نامه معترضان دستیاری به عباسپور / پنج پیشنهاد معترضان دستیاری

به گزارش خبرنگار مهر، در این نامه که به دکتر علی عباسپور فرد تهرانی ریاست کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی ارائه شده است، پزشکان معترض راه های حل های پیشنهادی خود را بیان داشته اند.

در این نامه آمده است: پیرو نامه ها و مراسلات قبلی از طرف جمعی از پزشکان معترض به نتایج آزمون دستیاری 88 همان جمع بر آن شدیم تا شما را در جریان اتفاقات افتاده و فعالیت های انجام شده به تفصیل قرار دهیم. لذا نامه تهیه شده در بندهای مختلف خدمت جنابعالی تقدیم می شود، باشد که بتوانیم با مساعدت حضرتعالی این مسئله بوجود آمده را به بهترین شکل پشت سر بگذاریم.

سرفصل های این نامه که هر کدام به تفصیل شرح داده می شود، موضوعاتی از جمله 1- نتایج آماری آزمون دستیاری 88 و علت شبهات و شگفتی های بوجود آمده، 2- تحلیل علت های ممکن برای توجیه این نتایج آماری و 3- رویکرد وزارت محترم بهداشت در مراحل مختلف از برگزاری آزمون اول تا به امروز مورد بررسی قرار گرفته است.

در بخشی از این نامه در تحلیل نتایج آماری آزمون دستیاری 88 و علت شبهات و شگفتی های بوجود آمده، تشریح شده است: همانطور که استحضار دارید ، بدنبال اعلام نتایج نهایی آزمون دستیاری امسال ، همگان با بهت و حیرت مواجه شدند. چرا که رتبه های اعلام شده برای هر نمره در قیاس با سالهای گذشته رشد فزاینده و درخور توجهی داشته است.

همانطور که مشهود است رشد بی رویه رتبه ها باعث شده نمره هایی حتی با رتبه های خوب در سالهای گذشته، امسال در هیچ رشته ای و در هیچ شهری از کشور پذیرفته نشوند.

به دنبال اعلام نتایج، تعداد بسیار زیادی از داوطلبین شروع به اعتراض به نتایج کردند. عده ای در تهران به وزارت بهداشت مراجعه کرده و عده ای دیگر در شهرستانهای مختلف به مراجع صنفی مانند نظام پزشکی مراجعه کردند و عده ای نیز به علت مشغولیت در نقاط دور افتاده و ضرورت حضور در مراکز خدمت خویش، تنها با تلفن نگرانی خود را با دوستان خود در میان می گذاشند.

در بخش دیگری از این نامه یادآور شده است: از میان 16 هزار داوطلب آزمون دستیاری ، اکثریت آنها در مناطق مختلف کشور اعم از مناطق محروم مشغول به کاربوده یا در حال گذراندن طرح و یا خدمت سربازی هستند. وظیفه پزشکی آنها همیشه، حضور در مراکز خدمت خود می باشد و این امر را مهمتر از مسائل دیگر از جمله حضور اعتراضی بعد از آزمون می دانند. بنابراین شمارش تک تک افراد معترض حاضر در جلسه یا تجمعات، ملاک مناسبی جهت ارزیابی حجم اعتراضات نیست و بیان این تحلیل و کوچک شمردن جامعه معترض آن هم از سوی متولی قانونی پزشکان، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تاسف بار و غم انگیز است.

با توجه به اینکه از معترضین درخواست شد که نمره و رتبه های خود را از طریق پیامک برای گردآوری به بعضی از دوستان بفرستند، معترضین به نتایج آزمون 2 تا 3 هزار نفر تخمین زده می شوند. علاوه بر این ، چندین هزار نفر داوطلب، حتی داوطلبینی که نمره آنها در هیچ دوره ای قابل قبول نبوده است نگران آینده خود برای شرکت در آزمون سالهای آینده هستند که این خود باعث اعمال فشارهای شدید روحی به این قشر در طی سالهای آینده خواهد شد که لزوم بررسی های بیشتر و کارشناسی تر در رابطه با آزمون امسال و بطور عمومی آزمون دستیاری پزشکی را روشن می کند.

به دنبال گردآوری نمره ها و رتبه ها از سراسر کشور، به کمک متخصصین آمار، نتایج سه سال گذشته با نتایج سال جاری  مقایسه شد و به زبان علم آمار ناهنجاری های این آزمون در قالب شاخص های آماری ثابت شد. به بیان دیگر حقانیت این شبهه و لزوم بیان شفاف و علمی علل این اختلاف آماری توسط مسئولین مشخص شد .

در بخش دیگری از این نامه با اشاره به تحلیل علت های ممکن برای توجیه این نتایج آماری خاطرنشان شده است: متاسفانه مسئولین همچنان از بیانات بدون توجیه علمی و گاها متناقض استفاده می کنند که به هیچ وجه در شأن جامعه پزشکی نیست. رشدی این چنین در رتبه های آزمون می تواند بیانگر طیفی از عوامل و دلایلی باشد که فهرست وار به آنها اشاره شده و سپس به تفصیل به آن می پردازیم. الف- آسان بودن آزمون. ب- رشد علمی داوطلبین. ج- غیر استاندارد بودن آزمون. د- تقلب.

در ادامه این نامه آمده است: الف- آسان بودن آزمون: به دنبال برگزاری امتحان، صحبت های متناقضی از جانب معاون آموزشی وزارت بهداشت در خصوص سختی و سادگی آزمون مطرح شد. ولی طبق نظر کارشناسی عده ای از اعضای هیئت علمی، سختی این آزمون، در حد بین آزمون دوره های 35 و 36 بوده است. به هر حال خوشبختانه این ظرفیت در کشور وجود دارد که اعضای هیئت های بورد تخصصی و فوق تخصصی در این خصوص نظر کارشناسی قطعی بدهند.

ب- رشد علمی داوطلبین : یکی دیگر از دلایل گفته شده توسط مسئولین، رشد علمی داوطلبین است که باز مطرح شدن این مطلب توسط متولیان آموزش پزشکی موجب تاسف است . زیرا هیچ تغییری در روشهای آموزش در هیچ مرحله ای اعمال نشده است. از این گذشته، شرکت پیش کارورزان متاهل و مشمولین آئین نامه استعدادهای درخشان چند سال است که در این آزمون اعمال می شود و نمی تواند توجیه خوبی برای این رشد یک باره باشد.

ج- غیر استاندارد بودن آزمون: یکی از دلایل قابل توجیه برای نتایج آماری امسال غیر استاندارد بودن آزمون است. آزمون دوم به فاصله 2 هفته از ابطال آزمون اول برگزار شد . مسلما آزمونی که به جای چند ماه کار کارشناسی در ظرف دو هفته حاضر می شود خالی از ایراد نیست. در ذیل به جنبه هایی از مشکلات این آزمون اشاره می شود.

در بخشی از این نامه به مشکلات آزمون دوم اشاره شده و یادآور شده است: طراحی سئوالات: متاسفانه آزمون 200 سئوالی برگزار شده، به علت شتاب فراوان دچار اشکالات عمده در تعداد قابل توجهی در سئوالات است. مشکلات علمی بیش از 20 سئوال مطرح شده که 10 درصد میزان آزمون است و 60 نمره از کل را در بر می گیرد. مراجع معرفی شده برای آزمون، حجت قطعی برای استاندارد بودن و صحیح بودن سئوالات است . اگر چه نظر شخصی اساتید مجرب و اعضای محترم هیئت علمی در جای خود محترم است ولی فاقد اعتبار لازم است.

توزیع پاسخ سئوالات : یکی از مشکلات این آزمون ، توزیع نامناسب پاسخ ها در یک گزینه به خصوص در بعضی از دروس است. به عنوان مثال از دو درس آسیب شناسی و بیماری های عفونی که دو درس سخت و مهم آزمون دستیاری می باشند از جمع تعداد 20 سئوال، 18 عدد آنها پاسخ "الف" داشته اند که این موضوع هم می تواند زمینه تقلب را فراهم کند و بدون شک روی تصمیم گیری داوطلبان برای انتخاب گزینه صحیح در آزمون تاثیر نامطلوب داشته است .

نحوه برگزاری آزمون: در این آزمون برخلاف بقیه آزمون های سراسر کشور هیچگونه مطابقتی برای کنترل داوطلبین حاضر و کارتهای صادر شده هنگام برگزای آزمون صورت نگرفته که این امر خود جای تامل دارد.

زمان اعلام نتایج آزمون : هر ساله به فاصله 7 روز از برگزاری آزمون نتایج اعلام می شد که امسال این فاصله به 47 روز افزایش یافت. مسئولین وزارت بهداشت علت این امر را برگزاری همزمان آزمون ه های پیش کارورزی و علوم پایه با آزمون دستیاری اعلام کردند، اما می دانیم تقریبا هر هفته، تعدادی چند برابر تعداد کل داوطلبین در این آزمون در قالب کلاسهای آمادگی کنکور سراسری در آزمون های آزمایشی شرکت می کنند و پاسخ نهایی را همان روز دریافت می کنند.

حال اینکه یک وزارتخانه مهم دولتی از چنین امکانی برخوردار نیست مایه تعجب است. از آن گذشته تاخیر در اعلام نتایج باعث شد داوطلبینی که امسال واجد شرایط استعدادهای برتر برای شرکت در آزمون بودند سال آینده در ازمون شرکت کنند زیرا به دلیل این تاخیر و عدم آگاهی از قبولی یا رد خود در این آزمون خود را به وزارت بهداشت برای تصدی مکان "طرح" معرفی نکردند، لذا خواهشمند است در این مورد توجه خاص مبذول فرمایید تا حق این دوستان لااقل برای سال آینده محفوظ باشد.

نتایج نهایی آزمون : تراکم عجیب رتبه ها در تمامی طیف نمرات این آزمون، از نمرات پائین تا بالاترین نمرات، قطعا نشان دهنده این است که این آزمون توانایی لازم جهت گزینش دستیار را نداشته است . حتی افرادی که یک نمره را در این آزمون کسب کرده اند، در رشته های یکسان پذیرفته نمی شوند.

برگزاری آزمون در تاریخ 13 اسفند، اعلام نتایج آزمون بعد از 47 روز، اعتراض داوطلبین و ارائه دلایل غیر قابل قبول برای توجیه نتایج توسط مسئولین وزارت بهداشت، قلیل شمردن تعداد معترضین که همانگونه که در بالا اشاره شد طرح این موضوع از سوی وزارت بهداشت باعث تاسف و سرافکندگی است، از دیگر نکاتی است که در این نامه اعتراضی به آن اشاره شده است.

اعلام تاریخ برای انتخاب رشته : یکی ازتلاش های داوطلبین معترض در جند روز اخیر تعویق یا تمدید مهلت انتخاب رشته بود. این مهم می توانست تاثیر زیادی در رفع استرس داوطلبین باشد و همکاری وزارت بهداشت در این مورد می توانست امیدها را به داوطلبان بازگرداند.

به گزارش مهر، در بخش دیگری از این نامه خطاب به دکتر عباسپور نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی و رئیس کمیسیون آموزش مجلس آمده است: آزمونی اینچنین نمی تواند ملاک خوبی برای پذیرش دستیاری تخصصی پزشکی که از سال آینده متولی اداره اورژانس های کشور هستند باشد (لازم به توضیح است بیشترین اعتراض مردم از بیمارستانها از بخش اورژانس می باشد). تنها راه انتخاب صحیح، برگزار آزمون مجدد زیر نظر سازمان آموزش کشور با طراحی سئوالات از سوی هیئت های بورد فوق تخصصی در رشته های مختلف می باشد.

در بخش دیگری از این نامه به  تقلب اشاره شده است و یادآور شده : همانطور که مستحضر هستید آزمون تاریخ 29 بهمن ماه 88 به علت تقلب و فروش سئوالات در سطح وسیع ابطال شد. مسلما تقلب در این سطح نمی تواند به صورت یکباره و در یک سال انجام شده باشد یعنی سالهای پیش نیز تقلب لااقل در ابعاد کوچکتر اتفاق افتاده است و این مسئله همواره مورد اعتراض داوطلبین سالهای گذشته نیز بوده است ولی مشکل اصلی در اثبات تقلب در سالهای گذشته و این دوره، سازوکارهای نادرست برای اثبات تقلب است.

همانطور که اشاره شد سالهای گذشته نیز بدون تردید، تقلب در این امتحان صورت می گرفته و با اعتراض داوطلبین نیز مواجه می شده و همه ساله با مقاومت وزارت بهداشت روبرو می شده است چرا که تنها راه اثبات تقلب مشاهده مستقیم توسط وزارت بهداشت است و هر گونه دلیل و شاهدی از شخص یا ارگان دیگری با مقاومت مرجع برگزار کننده آزمون مواجه می شود حتی در آزمون اول این دوره در فاصله 24 ساعت از ابطال آزمون، معاون آموزشی محترم وزارت بهداشت همچنان با استحکام بر سالم برگزار شدن آزمون صحه گذاشتند کما اینکه هنوز این برخورد را در خصوص نتایج آزمون دوم دارند. لذا خواهشمندیم در این زمینه کارهای تخصصی بیشتر بدون توجه به سخنان مسئولین محترم وزارت بهداشت انجام شود.

داوطلبان معترض، عدم معرفی متخلفین در آزمون اول، برگزاری با تعجیل آزمون، مقاومت بیش از حد وزارت بهداشت در اعمال هر گونه همکای را دلیلی بر شبهه تقلب می دانند و در این نامه تاکید کرده اند: رویکرد وزارت بهداشت در مراحل مختلف برگزاری آزمون در طی این دو ماه به ترتیب زمان به شرح ذیل می باشد: ابطال آزمون دستیاری مورخ 30/11/88، قرار بر معرفی متخلفین و مجازات آنها که شامل اخراج کارکنان سازمان سنجش پزشکی کشور و حتی ابطال حق طبابت برای متخلفین بود که هیچکدام انجام نشد.، اعلام برگزار آزمون 27/1/89، تغییر ناگهانی تاریخ آزمون به 13/12/88: لازم به ذکر است یکی از دلایل افزایش نمرات در آزمون دوم فاصله طلایی دو هفته بین 2 آزمون عنوان شده است، قطعا این دو هفته بار سنگین اضطراب و فشارهای روحی همراه بوده که کارایی همه داوطلبین را در آزمون دوم کاهش داده است. باز هم طرح این مطلب به عنوان یکی از دلایل افزایش نمره در این آزمون از سوی وزارت بهداشت نشان از بی اطلاعی عمیق مسئولین از شرایط حاکم بر امتحان دستیاری و داوطلبین است.

در بخش دیگری از این نامه آمده است: حتی در صورت عدم اثبات تقلب در این آزمون، غیر استاندارد بودن این آزمون و نارسا بودن آن در تشخیص گزینه های بهتر برای دستیار شدن امری بدیهی است، لذا در صورت صلاح دید مسئولین اقدام عاجل در برگزاری آزمون مجدد می تواند حلال تمامی مشکلات فوق باشد.

 پزشکان معترض در این نامه راه کارهایی نیز ارائه داده اند که در بخشی از آن آمده است: انتخاب دستیار بر اساس نمره: راه حل دیگر انتخاب دستیار بر اساس نمره به جای رتبه است یعنی نمره ها با نمره های سال گذشته سنجیده شده و قبول شدگان بر این مبنا به بخش ها و دپارتمانهای دانشگاه های کشور معرفی شوند. مسلما انتخاب این روش نیز می تواند به بحران موجودکمک کند ولی مستلزم چند برابر شدن ظرفیت پذیرش دستیار می باشد. معرفی 1620 نفر نمرات بالای 400 در جهت تنویر افکار پزشکان و رفع شبهه تقلب ضروری است ولی همچنان مسئله غیر استاندارد بودن آزمون پابرجاست.

معترضان پیشنهادهای طولانی مدت خود را این گونه بیان کرده اند:

الف - افزایش تعداد سئوالات آزمون و اعمال برخی ضرایب برای دروس مربوط به رشته های خاص و نهایتا اعلام رتبه خاص برای هر رشته خاص

ب - اعمال منطقی سابقه تحصیلی و نمرات آزمون های گذشته : در این صورت از چند سال قبل قانون اعمال شده باید اطلاع رسانی شود تا حقی از کسی ضایع نشود در ضمن معدل کل در دانشگاه های مختلف و نمرات امتحانات پیش کارورزی در دوره های مختلف برای مقایسه همسان نیستند و نیازمند نرمال سازی آماری می باشند.بدون تردید هر گونه کار غیر کارشناسی از جمله استفاده از مصاحبه تا مراحل مختلف گزینش بر شبهات آزمون فعلی می افزاید.

ج - جای دادن تحقیقات به عنوان ابزاری جهت انتخاب دستیار در رشته های خاص

د - جمع آوری نمونه های پذیرش دستیار در سیستم های آموزش کشورهای موفق و استفاده از آنها

ه - مهمترین و اساسی ترین اقدام در جهت رسیدن به هدف تعالی آموزش پزشکی و وضعیت پذیرش دستیار رسیدگی به وضع اسفبار پزشکی عمومی است که علت اصلی پیدایش این فشار و استرس و حساسیت در این آزمون است.