نداشتن فرم برخی فیلم‌های دینی را به ضد دینی تبدیل کرده است

به گزارش خبرگزاری مهر، مسعود فراستی با بیان این مطلب در همایش «رهیافتی بر فرم هنر انقلاب» که با حضور شهاب اسفندیاری در سالن اجتماعات دانشگاه سوره برگزار شد، گفت: برخی آثار به اسم اثر دینی ساخته می‌شوند ولی در نهایت به فیلم ضد دینی تبدیل می‌شوند، چراکه به درستی فرم نگرفته‌اند.

شهاب اسفندیاری درباره نظر شهید آوینی درباره مفاهیم فرم و تکنیک گفت: آوینی برای فرم تعریفی ارائه می‌دهد و ذوق هنری را هم بخشی از تکنیک می‌داند و تعریف فراتری از تعریف ما دارد.

وی همچنین اشاره‌ای به مفهوم عمومی فرم کرد و ادامه داد: طبق این تعاریف و مثلا آنچه در فرهنگ آکسفورد آمده به عناصر تشکیل‌‌دهنده‌ یک فیلم و رابطه‌ای که بین این عناصر وجود دارد فرم گفته می‌شود، اما نکته این است که سبک از فرم جدا است و به فیلمی که انسجام ندارد نمی‌توانیم بگوییم فرم بدی دارد، شاید این سبک خاص آن فیلم باشد.

در ادامه نشست فراستی عموم تعاریف ارائه‌شده توسط اسفندیاری را اشتباه دانست و تکنیک را پدیده ای عنوان کرد که برای ورود به مدیوم بدان احتیاج است. او همچنین گفت: ما باید اول تکنیک را بفهمیم و از آن پس امکان ورود به فرم وجود دارد.

فراستی همچنین با ارائه چند مثال، مشکل اصلی سینمای ایران و حتی فیلم‌های خارجی را محتوازده بودن آنها دانست.

نکات دیگر محوری صحبت‌های فراستی این بود که سینمایی که نتواند شخصیت و فضا را توصیف کند، نمی‌تواند به فرم برسد و فیلم اول باید فیلم باشد یعنی فرم داشته باشد. به گفته وی، وقتی یک فیلم به این مرحله برسد تازه می‌توان در مورد محتوای آن صحبت کرد و محتوا باید مجرد از فرم بررسی شود.

فراستی همچنین متذکر شد: برخی آثار به اسم اثر دینی ساخته می‌شوند ولی نهایتاً به فیلم ضد دینی تبدیل می‌شوند چراکه فرم نگرفته‌اند.

این منتقد درباره تفاوت مضمون و محتوا و فرم گفت: مضمون با فرم ارتقا پیدا می کند و به محتوا تبدیل می‌شود، ما باید بحث فرم و محتوا را در سینمای ملی جدی بگیریم.

در ادامه این نشست شهاب اسفندیاری رسیدن به فرم ملی در سینما و فرم هنر انقلاب را نه ممکن و نه مطلوب دانست و گفت: تمام تلاش‌ها برای رسیدن به یک فرم ملی و یک فرم خاص شکست خورده است. به عنوان مثال در ژاپن اگر هم به یک فرم ملی برسیم نمی‌شود آن را اعمال کرد چرا که به مرگ هنر انقلاب تبدیل می‌شود، ما وقتی صحبت از سینمای انقلاب می‌کنیم باید یک حدی از تنوع را بپذیریم.

اسفندیاری افزود: فرم را نباید پدیده غیر قابل دسترسی کرد. در سینمای بعد از انقلاب ما به چیزهایی رسیدیم که تا قبل از آن نداشتیم.

در ادامه مسعود فراستی مفهوم فرم را امر زیستی دانست و گفت: مفهموم فرم امر زیستی است و نه پدیده ای بخشنامه‌ای. بنابراین باید نشست و فرم ملی را استخراج کرد، فرمی که در خدمت سینمای ملی ایرانی باشد تا بفهمیم اصلاً ریتم اصلی زندگی ما چیست.

فراستی در پایان صحبت های خود درباره سینمای دینی گفت: من در سینمای دینی دنبال «آن و لحظه» از تعریف دین هستم که به نظرم «آن و لحظه» باید بار دیگر باز تعریف ‌شود.