به گزارش خبرنگار مهر، سیستان و بلوچستان با گذشت ۳۵ سال از پیروزی انقلاب اسلامی از وجود گاز طبیعی محروم است و ساکنان آن مجبور به استفاده از نفت سفید برای گرم کردن خانه هایشان هستند و این موضوع موجب شده تا این استان به یکی از بازارهای مناسب برای صادرات بشکه و گالن های دست دوم بسیاری از کارخانجات صنعتی و شیمیایی تبدیل شود.
مردم سیستان و بلوچستان که برای ذخیره نفت در منازل خود مجبور به خرید گالن ها و بشکه های متعددی هستند به دلیل عدم کیفیت گالن های ساخت داخل راهی به جز خرید گالن های خارجی ندارند و سال ها است که بشکه های حاوی مواد شیمیایی و سمی کارخانجات صنعتی به محلی برای ذخیره سوخت زمستانی آنها تبدیل شده است.
بسیاری از کسبه همزمان با فرا رسیدن فصل سرما و افزایش نیاز مردم، گالن ها و بشکه های دست دوم کارخانجات صنعتی و شیمیایی را خریداری و برای فروش راهی بازارهای استان می کنند که متاسفانه مواد شیمیایی بر جای مانده در این گالن ها همراه با نفت سفید با سوختن در چراغ های خانگی بر سوز محرومیت مردم این استان می افزاید.
بازار شیمیایی ها
ترمینال قدیم زاهدان در میانه شهر زاهدان از جمله مکان هایی است که تعداد زیادی از کسبه به فروش بشکه و گالن هایی اشتغال دارند که اغلب آنها با عکس ها و برچسب هایی به شکل جمجمه، خطر و هشدار مزین است!
سال ها است که این فروشندگان گالن های مختلف کارخانجات پتروشیمی و یا خودرو سازی را به این مکان منتقل می کنند و باقیمانده آن را در جوی های همین خیابان ها و در معرض نفس شهروندان رها می کنند.
نارویی یکی از فروشندگانی که بشکه ها و گالن های متعددی را برای فروش در مقابل دیدگان مردم در همین منطقه و در پیاده رو بر روی هم چیده است در خصوص این که این بشکه ها حامل چه موادی است می گوید: از داخل آنها خبر ندارم اما هر کدام یک بویی می دهد که بعضی از آنها خیلی تند و آزار دهنده است و بعضی ها نیز بوی خوشایندی دارد.
وی در خصوص خریداران این بشکه ها می گوید: بیشترین خریداران این گالن ها مردم عادی هستند که از آن برای ذخیره سازی سوخت و نفت سفید استفاده می کنند.
هنگامی که از وی می پرسیم این علامت جمجمه بر روی این گالن چه معنایی دارد، پاسخ می دهد: نمی دانم من سواد ندارم اما احتمالا چیزهای خطرناکی داشته که عکس جمجمه روی آن کشیده اند.
نان آوری با طعم اسید
حمزه یکی از شاگردان همین مغازه ها است که ۳ سال به کارفرمایش در خرید و فروش بشکه کمک می کند و یکی از وظایفش شستشوی همین گالن های خریداری شده است.
وی در گفتگو با مهر می گوید: این گالن ها بوی همه چیزی می دهد برخی که داخل آنها شربت های غلیظ بوده بوی پرتقال می دهد و برخی بوی تخم مرغ گندیده می دهد و برخی نیز داخل آنها تینر و یا روغن های صنعتی است.
وی می گوید: برای جلب رضایت مشتریان و نو جلوه دادن بشکه ها آنها را با آب و پودر رختشویی شستشو می دهیم و مواد باقیمانده در آن را تخلیه می کنیم.
وی در پاسخ به اینکه باقیمانده این مواد شیمیایی را در کجا تخلیه می کنید ادامه داد: در همین جوی مقابل مغازه!
وی درباره اینکه آیا تاکنون شخصی یا نهادی در خصوص محتویات و نوع این بشکه ها از آنها توضیح خواسته است نیز می گوید: در این چند سال هیچ شخصی از ما توضیحی نخواسته است اما از هفته گذشته که مردم مسموم شده اند تا حالا چندین نوبت از ما در این رابطه توضیح خواسته شده است.
سمومی که صرف کمک به معیشت کارگران می شود
علی کارمند یکی از کارخانجات صنعتی و تولیدی زاهدان است که با ابراز تاسف از واقعه پیش آمده در زاهدان به خبرنگار مهر گفت: ما در واحد صنعتی خود سالیانه بیش از ۱۲ تن انواع اسید برای شستشوی دستگاه ها استفاده می کنیم که گالن ها و یا بشکه های ۲۰۰ لیتری را برای کمک به کارگران با قیمت اندکی به آنها می فروشیم تا هم از شر گالن ها خلاص شویم و هم به نوعی به معیشت کارگزان کمک کرده باشیم.
وی افزود: بشکه های ۲۰۰ لیتری به دلیل اینکه امکان تخلیه کامل آنها به طور کامل وجود ندارد به طور طبیعی همیشه مقداری اسید در آن باقی می ماند و کارگر ها خودشان آن را مورد شستشو قرار داده و در بازار می فروشند.
وی در پاسخ به اینکه آیا آموزشی نیز برای معدوم سازی این مواد سمی و یا دفع این مواد دیده است بیان داشت: تا قبل از این واقعه خیلی به این نکته فکر نکرده بودیم که اسید های باقی مانده در بشکه ها کجا ریخته می شود و چه سرنوشتی دارد؟
وی افزود: اسید نیتریک ۵۵ درصد، اسید پریسیدین و یا آب اکسیژنه ۴۰ درصد یکی از موارد پر مصرف کارخانه های لبنیات است که آنها نیز بشکه ها و یا گالن های خود را در همین بازار به فروش می رسانند و تا حالا شخصی در این رابطه و یا اینکه این گالن ها چه می شود توضیحی از ما نخواسته است.
گلوگاه های سیستان و بلوچستان بسته شده است
در این رابطه فرماندار زاهدان با بیان اینکه به دلیل حساسیت ایجاد شده ناشی از مسمومیت تعداد ۶۶۱ نفر از شهروندان بر اثرگاز های سمی دستور به انسداد گلوگاه های استان داده شده است، افزود: در حال حاضر به نیروی انتظامی دستور داده شده است که تمامی خودرو های حامل بشکه در مبادی ورودی شهر زاهدان متوقف شده و حتی در صورت داشتن مجوز مورد بازرسی و نمونه برداری توسط ماموران بهداشت قرار گیرد.
عباسعلی ارجمندی با بیان اینکه از هفته گذشته تا کنون تعداد ۳ کامیون حامل بشکه خالی قبل از ورود به شهر زاهدان توقیف شده است ادامه داد: تمامی گالن ها یا بشکه هایی که به منظور فروش در بازار زاهدان به این شهر حمل می شود تنها پس از نمونه گیری توسط کارشناسان بهداشت اجازه تخلیه به آنها داده می شود.
وی افزود: مسمومیت تعداد کثیری از شهروندان زاهدانی بر اثر غفلت یکی از همین فروشندگان بشکه در حال حاضر موجب شده تا این موضوع با حساسیت ویژه ای دنبال شود.
وی افزود: اکثر این بشکه ها از تهران و یا استان های مرکزی کشور برای فروش در زاهدان و سایر شهر های استان حمل می شود که تاکنون نظارت مناسبی بر آن وجود نداشته است.
ارجمندی بیان داشت: تعدادی از فروشندگان بشکه خالی در زاهدان به صورت غیر مجاز و تعدادی نیز دارای جواز فعالیت هستند که در این راستا ساماندهی آنها نیز در دستور کار قرارگرفته است.
وی افزود: باید قبول کرد که تاکنون نظارت مناسبی صورت نگرفته و آموزش در راستای برخورد با مواد احتمالی باقیمانده در این ظروف به فروشندگان باید در دستور کار قرار گیرد.
مسمومیت شهروندان زاهدانی عمدی نبوده است
وی در تشریح حادثه اخیر ناشی از انتشار گازهای سمی و مسمومیت تعداد کثیری از شهروندان زاهدانی نیز گفت: تمامی بشکه های حمل شده به یکی از کارگاه های سطح شهر سمی نبوده است و این اتفاق ناشی از عدم شناخت صاحب کالا به این موضوع بوده است.
وی افزود: در این حادثه هیچ عمدی در کار نبوده است زیرا اگر صاحب بار از این موضوع اطلاع داشت این بشکه ها را در محل زندگی خود تخلیه نمی کرد.
وی ادامه داد: متاسفانه داخل یکی از این بشکه های حمل شده به این کارگاه مقادیر زیادی مواد سمی تاریخ مصرف گذشته وجود داشته که صاحب کالا بدون آشنایی به مضرات آن این مواد را در حوضچه داخل کارگاه خود خالی می کند.
وی ادامه داد: با خالی کردن محتویات این بشکه بوی تعفن بسیار زیادی کارگاه را فرا می گیرد که صاحب این کارگاه برای رهایی از این مواد با کمک یک دستگاه خودروی تخلیه چاه نسبت به جمع آوری این مواد اقدام می کند.
وی گفت: خودروی تخلیه چاه و حامل این مواد سمی پس از تخلیه این مواد در داخل فاضلاب شهری حادثه ای را به طور غیر عمدی رقم زد که نتیجه آن موجب مسمومیت بیش از ۲۰۰ دانش آموز و ۴۰۰ شهروند زاهدانی شد.
وی تاکید کرد: آموزش و نظارت جدی در این راستا به عنوان یکی از حلقه های مفقوده این اتفاق است که در حال حاضر این دو مولفه مهم در دستور کار قرار دارد.
................
گزارش: بابک رحیمیان
