صدای پای خشکسالی پشت دروازه های خراسان/ گرمای هوا بیش از سالهای گذشته است

به گزارش خبرنگار مهر، در حال حاضرهوای سرزمین خراسان رضوی در اوج فصل زمستان همچون بهار، گرم و معتدل است و این موضوع ساکنان این استان را در نگرانی و دلهره فرو برده، در این میان بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند که تردد خودروهای شخصی و افزایش آلودگی هوا باعث شده تا اقلیم این استان بیش از پیش دچار تغییر شود.

تغییر اقلیم در خراسان رضوی

بر همین اساس یک کارشناس محیط زیست به خبرنگار مهر می گوید: خراسان رضوی این روزها در آستانه خشکسالی قرار دارد و تردد بی رویه خودرو شخصی بر افزایش آلاینده های هوا و تغییر اقلیم این استان تاثیرگذار بوده است.

علی معتمدی با اعلام اینکه امسال بیش از سالهای گذشته هوای این استان در فصل زمستان گرم است، می افزاید: در حال حاضر مردم این استان حسرت به دل آمدن برف و باران هستند و این موضوع در حالی است که افزایش جمعیت و افزایش تولید گازهای گلخانه‌ای به نوعی باعث توقف‌ناپذیر شدن روند تغییر اقلیم شده است.

وی عنوان می کند: در حقیقت خراسان رضوی سالهاست که از اقلیم خود فاصله گرفته و به سرعت در حال گرم‌تر شدن است، کاهش بارش‌های سالانه و پیشروی بیابان در کشور هشداری جدی به اهالی این استان است.

شهرهای بزرگ در حال تغییر الگوی آب و هوایی هستند

 وی تصریح می کند: غلظت گازهای گلخانه‌ای، میزان ازن در اتمسفر زمین و ذرات معلق در جو ازجمله عوامل انسانی هستند که در تغییر آب و هوایی تأثیری بی‌چون و چرا دارند و در این راستا دو عامل طبیعی افشانه‌ها در استراتوسفر و فعالیت‌های خورشیدی نیز بر این روند تأثیر می‌گذارند.

این کارشناس محیط زیست با تاکید بر اینکه تغییر اقلیمی تنها مختص و منحصر به استان خراسان رضوی نیست، بیان می کند: تحقیقات و بررسی ها در ایستگاه‌های هواشناسی تمام شهرهای کشور نشان می دهد که تمام شهرها به ویژه شهرهای بزرگ در حال تغییر الگوی آب و هوایی هستند و بی تردید این تغییر به ‌تدریج ما را در آستانه نابودی قرار می‌دهد.

کاهش بارندگی و وقوع خشکسالی

معاون فنی هواشناسی خراسان رضوی نیز به مهر می گوید: امسال میانگین بارندگی در این استان نسبت به مدت مشابه سال زراعی گذشته کاهش 56 درصدی داشته است.

غلامرضا دوست محمدی بیان می کند: کاهش بارندگی موجب کمبود آب و وقوع خشکسالی در این استان می شود و یکی از دلایل عمده این امر ناشی از تغییرات آب و هوایی و گرم شدن زمین است.

وی تصریح می کند: تابستان امسال به دلیل نباریدن برف و باران شرایط و وضعیت بحرانی را برای مردم خراسان رضوی رقم می زند.

معاون امور بهبود تولیدات زراعی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز عمده کاهش بارندگی در این استان را مربوط به دی ماه جاری دانسته و می افزاید: این میزان نسبت به دوره آماری بلند مدت 94 درصد کاهش را نشان می دهد.

غلامحسین ساربان بیان می کند: طی چهار ماهه نخست سال زراعی جاری بارندگی ها نسبت به دوره آماری بلندمدت 44 درصد کاهش داشته است.

وی تصریح می کند: شروع پاییز با گرمای لازم جهت کشت و آماده سازی بستر زراعی همراه بود به گونه ای که تاثیرات تنش حرارتی که اوایل تابستان روی داد و کشت های سبزی، صیفی و جالیزی را دچار بحران کرده بود فرصتی جهت جبران این شوک در پاییز فراهم کرد.

وی با بیان اینکه به لحاظ درجه حرارت دمای هوا در سال جاری یک تا دو درجه سانتیگراد نسبت به دوره آماری گذشته افزایش یافته است، اظهار می کند: در مجموع بارندگی پاییز استان 34.6 میلیمتر بوده که نسبت به مدت مشابه دوره آماری کاهشی 13.6 درصدی داشته و در مقایسه با سال زراعی قبل از کاهش 43.5 درصدی برخوردار بوده است.

کاهش 56 درصدی بارندگی

مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی می گوید: این استان وارد چهاردهمین سال خشکسالی شده و امسال میزان بارندگی نسبت به سال گذشته 56 درصد کاهش داشته است.

محمد طاهری با بیان اینکه این استان سال جاری نسبت به سال های گذشته به لحاظ کاهش بارندگی وضعیت خطرناک تری دارد،می افزاید: این کمبود بارندگی در بخش کشاورزی بیشترین ضررو خسارت را به دنبال دارد.

وی می افزاید: امسال نسبت به میانگین بارش 40 ساله و آمار اعلام شده تا پایان دی ماه 92، 37 میلیمتر متوسط بارندگی در استان بوده و این میزان بارندگی نسبت به سال گذشته 56 درصد و نسبت به میانگین بارندگی کل 37 درصد افت داشته است.

معاون طرح و توسعه آب منطقه‌اي خراسان رضوي با تاکید بر اینکه شهر و جمعيت مشهد متناسب با منابع آبي گسترش نيافته بیان می کند: از سال 1348 که برداشت آب از دشت مشهد براي مصارف کشاورزي ممنوع شد جمعيت این شهر 6 برابر شده اما منابع آبي متناسب با اين رشد، افزايش پيدا نکرده است.

وی اظهار می کند: 90 درصد آب موجود يعني معادل 800 ميليون متر مکعب در بخش کشاورزي مصرف مي شود و اگر تنها 10 درصد صرفه جويي در بخش کشاورزي داشته باشیم مي توان به اندازه آب سد دوستي آورده آب تامين کرد.

وی در مورد برداشت بی رویه آب از دشت مشهد هشدار داده و عنوان می کند: از 40 سال پيش تا کنون حدود 5 ميليارد متر مکعب آب از دشت مشهد بدون جايگزيني برداشت شده است.

وی تاکید می کند: این دشت مساحتي کمتر از يک دهم استان را شامل مي شود و به دلیل برداشتهای بی رویه از آن در دهه 80 با پديده نشست زمين مواجه شد.

طاهری عنوان می کند: سفره هاي آب زيرزميني دشت مشهد حداکثر تا 10 سال ديگر موجودي دارند و این امر در حالی است که این دشت توانايي جذب سالانه يک ميليارد متر مکعب آب را دارد اما برداشت بی رویه به گونه اي است که هم اکنون اين ميزان سالانه يک ميليارد و 150 ميليون متر مکعب است.

وقتی که پیش بینی های هواشناسی ناکام می ماند

وضعیت نگران کننده و بحرانی خراسان رضوی در تامین و ذخیره آب در حالی است که در برخی موارد پیش بینی های هواشناسی مبنی بر آمدن برف و یا باران در این استان ناکام مانده و هم اکنون در اوج فصل زمستان این استان شاهد آب و هوای بهاری است.

.................................

گزارش: مرضیه صاحبی