حجت الاسلام علی نصیری در مورد اینکه چرا سکان مدیریتی حوزه های علوم انسانی به فارغ التحصیلان این حوزه ها واگذار نشده است به خبرنگار مهر گفت: قرآن کریم تعبیری دارد سَنُرِيهِمْ آيَاتِنَا فِي الْآفَاقِ وَفِي أَنفُسِهِمْ علوم را به علوم انسانی همان تعبیر فی انفسهم و علوم آفاق یعنی هستی شناسی که عمده عرصه هستی شناسی علوم غیر انسانی است تقسیم بندی می کنیم.
وی افزود: از جنبه دیگری هم علوم به فیزیکی و متافیزیکی تقسیم می شوند. عمده عرصه متافیزیک خود انسان و انسان شناسی با تمام زمینه ها و عرصه هایش را شامل می شود. آنچه در این زمینه مهم است این است که در جهان غرب علوم انسانی را بالاتر و مهمتر از علوم غیر انسانی مثل مهندسی و ریاضی و فیزیک و شیمی تلقی می کنند. به لحاظ اینکه آنجا بیشتر متوجه شده اند که جایگاه انسان چقدر مهم است و علوم انسانی دقیقاً مدیریت و مهندسی سایر علوم را بر عهده دارد. یک فیزیکدان یا شیمی دان یا ستاره شناس در یک حوزه خاص به بررسی و مطالعه می پردازد و همواره تحت مدیریت فارغ التحصیلان دانشجویان علوم انسانی است. برای مثال کسی که سیاست خوانده مدیریت جامعه را بر عهده می گیرد.
رئیس مؤسسه "معارف وحی و خرد" ادامه داد: یک جامعه شناس همه عرصه های جامعه را در می نوردد و این تشخیص درستی است. یعنی زمام سایر علوم را علوم سیاسی و اجتماعی به عهده می گیرد. می بینیم که اندیشه ها و تفکرات فلسفی تمام عرصه های علوم را در بر می گیرد. برای مثال اینکه علم باید در خدمت دین باشد یا بالعکس. آیا باید دین وارد عرصه سیاست بشود یا نه از مسائل مهم علوم انسانی است. یک جمله و اظهار نظر از یک فیلسوف عرصه سیاست همه عرصه های جامعه را حتی کسانی که در آزمایشگاه های فیزیکی و شیمی مشغول کارند تحت تأثیر خود قرار می دهد.
این محقق و پژوهشگر علوم اسلامی تصریح کرد: ناسا تحت تأثیر دانشگاه های علوم سیاسی قرار دارد. لذا در غرب بر عکس اینجا به فارغ التحصیلان علوم انسانی بیشتر اهمیت می دهند و اندیشمندان این حوزه بیشتر مورد توجه هستند. از نظر جایگاه اجتماعی، علمی و کسب در آمد از موقعیت بهتری قرار دارند. اما در ایران نگاهی که عموم مردم به یک پزشک و مهندس دارند هرگز این نگاه را به یک فارغ التحصیل علوم سیاسی و علوم دینی ندارند.
این کارشناس فقه و علوم قرآنی ادامه داد: از نظر شغل و کاریابی و کسب درآمد هم دقیقاً همینطور است این نگاه را می شود در عرصه مدیریت هم توسعه داد. یعنی تلقی عموم این است که کسانی که فارغ التحصیلان رشته علوم فنی و مهندسی و طبیعی هستند بهتر می توانند عرصه مدیریت جامعه را به عهده گیرند و کارآفرین باشند. این به آن خاستگاه ناصواب تفکر در جایگاه علوم انسانی بر می گردد. اگر جایگاه علوم انسانی را بدرستی بشناسیم و بدانیم که مهندسی علوم را در اختیار دارند و علوم مادر باید تلقی شوند اگر این مسئله را بکاویم و بشناسیم و درست تفسیر کنیم و به جامعه تلقین کنیم آنوقت دچار این ضعف ها در عرصه علوم انسانی نمی شویم.
نصیری تصریح کرد: مسئله این که علوم انسانی در جای مناسب خود قرار ندارند و این فراتر از حد بحث مدیریت ها است. مدیریت فارغ التحصیلان سایر علوم در عرصه علوم انسانی یکی از کاستی ها و ضعف هایی حاکی از این نوع نگاه که عرض کردم به علوم انسانی است. اگر این نگاه را از بنیان حل نکنیم و علوم انسانی را به جایگاه اصلی خود برنگردانیم دچار چالشها در زمینه های مختلف شده ایم.
رئیس مؤسسه "معارف وحی و خرد" ادامه داد: بنابراین باید این مشکل را از پایه حل کرد و جامعه را آگاه کرد که نگاه شایسته و بایسته ای به کسانی که وارد عرصه علوم سیاسی و اجتماعی و روانشناختی و اقتصادی و مهمتر از همه الهیات یا علوم دینی و الهی می شوند داشته باشند. اگر این طرز نگاه درست بشود آن وقت کاستی ها در بخش های دیگر علوم انسانی خود به خود بر طرف خواهد شد.
نظر شما