روایت مهاجرت اجباری "بلوط" کاران زاگرس/"سنجاب"های بزک کرده در بازار تهران

به گزارش خبرنگار مهر، برج های دود از جنگلهای بلوط بلند شده، مردم محلی می دانند که بازهم پای شکارچیان در میان است، آنها که از هر حربه ای برای ویرانی داشته های دیار زاگرس بهره برده اند.

شکارچی تلاش می کند آتشی را که پای بلوط کهنسال روشن کرده هر بیشتر شعله ور کند تا دود و گرمای بیشتری ساکنان این بلوط پیر و خسته را بیازارد.

لحظاتی می گذرد و به ناگاه دیگر ساکنان بلوط پیر تاب نمی آورند و از خانه هراسان بیرون می جهند؛ و اینجا کار اصلی شکارچی آغاز می شود تا توبره خود را پر از "سنجاب" هایی کند که بعد از خانه خرابی باید طعمه دست شکارچیان شوند.

وقتی دیگر بلوطی مجال متولد شدن پیدا نمی کند

این روش گرفتن سنجاب ها، این "بلوط" کاران کهنه زاگرس است، آنها که با دستهایشان بلوط می کارند تا زاگرس زنده بماند و نفس بکشد؛ تا با مرگ هر روزه درختان بلوط، زاگرس غصه دار نشود و دانه دیگری را در خود پرورش دهد.

توبره شکارچی حال پر از سنجاب هایی است که قرار است به مهاجرت اجباری فرستاده شوند. این سنجاب ها پس از رنگ آمیزی و بزک کرده راهی بازارهای تهران می شوند تا به عنوان حیوان خانگی به فروش برسند.

این روایت کوتاه، روایت هرساله زاگرس به عنوان دیار سنجاب و بلوط است، روایت هجری که هم برای زاگرس بحران زاست و هم سنجاب ایرانی را در معرض خطر قرار داده است.

و به راستی "اگر گراز شخم نمی زد و سنجاب دانه نمی کاشت هیچ گاه بلوطی متولد نمی شد." حال نه گرازها توان شخم زدن دارند، نه سنجاب ها دیگر در خانه شان زندگی می کنند و نه دیگر قرار است اینجا بلوطی متولد شود.

استمرار آتش زدن بلوطهای کهنسال و شکارسنجاب ها در جنگلهای بلوط به طور قطع چرخه حیات در این زیست بوم منحصر به فرد را دستخوش خطری جدی می کند؛ اگرچه هم اکنون نیز ردپای این خطر جدی را می توان در جای جای بلوطستان دید.

فعالیت باندهایی از نوع "قاچاق سنجاب"

مدیر کل محیط زیست استان لرستان در گفتگو با خبرنگار مهر می گوید که در زمینه قاچاق سنجاب ها باندهایی با افراد مختلف اعم از بومی و غیربومی فعالیت دارند.

محمد حسین بازگیر معتقد است که این باندها هم افرادی در داخل استان دارند و هم دارای واسطه هایی در تهران هستند و ادامه می دهد: در این راستا سنجابها توسط برخی افراد بومی منطقه زنده گیری و سپس برای فروش به تهران منتقل می شوند.

وی با تشریح روش زنده گیری سنجاب ها در جنگلهای بلوط می گوید: سنجابها برای زندگی درختان کهنسال و تنومند بلوط را انتخاب می کنند که شکارچیان برای زنده گیری این گونه اقدام به آتش زدن بلوطها می کنند که این امر علاوه بر قاچاق این گونه مهم، موجب تخریب گسترده جنگلهای بلوط نیز می شود.

مدیرکل محیط زیست استان لرستان با یادآوری اینکه عمده درختانی که برای زنده گیری سنجابهای تخریب می شوند دارای عمر بالا بوده و کهنسال محسوب می شوند، یادآور می شود: مطابق اظهارات مطرح شده از سوی برخی شکارچیان دستگیر شده این سنجابها بعد از انتقال به تهران و رنگ آمیزی و قلاده گذاری به عنوان سنجابهای اهلی به فروش می رسند.

بازگیر از شدت عمل محیط زیست در برخورد با این متخلفان خبر داده و می گوید: در این راستا تیم های گشت و کنترل برای برخورد با متخلفان افزایش یافته است.

سه شکارچی سنجاب دستگیر شدند

وی به آخرین موارد دستگیری شکارچیان در این زمینه نیز اشاره کرده و می گوید: در این راستا در جریان گشت و کنترل تیم های محیط زیست در منطقه صید و شکار ممنوع هشتادپهلو تعداد سه شکارچی دستگیر شدند.

مدیر کل محیط زیست استان لرستان با بیان انکه این شکارچیان در محدوده "گوشه شهنشاه" در این منطقه دستگیر شده اند، بیان داشت: از این شکارچیان سه عدد سنجاب نیز کشف و ضبط شده است.

بازگیر با بیان اینکه متخلفان به محض دیدن مامورین گارد حفاظت این اداره کل قفس های سنجاب ها را به زمین گذاشته و قصد فرار داشتند، افزود: از این تعداد یک نفر با توجه به آشنایی با منطقه موفق به فرار شده ولی دو نفر دیگر توسط ماموران محیط زیست دستگیر می شوند.

قیمت های هنگفت برای زاگرس ایرانی در بازار تهران

وی با بیان اینکه این افراد قصد داشتند که سنجابهای زنده گیری شده را به تهران منتقل کنند، بیان داشت: این سنجابها در استانهای مختلف به ویژه تهران با قیمت های هنگفت معامله می شوند.

مدیر کل محیط زیست لرستان با بیان اینکه پرونده این شکارچیان به منظور انجام مراحل قانونی تشکیل و به دستگاه قضایی ارجاع داده شده است، افزود: علاوه بر این شکارچیان باید به ازای هر سنجاب سه میلیون و 500 هزار ریال جریمه به حساب محیط زیست واریز کنند.

بازگیر با تقدیر از دستگاه قضایی به خاطر شدت عمل در برخود با جرایم زیست محیطی، به شکارچیان هشدار داد که در صورت دستگیری توسط ماموران محیط زیست علاوه بر تشکیل پرونده در مراجع قضایی و پیگیری حقوقی، موظف به پرداخت جریمه های سنگین می شوند.

وی با تاکید بر تشدید گشت های کنترل و بازرسی از مناطق مختلف استان، از مردم محلی خواست برای مقابله به متخلفان به یاری محیط زیست بیایند.

به هر روی مرور رویدادهای تلخی که هر روزه بر زاگرس و زیستمدان این منطقه می گذرد، حاوی پیام های ناگواری است، پیام هایی از خالی شدن دست مهم ترین اکوسیستم ایران، منطقه ای که بخش عمده ای از آب کشور را تامین می کند و نقش مهمی در تغییرات آب و هوایی دارد.

استمرار تخریبهای گسترده در جنگلهای بلوط و از بین رفتن گونه های جانوری این منطقه می تواند در آینده ای نه چندان دور گرفتاری های متعددی را برای منطقه زاگرس به همراه داشته باشد، موضوعی که هم اکنون نیز با کاهش بارشها و گرم شدن منطقه آثار خود را نشان می دهد.
...............................
گزارش: زهرا حسینی