حمایت ما شامل هنرمندان متعهد می‌شود/ نگاهمان به هنر غرب نیست

رییس خانه عکاسان حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی می گوید این نهاد به دنبال جذب نیروهای متعهد است و اعتقادی به تفکر «هنر برای هنر» ندارد.

خبرگزاری مهر-گروه هنر: خانه عکاسان حوزه هنری از سال ۱۳۷۳ تاسیس شده و از آن روز تا به حال فراز و فرودهای بسیاری را از سر گذرانده است.

دوره جدید فعالیت های خانه عکاسان حوزه هنری با مدیریت سید احسان باقری ۲ سالی است کار خود را آغاز کرده و به نظر می رسد دوره جدید خانه عکاسان حوزه هنری تمرکز خود را بر «عکاسی متعهد» گذاشته باشد.

بخش نخست گفتگو با سید احسان باقری درباره حضور او در ۸ دوره پیاده روی اربعین و عکاسی از این تجمع مذهبی از نظرتان گذشت. با باقری در بخش دوم گفتگو درباره نحوه فعالیت خانه عکاسان حوزه هنری و «عکاسی متعهد» به گفتگو نشستیم.

*از سال ۷۳ که خانه عکاسان حوزه هنری تاسیس شد تا امروز فراز و فرود زیادی را طی کرده است. در دوره جدید شما بیشتر چه هدفی را دنبال می کنید؟

-در ۲۳ شهریور ۱۳۷۳ خانه عکاسان حوزه هنری با خوش فکری و خوش ذوقی احمد ناطقی که واحد عکس و اسلاید حوزه هنری را تبدیل به خانه عکاسان ایران کرد تاسیس شد. در آن زمان یکی از درخشان ترین دوره های این خانه بود. خانه عکاسان در آن دوره مبدع جشنواره های عکاسی بسیاری بود و خیلی از عکاسان را تربیت کرد و یا با بسیار از عکاسان همکاری داشت ولی به دلیل سوء مدیریتی که در یک مقطع در حوزه هنری وجود داشت به غلط همکاری با ایشان قطع شد.

در دوره های بعدی تلاش های زیادی در این بخش صورت گرفت اما با یک آسیب شناسی به نظرم مشخص می شود که در دوره هایی هویت حوزه هنری و اینکه برای چه چیزی به وجود آمده بود فراموش شد. اینکه قرار است حوزه هنری از چه موضوعی حمایت کند فراموش شد و در برخی مقاطع تصمیم بر این شد این نهاد شبیه باقی نهادها بشود در حالیکه حوزه هنری علت و موضوعی که به خاطرش به وجود آمد این بود که هنر متعهد و انقلابی را دنبال کند. در واقع تفکر «هنر برای هنر» که به اعتقاد من اساسا نمی تواند وجود داشته باشد هدف این نهاد نیست.

در مقطعی خانه عکاسان ایران تصمیم گرفت مقبولیت عمومی تری داشته باشد ولی این کار اساسا لازم نبود اتفاق افتد؛ چراکه وزارت ارشاد و نهادهای خصوصی برای این منظور وجود دارند ولی تنها جایی که می شود در آنجا هنر متعهد را تقویت کرد همین حوزه هنری است. این را هم بگویم که در دوره اول یک جذب حداکثری اتفاق افتاده بود اما این اتفاق در سال های بعد به خودی خود قابل جمع با هدف این نهاد نبود زیرا در دهه ۷۰ علایق سیاسی محدود بودند اما امروز جامعه مذهبی و حزب اللهی هم به چندین گروه تقسیم می شود و اتفاقاتی در این سال ها افتاد که تفاوت ها را زیاد کرد. حوزه هنری هدف خودش را دارد و باید راه خودش را برود و ما متاسفانه از این اتفاق دور شده بودیم.

*تلاش های شما به منظور جذب نیروهای متعهد به کجا رسیده است؟

-من اولین اولیتم را در خانه عکاسان حوزه هنری روی این منظور گذاشتم که این مکان محلی برای رشد و پرورش عکاسان متعهد باشد. برگرداندن خانه عکاسان به آن نقطه بسیار سخت و ادعای بزرگی است. ما در سال اول تلاش زیادی کردیم که بودجه ای را که در این سال ها به شدت کم شده بود کمی منطقی کنیم و بخش آموزش هم در این سال ها متاسفانه تعطیل شده بود. بخشی از این اتفاقات هم به مدیر قبلی باز نمی گشت بلکه بودجه کل حوزه هنری رشدی نداشته است.

اولین اولیتم را در خانه عکاسان حوزه هنری روی این منظور گذاشتم که این مکان محلی برای رشد و پرورش عکاسان متعهد باشد. برگرداندن خانه عکاسان به آن نقطه بسیار سخت و ادعای بزرگی استبه هر حال یک سال درگیر مسائل داخلی و شناسایی افراد بودم تا اینکه اردیبهشت امسال یک نشست هم اندیشی با عنوان «هنر متعهد» برگزار و سعی کردیم افراد متوسط و حرفه ای در شاخه عکاسی و هماهنگ با تفکر بنیادین حوزه هنری را شناسایی و به هم اندیشی دعوت کنیم. البته ورود برای عموم آزاد بود.

ما سعی کردیم در این هم اندیشی معنای هنر متعهد را بازگو کنیم چون برخی حرف ها کلیشه ای و شعاری تعریف شده اند در حالیکه هدف ما حمایت از جریان خاص فکری و سیاسی نیست و دایره تنگ و محدودی برای این تعریف نداریم. هر کس در دایره اخلاق و انسانیت و ارزش های اسلامی با نگاه به تمامیت ارضی کشور و امنیت کشور حرکت کند در این دایره می گنجد. ولی اینکه عکاسی به دلیل بردن یک جایزه بین المللی، تصویری سیاه از کشورش ارائه دهد در تعریف ما نمی گنجد.

*حمایتی که می گویید شامل چه چیزهایی است؟

-برخی حمایت ها معنوی است. مشکلاتی برای عکاسان پیش می آید که شاید ما به عنوان یک نهاد راحت تر از یک شخص حقیقی بتوانیم آن را حل کنیم. ضمن اینکه در قالب عضویت ما خدماتی را به اعضا ارائه می دهیم.

البته کماکان محدودیت بودجه داریم اما پیگیر برگزاری کارگاه در استان ها هستیم و سعی داریم که بخش آموزش را جدی بگیریم و دوره های تکمیلی برای عکاسان برپا کنیم. تولید کتاب و برپایی نمایشگاه هم از دیگر اهداف ماست. ضمن اینکه ما نیاز داریم نسل جدیدی چه در عرصه داوری و چه در میان مولفان محتوا با تفکر مورد نظرمان تربیت کنیم. بیشتر کسانی که در این حوزه هستند متاسفانه با نگاه به هنر غرب حرکت می کنند.

*به طور مشخص و نمونه در دور جدید فعالیت خانه عکاسان حوزه هنری چه حمایت هایی از چه عکاسان و حرکت هایی صورت گرفته است؟

-در این ۶ ماه گذشته ما حرکت های حمایتی خود را شروع کردیم که از مصادیق آن برپایی ۲ نمایشگاه عکس گروهی سوریه و عراق و یک نمایشگاه از عکس های آقای مرصادی از سوریه است. حتی با کسانی چون آقای قائدی که تا امروز حمایت نشدند تماس برقرار کردیم تا مقدمات حمایت از ایشان را برای سفرهایشان به سوریه تا حد بضاعتمان شروع کنیم.

هر کسی به ما مراجعه کند و هدفش در چهارچوب شعار ما باشد در حد بضاعت از کمک ما بهره مند خواهد بود هر چند هنوز تا ایده آل بسیار فاصله داریم.