۱۱ مهر ۱۳۹۳، ۱۰:۰۸

واکنش بانک مرکزی به منتقدان رشد اقتصادی/ جذابیت‌های سفته‌بازی کاهش یافت

واکنش بانک مرکزی به منتقدان رشد اقتصادی/ جذابیت‌های سفته‌بازی کاهش یافت

مدیرکل اقتصادی بانک مرکزی با بین دلایلی درباره مثبت شدن نرخ رشد اقتصادی کشور گفت: فصل اول امسال به عنوان يک نقطه عطف و چرخشی در تحولات رشد اقتصادي کشور است.

به گزارش خبرگزاری مهر، ابوالفضل اکرمی پيرامون رشد اقتصادي فصل اول سال 1393 با تاکید بر اینکه انتظار رويکرد کارشناسي و تحليل علمي در برخورد با آمار رسمي کشور وجود دارد گفت: حساب هاي ملي مجموعه‌اي منسجم و سازگار از متغيرهاي کلان اقتصاد را در برمي‌گيرد که بر اساس مفاهيم، تعاريف، طبقه‌بندي‌ها و قواعد پذيرفته شده بين‌المللي تدوين شده و تغييرات اجزاي آن را مي‌توان به عنوان برآيندي از نتايج کليه سياست هاي اتخاذ شده و شرايط برون‌زا و درون‌زاي اقتصاد تعبير و تفسير نمود.

مدیرکل اقتصادی بانک مرکزی قاعده‌مندي و سازگاري موجود ميان اجزاي مختلف حساب هاي ملي که خود در نتيجه رعايت استانداردها حاصل مي‌شود، شرايط مناسبي را براي ارزيابي کارکردهاي کلان اقتصادي به دست مي‌دهد. در اين چارچوب مي‌توان عملکرد يک اقتصاد و سطح توليدات آن را در طول زمان (و در قالب تحليل‌هاي سري زماني) مورد بررسي قرار داد يا عملکرد اقتصادهاي مختلف را در يک مقطع زماني خاص با يکديگر مقايسه (تحليل مقطعي) نمود.

وی ادامه داد: در عين حال، ارزيابي‌هاي ياد شده مي‌تواند در چارچوب‌هاي مختلف تحليلي اعم از اقتصادي و فني، اجتماعي و سياسي مورد استفاده قرار گيرد که همين امر نيز حساسيت قابل توجهي را براي اطلاعات حسابهاي ملي و تحولات آن به همراه دارد.

این مقام مسئول در بانک مرکزی افزود: علاوه بر اين، حساب هاي ملي در سطوح تفصيلي‌تر، اطلاعاتي را در خصوص سطح توليد در شاخه‌هاي مختلف فعاليت ارايه مي‌نمايد. به همين دليل نيز دستگاه‌هاي مسئول و متولي بخش‌هاي مختلف اقتصادي،‌ به انتشار اين اطلاعات و چگونگي تغييرات آن حساس هستند. رشد اقتصادي يکي از مهم ترين متغيرهاي اقتصادي را تشکيل مي‌دهد.

مدیرکل اقتصادی بانک مرکزی گفت: رشد اقتصادي درصد تغييرات توليد ناخالص داخلي به قيمت‌هاي ثابت سال پايه را نشان مي‌دهد. ‌بر اساس استانداردهاي ارائه شده در دستورالعمل‌هاي بين‌المللي (نظام حساب هاي ملي 3 روش عمده؛ يعني روش‌هاي توليد ملي، هزينه ملي و درآمد ملي براي محاسبه توليد ناخالص داخلي ارائه شده است. در عين حال که روش هاي 3 گانه ياد شده در سازگاري با يکديگر قرار داشته و يکديگر را تاييد و تکميل مي‌نمايند، هر کشوري حسب امکانات و محدوديت‌هاي آماري خود از يک يا چند روش براي سنجش ميزان توليد ناخالص داخلي خود بهره مي‌گيرد.

اکرمی خاطرنشان کرد: بانک مرکزي ايران در پردازش حساب هاي ملي از دو روش توليد ملي و هزينه‌ ملي استفاده مي‌نمايد: در روش توليد ملي، ارزش افزوده فعاليت‌هاي اقتصادي مختلف و نهايتا توليد ناخالص داخلي به قيمت پايه برآوردمي شود. از سوي ديگر اقلام هزينه‌اي اقتصاد همچون هزينه‌هاي مصرفي نهائي، تشکيل سرمايه ثابت ناخالص و خالص صادرات و واردات از جمله شاخص‌هائي هستند که در روش هزينه ملي مورد محاسبه قرار گرفته و بر اساس آنها شاخص توليد ناخالص داخلي به قيمت بازار برآورد مي‌گردد.

وی درباره واکنش ها به آمار رشد اقتصادی بهار امسال اظهارداش: قبل از هر چيز انتظار مي‌رود که در برخورد با آمار و ارقام رسمي در کشور، رويکرد کارشناسي و تحليل علمي در پيش گرفته شود. اساسا نگاه سياسي به مقوله آمار اقتصادي نه تنها اعتبار نظام آماري کشور را زير سئوال مي‌برد، بلکه باعث مي‌شود در آينده نيز آمارهاي مراجع رسمي که قاعدتا بايد چراغ راه سياستگذاران و تصميم‌گيران و فعالان اقتصادي باشد، با خدشه مواجه گردد.

این مقام مسئول در بانک مرکزی تصریح کرد: جاي سئوال است که چرا برخي به جاي اينکه به دنبال تحليل واقع‌بينانه و عوامل موجدرشد اقتصادي 4.6 درصدي مثبت در فصل اول سال جاري باشند،‌با اتخاذ رويکرد غيرکارشناسي سعي در تضعيف اعتبار نظام آماري کشور و دستاوردهاي قابل توجه در اين زمينه دارند.

مدیرکل اقتصادی بانک مرکزی ادامه داد: اعلام رقم رشد 4.6 درصدي توسط بانک مرکزي به عنوان برآورد اوليه و مقدماتي از نرخ رشد اقتصادي فصل نخست سال 1393 نسبت به فصل نخست سال قبل،‌ طيفي از واکنش‌ها را به دنبال داشت. برخي از افراد اين نرخ را بيش‌برآورد و غلط‌ انداز مي‌دانند، برخي استدلال مي‌کنند که چنين نرخ رشدي محسوس نبوده و آن را به افسانه تشبيه مي‌کنند و برخي ديگر از صاحب ‌نظران با مرور تحولات صورت گرفته و مشکلات بنياني توليد،‌ نسبت به اين عملکرد ابراز ترديد دارند. پاسخ هريک از اين رويکردها، ‌متفاوت است.

اکرمی اظهارداشت: اولا بايد توجه داشت که اقتصاد ايران در سال‌هاي اخير همواره خارج از ظرفيت‌هاي اسمي و بالقوه عمل کرده است. مشکلات فضاي کسب و کار،‌ نارسائي‌هاي قوانين و مقررات و عوامل‌ بازدارند‌ه‌اي نظير عدم دسترسي مطلوب به بازارهاي جهاني همگي در عدم استفاده از ظرفيت‌هاي بالقوه دخيل بوده است. اما آنچه که در 3 سال گذشته بر ناکارآمدي‌هاي نظام توليد افزود،‌ سياست‌هاي ناهماهنگ داخلي، بي‌انضباطي های پولي و مالي و البته تحريم‌هاي خارجي بود که با تشديد انتظارات تورمي و نااطميناني‌ نسبت به چشم‌انداز روابط خارجي، سبب خروج بخش قابل توجهي از منابع از توليد و جذب آنها به فعاليت‌هاي سوداگرانه شد. بخش قابل توجهي از اين عوامل، در يکسال اخير برطرف شده و از جذابيت‌هاي سفته‌بازي به طور محسوسي کاسته شده است. روي ديگر اين سکه، بازگشت بخشي از منابع  به سوي فعاليت‌هاي مولد است.

وی تاکید کرد: نکته بعدی، مقياس عدد 4.6 درصد است. اگر آنگونه که در علم اقتصاد مرسوم است، ميزان (عدد مطلق‌) توليد ناخالص داخلي سالانه کشور را يک کيک فرض کنيم، از ابعاد اين کيک به دليل نرخ‌هاي رشد متوالي منفي براي 8 فصل،‌ در دو سال گذشته مداوما کاسته شده است. بنابراين رشد مثبت اقتصادي فصل نخست سال جاري به مفهوم آن است که کيک توليد شده در اين فصل،‌ از کيک توليد شده در فصل مشابه سال قبل 4.6 درصد بزرگتر است؛ اما از کيک توليد شده در فصل نخست سال 1390، همچنان بسيار کوچکتر است. بنابراين، مثبت شدن نرخ رشد تنها به مفهوم آن است که روند کاهشي ميزان توليد ناخالص داخلي متوقف و معکوس شده است؛ ليکن تا رسيدن اين متغير به ميزان توليد بالقوه راه طولانی در پيش است.

این مقام مسئول بانک مرکزی گفت: نکته ديگر آن است که اين نقطه چرخش يا عطف،‌ در فصلي روي داده که مقياس پايه (يعني فصل نخست سال 1392 واقع در مخرج کسر) ‌آن در حداقل و کمترين مقدار خود بوده است. نيازي به يادآوري نيست که فصل نخست سال 1392 به دليل برگزاري انتخابات رياست‌ جمهوري با شرايط خاصي همراه بود؛‌ به نحوي که بسياري از فعالان اقتصادي تصميم‌گيري براي ادامه فعاليت را به نتايج انتخابات موکول نموده بودند. لذا يکي از دلايل رشد 4.6 درصدي اقتصاد در فصل نخست سال جاري، نازل بودن سطح توليد در بهار سال گذشته است.

مدیرکل اقتصادی بانک مرکزی تصریح کرد: برخی حساسيت‌هاي رسانه‌اي که در خصوص اعلام اين خبر ايجاد شده را تا حدود زيادي مي‌توان به چرخش اقتصاد در فصل اول سال جاري نسبت داد. با وجود اين، با توجه به مجموعه تحولاتي که از نيمه سال گذشته آغاز و در فصل چهارم سال گذشته زمينه بروز يافت، وقوع چنين چرخشي در اقتصاد کشور دور از ذهن نبود. نبايد فراموش کرد که در فصل چهارم سال گذشته نشانه‌هايي از بهبود اوضاع اقتصادي مشاهده شد که از آن جمله مي‌توان به کاهش رشد منفي شاخص عملکرد کارگاه‌هاي بزرگ صنعتي در فصل چهارم سال 1392 نسبت به رقم مشابه سال 1391 و مثبت بودن رشد آن نسبت به فصل سوم سال 1392، عملکرد مثبت رشد ارزش افزوده بخش صنعت و معدن، افزايش صادرات نفت در نتيجه کاهش نسبي تحريم‌ها و کاهش رشد منفي سال 1392 (1.9- درصد) نسبت به سال 1391 (6.8- درصد) اشاره نمود.

به گفته وی، علاوه بر اين رشد قابل توجه توليد صنعت خودرو در ماه‌هايي ابتدايي سال جاري، رشد شاخص کارگاه‌هاي بزرگ صنعتي و حجم صادرات نفت خام نيز تداوم اين روند در فصل اول سال جاري را تاييد مي‌نمايد. مضاف بر اين، رشد اقتصادي در فصل اول سال 1392 معادل منفي 1.4 درصد بوده و کمترين نرخ رشد را نسبت به ساير فصول سال دارا بوده است. بر اين اساس، مي‌توان فصل اول سال جاري را به عنوان يک نقطه عطف و چرخشی در تحولات رشد اقتصادي کشور قلمداد نمود.

اکرمی تصریح کرد: حصول به يک رشد اقتصادي مثبت پس از 8 فصل رشد منفي اقتصادي، خبر مسرت‌ بخشي است و انتظار مي‌رود به جاي تخطئه و هجمه‌ سازي بي‌مورد در اين زمينه، مورد توجه و استقبال قرار گيرد. بايد توجه داشت که طرح چنين ابهاماتي در خصوص عملکرد يک نهاد تخصصي و مرجع آماري نظير بانک مرکزي، هرچند که ممکن است تامين کننده بعضي ملاحظات کوتاه‌ مدت و زودگذر باشد، ليکن چنين رويکردي با هر نيتي که پيگيري شود، خدشه به حيثيت نظام آماري يک کشور بوده که به هيچ عنوان با اهداف ملي همخواني ندارد.

این مقام مسئول در بانک مرکزی تاکید کرد: بانک مرکزي به عنوان يک نهاد تخصصي همواره به اصول علمي و حرفه‌اي خويش پايبند بوده و آمارهاي اقتصادي توليد شده از سوي اين بانک در سطح قابل قبولي از دقت و کيفيت قرار دارد و اين بانک همواره يکي از مراجع معتبر آماري در حوزه داخلي و بين‌المللي بوده است.

وی بیان داشت: همچنین بانک مرکزي در پردازش حساب هاي ملي کشور علاوه بر کارشناسان مجرب، از روش ها و استانداردهاي بين‌المللي بهره مي‌برد و پايبندي به اصول حرفه‌اي و استانداردهاي آماري،‌ از اصول خدشه ناپذير اين بانک به حساب مي‌آيد.

این مقام مسئول در بانک مرکزی اظهارداشت: به گواه تجربه سال هاي گذشته و حتي با پذيرش يک دوره چندساله عدم انتشار اطلاعات، اين بانک سابقه حرفه‌اي و تخصصي 55 ساله خود را به هيچ وجه تابع اهداف و ملاحظات غيراقتصادي قرار نمي‌دهد و همواره تبعيت از اصول حرفه‌اي و کارشناسي و استانداردهاي آماري را اولويت اصلي خود مي‌داند.

اکرمی افزود: تاکيد می‌شود که در پردازش حساب های ملی مطابق روال معمول، داده‌هاي پايه و اطلاعات مورد نياز از منابع آماري رسمي مرتبط از قبيل وزارت جهاد کشاورزي، وزارت نفت، سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني ايران، وزارت نيرو و طرح‌هاي آماري اداره آمار اقتصادي بانک مرکزي نظير طرح آماري کارگاه‌هاي بزرگ صنعتي و طرح آماري فعاليت‌هاي بخش ساختماني، دريافت می‌گردد. در گروه خدمات نيز متناسب با هر يک از فعاليت‌ها، از منابع آماري و شاخص‌هاي قيمت مرتبط با موضوع استفاده می‌شود.

کد خبر 2382584

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha