سردرد مهمترین نشانه تومور مغزی است

دکتررضا جلیلی خشنود در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: از نکات مهم تشخیصی در همه سر دردها، توجه به نشانه های همراه سردرد، از جمله، حالت تهوع، تاری دید ،احساس ضربان درسر، گزگز اندام ها و گریزازروشنایی وصداست.

وی افزود: سرخ شدن چشم، ریزش اشک، گرفتگی بینی، افتادگی خفیف پلک از ویِژگی های سردرد میگرنی است و در سردرد خوشه ای نیزدیده می شود.

وی ادامه داد:تهوع و استفراغ از دیگر علایم همراه با سردرد  و از نشانه های  تومورها مغزی کودکان است که دومین شکایت مهم آنها از بین دردهاست.

دکتر جلیلی خشنود در گفتگو با خبرنگار مهر به بیان  علل و عوامل سر درد پرداخت و گفت: سردرد در واقع تحریک گیرنده های حساس به درد در بافت های اطراف سر، گردن و درون جمجمه است  که اگر این گیرنده ها با داروهای مسکن به طور گذرا ازکاربازداشته شوند، بیمار احساس سر درد نخواهد کرد.

وی افزود: این گیرنده های درد به روش های گوناگون ممکن است تحریک شوند مثلا درانوریسم، گشاد شدن موضعی دیواره سرخرگ های مغزی و کشش وارد شونده به گیرنده ها تحریک شده که موجب سردرد می شوند.

وی ادامه داد: سردرد ها علل مختلفی دارند، مثلا درمیگرن تاثیرمیانجی های شیمیایی مانند سروتونین، پرومتا گلاندین ها و تیرامین عامل سردرد است و درمنژیت های چرکی به علت واکنش های التهابی و سموم میکروبی و در واسکولیت ها به علت التهاب دیواره سرخرگ ها  و تحریک گیرنده های آنها سردرد بروز می کند.

وی خاطر نشان کرد: شدید ترین سردردها درتحریک پرده مننژیت دیده می شود که علت آن گرفتاری گسترده تر گیرنده های حس درد است.

دکتر خشنود در مورد عواملی که باید افراد راجب سردردها بدانند به سن افراد اشاره کرد و گفت: میگرن ازسردردهایی است که از دوران کودکی آغاز می شود ولی اوج پیدایش نشانه های آن بین 20 تا 35 سالگی است، ولی آرتروز گیجگاهی سردردی است که تقریبا همیشه پس از 45 سالگی بروزمی کند و با افزایش میزان رسوب خون خود را نشان می دهد و  پیدایش سردردهایی که به آنها سر درد ناشی از تومور های مغزی  است، معمولا هنگام میانسالی بروز می کند ولی بیشتر سردرد هایی که به آنها سردرد مزمن روزانه گفته می شود مربوط به 25  تا 35 سالگی است.

دکتر خشنود سردرد های میگرنی را درزنان چند برابر مردان دانست و گفت: میگرن در زنان چند برابر مردان است و این در حالی که سردرد خوشه ای در مردان بیشتر است، البته در برخی موارد سردرد ناشی از افزایش خوش خیم فشار درون جمجمه  با تومور مغزی اشتباه می شود و از بیماری هایی است که تقریبا همیشه در خانم های جوان و نسبتا چاق بروز می کند.

وی زمان پیدایش سردردها را در تشخیص  بیماری سردردهای میگرنی مهم  دانست و گفت: برای سردردهایی که چندین سال با یک شدت وجود داشته باشد نگرانی کمتر است ولی سردردهایی که به تازگی بویژه درسنین30 تا40 سالگی پدید آمده و به درمان های عادی پاسخ  ندهند توجه بیشتری نیاز دارند.

وی تاکید کرد: همیشه باید به سردردی که در سنین بالا آغاز شده است و با نشانه های عصبی مانند گرفتاری اعصاب مغزی همراه است، اهمیت بیشتری داد و بیمار باید برای تشخیص آن گرافی مغزی انجام دهد.

وی در ادامه سخنانش از دیگر عواملی که به تشخیص سردرد میگرنی کمک می کند محل احساس درد بیان کرد و افزود: توجه به محل احساس درد، گاهی به تشخیص کمک زیادی می کند، مثلا افراد مبتلا به سردرد عصبی، روانی یا سردرد مزمن روزانه که از دردهای کنار سر و پشت سر و پشت گردن شاکی هستند.

دکتر خشنود ادامه داد: سردرد خوشه ای معمولا در یک نیمه سر و ناحیه گیجگاهی و کره چشم متمرکز است.

متخصص مغز و اعصاب گفت: سر درد های یکطرفه شامل میگرن، سر درد خوشه ای، آرتریت گیجگاهی، گلوکوم چشم، زونا نشانه آغاز پیدایش تومور، نوروالژی عصب سه قلو، التهاب عصب بینایی و علل متفرقه دیگراست .

وی در خصوص علت پیدایش سردردها، گفت: دربرخی موارد افزایش فشارداخل مغزکه موجب سردرد صبحگاهی می شود نشانه تورمارهای مغزی است و سردرد خوشه ای معمولا درنیمه شب آغاز و موجب بیدارشدن بیمار از خواب می شود و سردرد مزمن نیز روزانه همیشه وجود دارد یعنی بیماراز اوایل روز تا هنگام خواب دچارسردرد است.

عضو مرکز تحقیقات علوم اعصاب کاربردی دانشگاه شهید بهشتی گفت:  کیفیت درد و چگونگی آغاز آن ممکن است در اثر درد ناشی از پارگی یک آنوریسم سرخرگ مغزی باشد که ممکن است خود بخود یاهنگام کارسنگین بروز کند و در این حالت درد بسیار شدید و حالت انفجاری دارد.

وی افزود: سردرد در برخی مبتلایان به میگرن به حدی شدید است که آنها را ازکاربازمی دارد ولی در تومورهای مغزی بندرت درد خیلی شدید می شود و بیشترحالت منگی دارد.

وی ادامه داد: در نوروالژی عصب سه قلو، سردرد بسیارخنجری، شدید و برق آسا است و بیماری های تب زا و فشار خون های خیلی بالا، سردرد های ضربان دار مانند میگرن ایجاد می کند.

دکتر جلیلی خشنود اضافه کرد: در پاره شدن آنوریسم و نوروالژی ها درد بصورت ناگهانی آغاز شده، ولی در میگرن و تومورهای مغزی شروع درد معمولا تدریجی است.

جراح و متخصص مغز و اعصاب گفت: طول مدت سردرد و چگونگی روند آن به مدت زمانی که درد طول می کشد ، به تشخیص کمک می  کند مثلا درنورالژی عصب سه شاخه، زمان درد بین چند ثانیه تا یک الی دو دقیقه است ودرفواصل درد بیمارناراحتی زیادی ندارد اما در میگرن سر درد از نیم ساعت تا چندین روز طول می کشد و گاهی شدت آن، بیمار را از انجام همه امور باز می دارد و افزایش فشار درون جمجمه،عامل سر درد همیشگی است ولی شدت آن در نیمه شب و صبح زود بیشتر است اما سر درد خوشه ای بین 10 دقیقه تا 3 ساعت طول می کشد.

دکتر خشنود یادآور شد: سر درد هایی که  در سال چندبار یا بیشتر تکرار می شوند میگرن است ولی در فواصل بیمار ناراحتی ندارد، سردرد خوشه ای گاهی در فصل ، ماه یا ساعت مشخصی بروز می کند، در نورو الژی عصب سه قلوه ، فرکانس درد های برق آسا گاهی به ده ها بار در شبانه روز می رسد و موتورهای مغزی سردردی همیشگی و پیش رونده ایجاد می کند.

وی  در ادامه به عواملی که موجب پیدایش یا تشدید سردرد می شوند، اشاره کرد و گفت: دربیماران میگرنی مصرف قرص های ضد بارداری، بی خوابی، استرس های روحی، بوهای تند تحریک کننده، برخی ادکلن های، بعضی غذاها و استحمام طولانی به سر درد منجرمی شود ودرنوروالژی عصب سه شاخه ، مسواک زدن، برخورد هوای سرد به صورت و گاهی تماس ماشین ریش تراش  سبب پیدایش درد می شود.

وی افزود: سردرد خوشه ای با چرت بعدازظهر و مصرف الکل بروز می کند ودر نوروالژی عصب نهم، بلع مواد غذایی گاهی به درد شدید ناحیه گلو و سنکوپ می انجامد و بیماران دچار سنوزیت هنگام تغییرات فشار هوا یا دمیدن به درون بینی سردردشان بدترمی شود.

وی  خود درمانی را یکی ازروش های که بیماران بر اساس تجربه بدست می آورند، وبکار می برند دانست و گفت: مثلا محکم بستن سر با دستمال و یا رفتن به مکانی آرام و تاریک می تواند سردرد را کاهش دهد.

دکتر خشنود با بیان اینکه شخصا با بیمارانی برخورد داشته که می گفتند تا استفراغ نکنند سردردشان خوب نمی شود و از این رو، با تحریک ته گلو به این کار مبادرت می  کردند و برخی  نیز باید مسکن تزریقی می کردند، گفت: عدم فشار به جمجمه  و نخوابیدن به حالت افقی در کاهش سر درد موثر است و نیاز به انجام این کارها نیست.

وی گفت: در همه سر دردها، توجه به نشانه های همراه سردرد ، از جمله، حالت تهوع، تاری دید ، احساس ضربان درسر، گزگز اندام ها و گریزاز روشنایی و صدا می تواند در تشخیص بیماری هایی که با سردرد بروز می کنند باشد.

وی افزود: سرخ شدن چشم، ریزش اشک ، گرفتگی بینی، افتادگی خفیف پلک در سردردخوشه ای از ویِژگی های سردرد میگرنی است.

وی در خصوص سردردهای توموری و نشانه های آن گفت: شایع ترین نشانه درتومورها مغزی کودکان تهوع و استفراغ است.

دکتر جلیلی خشنود در پایان پیشینه شخصی و خانوادگی را درهمه بیماری ها بویژه اختلالات نورولژیک و در تشخیص نوع بیماری را بسیار موثر دانست.