرحوم عالی نسب در این موسسه برگزار شد، سخنان خود را اینطور شروع کردم:" با توجه به اینکه جنگ تحمیلی در تاریخ کشورمان به عنوان طولانی ترین جنگ‌ها ثبت شده است، بدون آنکه یک مورد مرگ و میر ناشی از قحطی و اپیدمی داشته باشیم در حالی که در جنگ جهانی دوم قابل مقایسه با 8 سال جنگ تحمیلی نبود آنطور که دکتر ناصر پاکدامن در کتابش عنوان کرده هزاران مورد مرگ و میر ناشی از قحطی و اپیدمی در ایران مشاهده شده است و سپس این سئوال را مطرح کردند که آیا ملت ما می‌داند بزرگترین سهم از این افتخار بزرگ مربوط به دانش، تجربه و پیگیری های استاد عالی نسبت است؟"
این اقتصاددان کشورمان تصریح کرد: اما متاسفانه از آن زمان تاکنون هنوز کسانی هستند که آگاهی حداقل از حقوق بزرگ این مرد بر اقتصاد ایران ندارند. وی با بیان اینکه مرحوم عالی نسب یک زندگی سراسر افتخار آمیز داشت، گفت: شاید بزرگترین امتیاز وی در زندگی اجتماعیش این بود که همیشه مصالح جمعی را بر منافع فردی خود ترجیح می‌داد.
مومنی ادامه داد: در شرایطی که یافتن نمونه ای ارزشمند و راهنمایی امیدبخش برای نسل‌های جوان و حتی میانسال ما حکم کیمیا را پیدا کرده، مطرح کردن خدمات مرحوم عالی نسب می تواند چراغ امیدی باشد که در این موج همچنین مردانی بزرگ می‌آیند و خدماتی شایسته از خود به جای می گذارند.
وی تصریح کرد: باید امیدوار باشیم پس از درگذشت این انسانهای بزرگ پیگیری بنیان‌های اندیشه بلند آنها بتواند راهگشای بسیاری از مشکلات کشورمان باشد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در بخش دیگری از سخنانش به انتشار کتاب " اقتصاد ایران در دوران جنگ تحمیلی" که سال 1387 توسط مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منتشر شد، اشاره کرد و افزود: این کتاب با اینکه از نظر بنیه تحیلی چندان قوامی ندارد اما از نظر جمع آوری آمار و اطلاعات در حوزه اقتصاد دوره جنگ کتاب ارزشمند و منحصر به فردی است.
وی افزود: در بخشی از این کتاب (صفحه 52 تا 62) وضعیت اقتصادی ایران با وضعیت اقتصادی عراق از زمان شروع تا پایان جنگ مقایسه و آمارهایی نیز در این رابطه ارائه شده است.
مومنی با بیان اینکه چنین آمارهایی به صورت تصادفی از مقایسه وضعیت اقتصادی دو کشور ایران و عراق از زمان جنگ به دست نیامده است، گفت: وقتی به این آمارها نگاه می کنیم، متوجه می شویم که به چه میزان نسبت به پیگیری تجارت ارزشمند اقتصادی کسب شده در دوران جنگ توسط بزرگانمان کاهل هستیم.
وی در بیان آمارهای ذکر شده در این کتاب، گفت: در زمان شروع جنگ تحمیلی جمعیت کشور عراق در حدود 14 میلیون نفر و جمعیت ایران بیش از 30 میلیون نفر، میزان صادرات نفت عراق سالیانه در آن زمان در حدود 26 میلیارد دلار و میزان صادرات نفت ایران در آن زمان سالیانه در حدود 11.6 میلیارد دلار ، میزان ذخایر ارزی عراق 35 میلیارد دلار و میزان ذخایر ارزی ایران 5.6 میلیارد دلار بود، ضمن اینکه میزان بدهی خارجی عراق در آن زمان صفر و میزان بدهی خارجی ایران 7.5 میلیارد دلار برآورد می شد.
به گفته وی، پس از جنگ تحمیلی میزان ذخیره ارزی ایران به 86 میلیارد دلار رسید و میزان ذخیره ارزی عراق صفر شد، همچنین میزان بدهی خارجی عراق بیش از 7 میلیارد دلار برآورد شد و میزان بدهی خارجی ایران صفر بود.
مومنی تصریح کرد: همه این آمارها در شرایطی به دست آمده بود که کل نظام بین المللی از عراق حمایت می کرد و از سویی دیگر، انواع و اقسام محدودیت‌ها و تحریم‌ها را در آن زمان علیه ایران اعمال می کردند.
این اقتصاددان در ادامه سخنانش به سفرهایی که همراه مرحوم عالی نسب برای شرکت در اجلاس بین المللی کار در ژنو می رفت، اشاره کرد و افزود: در چند سفری توفیق داشتم مرحوم عالی نسب را برای اجلاس بین المللی کار در ژنو همراهی کنم که در یکی از این سفرها ،فردی به نام "امیلییو پاگانی" که در آن زمان رهبر یکی از حزب حاکمه سوئیس بود، وقتی شنید مرحوم عالی نسب به ژنو آمده است، با توجه به شناختی که از ایشان داشت، به دیدار ما آمد.
وی افزود: پاگانی در این جلسه به ما گفت وقتی با همکارانم در رابطه با ایران بحث می کنیم و اعداد و ارقام مربوط به تحولات اقتصادی ایران در زمان جنگ را مشاهده می کنیم، شگفت زده می شویم، چون متوجه می شویم چقدر بین مدیریت اقتصادی ایران با مدیریت اقتصادی عراق تفاوت وجود دارد.
مومنی ادامه داد: از نکات قابل توجه این بود که این فرد در آن زمان به من گفت همیشه در جلساتمان به همکارانم می‌گویم در ایران کسی را می شناسم که اگر حکومت گران به طور جدی به حرف‌های او توجه کنند، حتی همین کارنامه فعلی هم در شان این کشور نیست بلکه باید کارنامه بهتری داشته باشند.
به گفته وی، مرحوم عالی نسب از جهات گوناگون به ویژه از منظر دیده بانی از نوامیس اقتصادی کشور در سالهای جنگ، فردی استثنایی بود.
این استاد دانشگاه در بخش دیگری از سخنانش اظهار داشت: مرحوم عالی نسب اعتقاد داشت در این مملکت اقتصاد و سیاست به سادگی مشکلاتش حل نخواهد شد، چون در بحث اقتصادی بر این باور بود که هر کسی دو زار از پدرش پول گرفته آمده و یک خرید کوچک انجام داده ، خود را صاحب سبک اقتصادی می داند و نظر کسی را قبول ندارد و در بحث سیاسی معتقد بود هر کسی که دو قدم راه رفته و شعار داده، خود را صاحب علم سیاست می داند و برای دیگران ارزشی قائل نیست.
وی در بیان مهمترین اقدامات مرحوم عالی نسب در ایران گفت: مرحوم عالی نسب به آنچه در تئوری ایمان داشت، عمل می‌کرد، بر مفاهیم کلیدی و راهگشا برای اقتصاد بومی کشور تاکید داشت و در جهت پیشبرد راهبردهایی که برای توسعه ایران طراحی کرد، تلاش بسیاری نمود.
مومنی در ادامه به نکاتی برای کسانی که می خواهند در جهت توسعه اقتصادی ایران از مرحوم عالی نسب الگوبرداری کنند، اشاره و خاطر نشان کرد: مرحوم عالی نسب سهمی از بخش سرنوشت ساز آنچه که امروز به آن فرهنگ می گویند، داشت. این مرد بزرگ سهمی از ضرورت بازار سیاست به عنوان مهمترین پیش نیاز اصلاح اقتصاد در سیاست داشت و همچنین سهمی بسیار عمیق از منزلت دانش ضمنی و دانشی که همراه با عمل است، داشت.
وی مهمترین خلاء توسعه ملی را فقدان دانش عملگرا دانست و افزود: با توجه به اینکه در حال حاضر وضعیت تولید در کشورمان روزهای خوبی را تجربه نمی‌کند، مرحوم عالی نسبت بر شیرین کردن کار تولیدی و محدود کردن واسطه‌گران تاکید داشت.
این اقتصاددان کشورمان با تاکید بر اینکه مرحوم عالی نسب همواره مدیریت کشور را از دادن شوک به جامعه پرهیز می‌داد، گفت: الان می توانیم درک کنیم او با آن دانش و تجربه، اگر هم اکنون بود چگونه تا جایی که توان داشت، تلاش می کرد تا اوضاع به گونه ای دیگر شود.
وی در ادامه این سئوال را طرح کرد که برای چه کسی قابل درک و فهم است که به همت مرحوم عالی نسب سهم بودجه دفاعی ایران در دوران جنگ نصف بودجه دفاعی ایران در سالهای 52 تا 57 شد و سهم بودجه توسعه اجتماعی ایران در دوران جنگ 2 برابر بودجه توسعه اجتماعی ایران در سالهای 52 تا 57 شد؟
مومنی با بیان اینکه هزینه های دفاعی نسبت به دوره پهلوی نصف و هزینه های اجتماعی نسبت به آن دوران دو برابر شد، گفت: این موضوع بهترین رویکرد توسعه گرا نسبت به ایران است که متاسفانه در حال حاضر هیچ کس به آن توجهی ندارد.
به گزارش مهر، مرحوم میرمصطفی عالی‌نسب، برای مدیران کشور فردی شناخته شده و مورد احترام بود ولی قدیمی‌ها او را بیشتر با نام حک شده‌اش روی تولیدات و محصولات خانگی می‌شناختند. کسی که بیش از 70 سال در تبریز و تهران فعالیت مستمر و پویا در عرصه تولید، امور اقتصادی، مدیریتی و برپایی نظام تولید صنعتی به شکل نوین داشت.
صنعتگری که مدتی در بستر بیماری بود، هفت سال قبل به دیار باقی شتافت تا نام خویش را به عنوان مدیری لایق و کارآفرینی مبتکر جاودانه سازد. مهمترین هدف مرحوم عالی نسب برقراری موازین عادلانه درمناسبات اقتصادی و اجتماعی در کنار ارتقای توان تولید در رقابت‌های ملی بود و از نظر وی، مسئله اساسی این بود که مدیریت توسعه در ایران این است که این سه مورد با هم همراه شوند.
در این میان، حتی برخی‌ها می گویند: در 8 سال جنگ تحمیلی خط اقتصادی دولت عمدتا از اندیشه های اقتصادی استاد عالی نسب نشأت می‌گرفت.
دیدگاه‌های اقتصادی مرحوم عالی نسب
* عزیزان من ! توصیه این پدر پیری که عمری از او باقی نمانده به همه شما و مخصوصا به جوانان، به جوانان عزیز این مرز و بوم مقدس این است که هرگز از تلاش و مجاهده در جهت بسط عدالت و محو استضعاف و محرومیت و ساختن ایرانی آباد و توسعه یافته دست بر نداشته و این امور عظیم را تنها برای رضای خدا وظیفه خود بدانید.
*من در زندگی خود همواره دو نکته را مد نظر داشته ام؛ یکی اینکه همنشینان خوبی برای خود انتخاب کرده ام و دیگراین که به مسائل کارشناسی اهمیت داده ام.
* در حال حاضر(سال 79) مردم ایران هر کیلوگرم مواد اولیه را به قیمت 9 ریال صادر و در قبال آن هر کیلوگرم موبایل را به قیمت 50 میلیون ریال وارد می کنند که این ارزش افزوده کلا نصیب دیگری می شود.
* با بهره 17 یا 18 درصدی اشتغال ایجاد نمی شود؛ هر چه نرخ بهره بانکی بالاتر باشد، اشتغال کمتری ایجاد خواهد شد.
* مرحوم آیت الله بروجردی حتی سهم زکوه از طرف کسی که بهره می گرفت، نمی پذیرفت و آن را سهم صاحبان آن پول می دانست.
* ما موظفیم که از صدور مواد خام معدنی جلوگیری کنیم و این ثروتهای خدادادی را به بهترین وجه مورد استفاده قرار دهیم.
نظر شما