۱۹ بهمن ۱۳۸۹، ۱۷:۳۹

اکبریانی:

جامعه ستیزی در ادبیات یک بیماری نیست

جامعه ستیزی در ادبیات یک بیماری نیست

محمد هاشم اکبریانی گفت: اگر در روانشناسی جامعه‌ستیز یک بیمار است، در ادبیات و هنر چنین وضعی نیست؛ نویسنده و هنرمندی که به سمت جامعه‌ستیزی می‌رود از طیف روشنفکر است.

به گزارش خبرگزاری مهر، این نویسنده و منتقد در نشست "چشمه‌ کتاب" که به بررسی کتاب "یکشنبه" نوشته آراز بارسقیان و موضوع "جامعه ستیزی در ادبیات" اختصاص داشت عنوان کرد: درباره‌ جامعه‌ستیزی در ادبیات قبل از هرچیزی لازم است تعریفی ارائه کنیم؛ در علم جامعه‌شناسی و روانشناسی به موضوعی به اسم جامعه‌ستیزی اشاره شده که بار روانی منفی دارد یعنی شخص جامعه‌ستیز در علم روانشناسی به شخص بیماری گفته می‌شود که اختلال شخصیتی دارد و باید مورد مداوا قرار بگیرد اما در مورد ادبیات این تعریف صادق نیست.

وی توضیح داد: روشنفکری با اعتراض گره خورده است و به این بستگی ندارد روشنفکر در کدام جامعه است و در چه شرایطی زندگی می‌کند؛ روشنفکر کلاً منتقد است.

اکبریانی تصریح کرد: روشنفکری با اعتراض و نقد به ارزش گره خورده است؛ روشنفکر شرایط موجود و وضعیت موجود را نمی‌پذیرد و آنها را نقد می‌کند.

در ادامه علی شروقی دیگر منتقد این نشست درباره رمان "یکشنبه" و رمانهای مشابه آن گفت: در این نوع رمانها با شخصیتهایی از طبقه‌ متوسط نسبتاً مرفه مواجه‌ایم. افرادی که از یک طرف از سوی فشار جامعه را احساس می‌کنند و از طرف دیگر در عین ستیز با طبقه‌ خود به نوعی برای اثبات هویت‌شان تلاش می‌کنند.

وی افزود: در این گونه رمانها نوعی میل به عصیان دربرابر جامعه و خانواده می‌بینیم و اکثراً هم این عصیان با یک جور رفتار شبه رمانتیک و متاثر از عرفانهای رایج شهری همراه است.

شروقی ادامه داد:  در رمان "یکشنبه" تمام شخصیتها تنش خود را با حل شدن در روزمرگی برطرف می‌کنند؛ نیلوفر ازدواج می‌کند، خواهر نیلوفر هم همین همین‌طور، احمد به ایران برمی‌گردد و فقط راوی کمی سعی می‌کند زندگی نامتعارف را با نوشتن حفظ کند و به نظر می‌رسد که نسبت به  بقیه، او  بیشتر به تضاد با اجتماع پایبند می‌ماند.

منتقد دیگر این نشست امیرحسین یزدان‌بد با اشاره به نکات دیگری از کتاب و موضوع "جامعه ستیزی" گفت: من فکر می‌کنم الان دیگر در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که روزگار پانک و رپ و... گذشته و ستیز به مراحل جدی‌تری در روح آدمها کشیده شده است. ضمن اینکه من فکر می‌کنم خود کتاب هم تلاش می‌کند بگوید این اتفاق فقط برای قشر به‌خصوصی نمی‌افتد.  قضیه این‌قدر جدی می‌شود که از دایره‌ محدودی از اجتماع خارج می‌شود و به سطح بیشتری کشیده می‌شود.

 وی ادامه داد: در رمان "یکشنبه" با تمام قوتها و ضعفهایش یک بی‌نظمی کلی در معماری آن به چشم می‌خورد. این بی‌نظمی کلی بیشترین مشکلات رمان را تحت پوشش خود قرار می‌دهد.

یزدان‌بد افزود: حتی اگر موضوع داستان خلق بی‌نظمی باشد، به نظر من باز هم به نظم احتیاج داریم؛ اگر بشود این مساله را به درستی حل کنیم، خواننده دچار ملال نمی‌شود.
 

کد خبر 1249236

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha