سرهنگی:‌ «دا» به دور از دستور زبان تبلیغی جنگ به دنیا آمد

به گزارش خبرنگار مهر، مرتضی سرهنگی مدیر دفتر ادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری در سخنانی در نشست نقد و بررسی ترجمه کتاب «دا» به زبان اردو اظهار داشت: شاید جرات کنم و بگویم که بعد از انتشار «دا» بود که مردم و مسئولان ما فهمیدند جنگ هم ادبیات دارد. گاهی حس می کنم که ادبیات در جهان چیزی جز ادبیات جنگ نیست. اگر دوره بعد از جنگ جهانی دوم را تا اوایل قرن معاصر نگاه کنیم شاهدیم که دنیا تنها در سه هفته شاهد جنگ نبوده است و در تمام این جنگ ها نیز رویدادها به شکلی بوده که مردم بیشتر از نظامیان آسیب دیده اند.

وی ادامه داد: «دا» نشانی بود که به ما نشان داد چاه دفاع مقدس چقدر آب دارد و به همین خاطر است که معتقدم ادبیاتمان را می توانیم به قبل و بعد از انتشار این کتاب تقسیم کنیم.

سرهنگی همچنین گفت: ذات جنگ دفاعی، مردم هستند و ادبیات این جنگ، هویت آن مردم را شکل می دهد. یادم هست در مسکو زمانی که به اتحادیه نویسندگان جنگ رفتیم با افرادی روبرو شدم که سن پدربزرگ من را داشتند. رئیس آن اتحادیه وقتی به دیدار من آمد، گفت که تنها به خاطر دیدار با ما خبرنگاران ایرانی از بیمارستانی که در آن بستری بوده مرخصی گرفته است. در آن دیدار اما جمله ای هم به ما گفت که هیچ گاه فراموش نمی کنم: روسیه بدون ادبیات جنگش، تنها یک خاک پهناور است نه چیز دیگری.

مدیر دفتر مطالعات و تحقیقات ادبیات پایداری ادامه داد: در اولین کنفرانس مطبوعاتی که به خاطر انتشار کتاب «دا» برگزار شد، گفتم صدام در جنگ با ما از مادران ایرانی شکست خورد نه از توپ و تانک ما، از مادرانی شکست خورد که خودشان ساک فرزندانشان را می بستند و پوتین هایشان را پشت در می گذاشتند تا به جبهه بروند. حالا که این کتابها ترجمه می شود حس می کنیم که کار ما در حال کامل شدن است و دنیا می تواند بفهمد که ما چگونه استقامت کردیم و بهتر می شناسدمان.

وی همچنین گفت: روسیه در جنگ جهانی دوم ۲۵ میلیون کشته داد و همین کشته ها امروزه معنویت آن کشور را شکل می دهد که می بینیم دو دستی هم چسبیده اندش، ناملایماتی که در کتاب «دا» می خوانیم به ما نشان می دهد که قیمت تمام شده جنگ ما چقدر است و به باور من هنوز این قیمت نهایی نشده و درنیامده، جنگ ما هنوز برایمان قیمتی ندارد.

سرهنگی همچنین گفت: در «دا» برای اولین بار بود که توانستیم به دستور زبان تعقلی در ادبیات جنگ برسیم. جنگ یک دستور زبان عصر خود را دارد که تبلیغی است و چه بخواهیم، چه نخواهیم با مبالغه همراه است اما دستور زبان عصر بعد از آن تعقلی است و فاصله زیادی با آن دارد. «دا» اولین کتابی بود که به دور از دستور زبان تبلیغی جنگ به دنیا آمد و متاسفم که هنوز نظام رسانه ای ما تفاوت این دو دستور زبان را متوجه نشده است.