دیهوک نمادی از پیشینه کهن خراسان جنوبی/مرمت بافت تاریخی

محمد عرب در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار کرد: بافت تاریخی دیهوک حدود ۱۸ هکتار مساحت دارد و با شماره ۳۳۷۱۰ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان طبس گفت: تاکنون سه اقامتگاه بوم گردی در این بافت ارزشمند راه اندازی شده و چندین مورد در حال راه اندازی است.

عرب گفت: این روستای تاریخی با قدمتی چند صد ساله از محله‌های «انتظامیه»، «سرچشمه»، «تلخک»، «دم دروازه»، «بنوکوه»، «اولنگ»، «چپیله»، «زیر اسیاب»، «دم اسیاب»، «دم مزار» و «پی کمر» تشکیل شده و اغلب خانه‌ها از خشت و گل، دو طبقه و به هم پیوسته است.

اشتیاق مردم برای زنده کردن دیهوک قدیم

وی با بیان اینکه مردم دیهوک اکنون با مرمت تعدادی از بناهای بافت تاریخی، پیشینه کهن خود را پاس می‌دارند و اشتیاق دارند دیهوک قدیم را زنده و پویا سازند؛ افزود: دسترسی به بافت قدیم روستای دیهوک از طریق محله انتظامیه که در گذشته جزئی از محله‌های روستا بوده و امروزه هم به همین نام مشهور است، پس از عبور از این محله و طی مسیر حدود ۸۰۰ متری به طرف شمال امکانپذیر است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان طبس ضمن اظهار کرد: بافت قدیم روستای دیهوک دورتادور یک کوه صخره‌ای ساخته شده که این کوه به صورت بیضی از شمال به جنوب امتداد دارد و این بافت با طول ۴۷۰ و عرض ۲۰۰ متر به فاصله ۷۳۰ متری غرب بافت جدید شهر دیهوک قرار گرفته است.

وی ادامه داد: بافت قدیم روستای دیهوک در سال ۱۳۵۷ بر اثر زلزله شهرستان طبس کمی آسیب دید که با شروع ساخت شهرک جدید و اتمام این شهرک در سال ۵۹ ساکنان روستا به موقعیت فعلی شهر دیهوک نقل مکان و بافت قدیم روستا خالی سکنه و به مرور متروکه شد.

حفظ زیبایی در عبور از باران و برف

عرب گفت: بافت روستا در اثر بارش باران و برف و عدم رسیدگی و اندود کاهگل پشت بام‌ها، گذر زمان و نیز ویرانی‌های عمدی آسیب بسیاری دیده است اما هنوز زیبایی و شکوه خود را حفظ کرده است.

به گفته وی قرار گیری در مسیر یکی از مهمترین شاه راه‌های ارتباطی جنوب به شرق و شمال شرق کشور و ظرفیت‌های تاریخی، فرهنگی و صنایع دستی منطقه باعث شد که برخی از اهالی روستا اقدام به بازسازی بخشی از بافت روستا و تبدیل آنها به اقامتگاه‌های بومگردی کنند که این روند هر چند به کندی ولی ادامه دارد و در صورت تأمین زیرساخت‌های مورد نیاز و توجه بیشتر، احیا کامل این بافت ارزشمند چندان دور از انتظار نیست.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان طبس یادآور شد: روستای دیهوک با توجه به سبک معماری و قرار گرفتن روی تپه سنگی و مزارع کشاورزی اطراف ان از قدیم الایام مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار داشته و در حال حاضر نیز گردشگران زیادی از این بافت تاریخی بازدید و در خانه‌های تاریخی آنکه بازسازی شده است اقامت می‌کنند.

عرب ادامه داد: همچنین مرمت و احیا این بافت ارزشمند با کمک اهالی و مالکین از برنامه‌ها و اولویت‌های میراث فرهنگی است که با توجه به ظرفیت‌ها متعدد قطعاً کمک زیادی به اقتصاد منطقه، احیا سنت‌های حسنه و آداب و رسوم کهن منطقه خواهد شد و امکانات اقامتی، پذیرایی و تفریحی مناسبی در مسیر زائران امام هشتم ایجاد خواهد نمود.

اقداماتی برای زیر ساخت بافت دیهوک

وی گفت: تأمین زیرساختهای آب و برق روستا با اختصاص اعتباری بالغ بر ۱۵ میلیارد ریال از مصوبات سفر دکتر قناعت استاندار خراسان جنوبی به بخش دیهوک در سال ۱۴۰۲ است که از محل منابع استانی خرید قسمتی از تیرهای برق به ارزش ۲,۷۰۰ میلیون ریال انجام شده و اجرای کامل پروژه نیازمند تخصیص کامل اعتبار مصوب است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی طبس یادآور شد: همچنین از محل اعتبارات بناهای اضطراری مبلغ ۶۰۰ میلیون ریال برای مرمت بافت هزینه شده و در واقع اولین فصل مرمت بافت انجام شده که با توجه به ثبتی بودن بافت امیدواریم با تزریق اعتبارات ملی روند مرمت و احیا بافت ارزشمند دیهوک سرعت بیشتری بگیرد.

عرب گفت: بافت تاریخی ارزشمند دیهوک مربوط به دوره صفوی تا اواخر قاجار است و از جمله بافت‌های مناطق کویری و گرم و خشک به شمار می‌رود که شامل مسجد جامع، قلعه، بازار، آب‌انبار، آرامگاه و فضاهای مسکونی است.