ابراهیم زاهدی مطلق نویسنده و روزنامهنگار در گفتگو با خبرنگار مهر در ارتباط با تدوین منشور اخلاق نویسندگی گفت: منشور اخلاق نویسندگی که بدون شک میخواهد به حقوق فعالان حاضر در حوزه نشر بها بدهد، موضوعی نیست که نیاز به قانونگذاری تازهای داشته باشد. قوانین در رابطه با اخلاق حرفهای نویسندگی را سالهاست که نوشتهاند و تصویب کردهاند و کدام نویسندهای است که آن را نداند، اما سئوال اینجاست که واقعا چه کسی آن را اجرا میکند؟
وی ادامه داد: امروزه کیست که نداند بدون اجازه صاحب اثر، آن را منتشر کند، اما چرا رعایت نمیشود؟ مگر سرقت ادبی اختراع جدیدی است؟ دهها سال قبل این موضوع مطرح شده است و همه اهالی قلم آن را میدانند، ولی اراده و عزمی برای رعایت آن وجود ندارد.
نویسنده کتاب «نسل باروت» افزود: لفظ منشور الزام اجرایی ندارد، کما اینکه مجازات دور شدن و رعایت نکردن قانون بر عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیست و دستگاه قضایی باید آن کار را انجام دهد.
زاهدی مطلق در ادامه گفت: منشور اخلاقی تنها یک متن نوشته است که ضمانت اجرایی مانند قانون ندارد و تنها میتوان گفت که لطفا آن را رعایت کنید و خب چون وجه قانونی ندارد، مطرح کردن آن هم بیهوده است. مثل اینکه ما بخواهیم یک بار دیگر مفاد قانونی را که سالها قبل نوشته شده است را دوباره بنویسیم و این بار با خواهش بخواهیم که عملی شود.
نویسنده کتاب «آقای اسدی» همچنین افزود: همین حالا در رسانه ملی به سادگی شعر یک شاعر را بدون عنوان نام او میخوانند و کسی هم چیزی نمیگوید. این آیا اخلاق است؟ آیا مخاطب حق ندارد بداند مطالبی که دریافت میکند متعلق به چه کسی است؟ آنچه امروزه در حوزه ادبیات در حال رخ دادن است، نوعی بیاخلاقی عمومی در این حوزه است که با توصیه هم راه به جایی نمیبرد.
وی در ادامه گفت: تمام نویسندهها و شاعران ما حتی اگر شده به شناسنامه، مسلمان هستند. ما در آئین اسلام منشوری اخلاقی داریم که در آن ذکر شده بدون اجازه فردی نباید حق او را گرفت، ولی آیا کسی به این موضوع توجه میکند؟ ما الان کمبود اخلاق نداریم، بلکه کمبود رعایت آن است که گریبان ما را گرفته و با توصیه هم نمیشود آن را حل کرد.
زاهدی مطلق ادامه داد: امالفساد بیاخلاق دروغ است. اگر شاعر و نویسنده و مدیر فرهنگی ما خودشان را به همین مساله عادت دهند خودش برای خودش یک منشور اخلاقی است.
وی همچنین گفت: ما که در نهایت منشوری عظیمتر از منشور پزشکی نمیخواهیم بنویسم. حالا شما بگویید چند درصد از پزشکان ما به آن پایبند هستند و به آن عمل میکنند. مهم وجود این سوگند نیست، مهم اکتفا نکردن به آن و یافتن راهکارهایی قانونی برای مقابله با رعایت نکردن آن است. ناشر میداند انتشار بدون اجازه مولف غلط است، ولی آیا بدون اطلاع نویسنده اثری در کشور چاپ نمیشود؟
زاهدی مطلق در پایان تأکید کرد: منشور به تنهایی کارساز نیست و به کار ما نمیآید. باید ضمانت اخلاقی برای آن تعریف کرد.
نظر شما