گروه بازیگران فیلم سینمایی "هیچ" تصویری دوست داشتنی از تواناییهای نسلهای مختلف بازیگران در این سینما ارائه میدهند. میشود "هیچ" را دوست نداشت یا انتقادهایی به بازیگری و کارگردانی آن داشت اما نمیتوان تسلط و تبحر کارگردان در هدایت بازیگران و توانایی آنها در ارائه نقش را نادیده گرفت . با نیره فراهانی ،باران کوثری ، نگار جواهریان و صابرابر بازیگران این فیلم سینمایی در نشست نقد و بررسی فیلم درباره این تجربه و حضور در نقشهایی متفاوت با بازیهای قبلیشان صحبت کردیم.
*خبرگزاری مهر- گروه فرهنگ و هنر: اولین مواجههتان با فیلمنامه چطور بود؟ فیلم نقش اول به شکل کلیشهای ندارد. این موضوع باعث نمیشد احساس کنید دیده نمیشوید؟
- نیره فراهانی: من میخواهم کمی از قبل شروع کنم. زمانی که آقای کاهانی با من تماس گرفت. "بیست" را دیده بودم و آن را دوست داشتم. فیلمنامه را گرفتم و همراه دوستم آن را خواندیم. همراه با خنده و گریه. فیلمنامه رویم تاثیر گذاشت و جذبم کرد. نقش و طبقهای که این آدمها در آن میگنجند از من خیلی دور بود. در سالهای کودکی در اطرافمان چنین آدمهایی را دیده بودم و سعی کردم از آن تجربهها استفاده کنم. رفتم برای این شخصیت از پنجشنبه بازاری لباس خریدم .
* شما در "به همین سادگی" نقش زنی از طبق متوسط را بازی کردید. اما در "هیچ" نقش شما از تجربههای قبلی پررنگتر است. این پررنگ بودن نقش چقدر برایتان مهم بود؟
- فراهانی: این شخصیت با زنی که در "به همین سادگی" دیدید بسیار فرق دارد. این جا با آدمهایی روبروییم از طبقه پایین اجتماع، زنی رنج کشیده و دردمند که بخشی از یک مجموعه درگیر با مشکلات است.
- باران کوثری: گاهی شما به عنوان بازیگر نقش هایی را بازی میکنید که میدانید دیده میشوید و نقطه تمرکز فیلم روی شما است. اما گاهی فیلمنامهای به دست بازیگر میرسد که منسجم و یک دست است و کارگردانی پشت آن قرار گرفته که بر کارش تسلط دارد. ممکن است بازیگر در این فیلمنامه به تنهایی دیده نشود، اما بخشی از کلیتی است که ماندگار میشود. یکی از ویژگیهای "هیچ" بازیهای یک دست است و کسی گل درشت و اغراقآمیز به نظر نمیرسد. همه در یک کادر بودیم و از آن بیرون نمیآمدیم. بعضی بازیگرها دوست ندارند در چنین فضاهایی باشند اما مجموعه بازیگرهای "هیچ" از این فضا و موقعیت لذت میبردند.
* نقش یکتا را قبلاً تجربه نکرده بودید و این هم احتمالاً برایتان جذاب بوده؟
- کوثری: در کنار این تازگی و متفاوت بودن نقش، قرار گرفتن در این مجموعه برایم جالب بود.
* نقش هم لهجه داشت یا شما آن را اضافه کردید؟
- در فیلمنامه آمده بود که یکتا با لهجه ترکی حرف میزند و یکی از عواملی که ترغیب شدم نقش را بازی کنم همین بود.
* سال قبل در جشنواره و در "میزاک" و "حیران" نقش زن باردار را بازی کرده بودید احساس نکردید یکتا شبیه آن دو تجربه میشود؟
- کوثری: اصلاً. ممکن است اینها در ظاهر شبیه باشند اما شخصیتهایی کاملاً متفاوت در شرایط و موقعیتهای مختلف هستند.
* شما معمولاً یا با کارگردانهای حرفهای و شناخته شده همکاری میکنید یا با کارگردانهای جوانی که خانم بنی اعتماد مشاورشان هستند، از آقای کاهانی سابقهای در ذهن داشتید؟
- کوثری: من "بیست" را دوست داشتم و آشنایی زدایی از بازیگرها در این فیلم برایم جذاب بود. کار کردن با چنین کارگردانی میتوانست تجربه خوبی باشد. ویژگیهای کارهای آقای کاهانی فضاسازی درست است. "بیست" ممکن است اشکالهایی داشته باشد اما فضا قابل قبول است و این مخاطب را با فیلم همراه میکند.
* چقدر طول کشید روی لهجه مسلط شوید؟
- کوثری: من در تقلید لهجه خیلی بیاستعدادم و برای همین دوست داشتم تجربه صحبت کردن با لهجه ترکی را در "هیچ" داشته باشم. آقای مهکام خیلی به من کمک کرد تا روی لهجه متمرکز بشوم. نگران بودم و هنوز احساس میکنم در سکانهایی که یکتا حرف میزند، اعتماد به نفس ندارم.
- نگار جواهریان: فیلمنامه را خواندم و قصه خیلی جذبم کرد. نمیدانستم من برای کدام نقش میخواهند، لیلا البته شبیه چیزی نبود که در فیلم میبینیم. نقش لیلا و نیما با انتخاب من و صابر ابر تغییر کرد. لیلا این اندازه جسور نبود ، ورسیون دوم که نوشته شد کمی ترسیدم و احساس کردم نمیتوانم این نقش را بازی کنم. از آقای کاهانی خواستم کمی درباره لیلای جدید صحبت کنیم، تست گریم بشوم و ببینم میتوانم با نقش کنار بیایم که با صبوری آقای کاهانی این اتفاق افتاد.
* دوستی شما با خانم کوثری به حضور شما در این فیلم کمک کرد؟
- جواهریان: این سومین همکاری من و باران در سینما بود. در "هیچ" به اندازه "خوابگاه دختران" و "نسل جادویی" روبروی هم بازی نداشتیم و تمرکز فیلم روی ما نبود. اما وجودش برای من امنیت خاطر بود.
- کوثری: برایم مهم است کسانی که دوستشان دارم سر صحنه باشند. وقتی چنین اتفاقی میافتد ، فضا پشت صحنه برای بازیگر امن و راحت میشود. در "هیچ" بین همه گروه احساس دوستی و صمیمیت وجود داشت.
* خانم جواهریان، لیلا از هر نظر با نقش قبلی متفاوت بود بازی در چنین نقشی وسوسه کننده بود؟
- جواهریان: آن زمان "طلا و مس" را بازی کرده بودم و میخواستم نتیجه کار را ببینم و بعد مقابل دوربین فیلم دیگری بروم. بعد در صحبتهایی که با آقای کاهانی داشتیم لیلا شکل گرفت و نقشی ویژه شد.
* همکاری با صابر ابر چطور بود؟
- جواهریان: صابر ابر بازیگر مقابل خوبی است. باران بعد از "دایره زنگی" این را به من گفت و در "هیچ" تجربه کردم. بخش زیادی از شخصیت لیلا در تقابل و تعامل با صابر ابر شکل گرفت.
- صابر ابر: در اولین تماسی که با آقای کاهانی داشتیم ارتباط مثبتی بین من و او ایجاد شد. انتخاب بازیگرها و فضای فیلم به گونهای بود که همه بازیگرها در کنار هم معنا پیدا میکردند و کسی به تنهایی دیده نمیشد. نیما ابتدا این شکل نبود، شکل دیگری بود. زال هم نبود .نیمای ورسیون اول خاصتر بود، اما در نسخه دوم ملموستر شد. اتفاقی که در "هیچ" افتاد حاصل پشت صحنهای است که در این فیلم داشتیم و فقط به بازیگرها خلاصه نمیشود. همه گروه تعامل مثبت داشتند و با فضای فیلم و آدمهای آن همراه شده بودند و تاثر این فضا در فیلم دیده میشود.
* تمرینها و تعاملهایی که پیش از فیلمبرداری داشتید باعث نمیشد احساس کنید بازیتان طراوت و تازگی ندارد؟
- ابر: گاهی سکانسهایی موقعیت حسی خاصی دارند و نمیتوان آنها را تمرین کرد، اما "هیچ" از جنس زندگی است و همه با شکلهای مختلف مناسبات و روابط زندگی را تجربه کردهایم میتوانیم آن را از طبقهای به طبقهای دیگر اجرا کنیم. بخش دشوار کار انتخاب بازیگرهایی بود که بتوانند در این قالب، واقعی به نظر برسند و این اتفاق افتاده بود.
* همکاری شما با خانم جواهریان چطور بود؟
- ابر: من، آقای کاهانی و خانم جواهریان درباره فیلمنامه و نقشها خیلی صحبت کردیم تا به شکل نهایی لیلا و سینما رسیدیم. زمانی که مقابل دوربین رفتیم خانم جواهریان تلاش زیادی میکرد تا من هم خوب و درست بازی کنم. همه بازیگرها این حس را داشتند و فضایی برای دیده شدن هم به وجود میآوردند، در نماهای لانگ شات همه
* شما چقدر به شخصیت نیما نزدیک بودید و چقدر سعی کردید از تیپ سازی فاصله بگیرید و به شخصیت برسید؟
- ابر: نیما به خاطر شکل خاصی خود موقعیت ویژهای دارد و در سینمای ایران نمونهاش را ندیدهایم به همین دلیل نیما را تیپ نمیدانم. من احساس میکردم در خدمت فیلمنامه و قصه، باید سینما را اجرا کنم. پیشنهاد میدادم و با آقای کاهانی حرف میزدیم. نیما اندازهای داشت که من آن را باید رعایت میکردم.
* خانم فراهانی گفت برای نقش لباس خریده بقیه هم چنین کارهایی برای نزدیک شدن به نقش کردند؟
- کوثری: آقای کاهانی این فرصت را به ما میداد که درباره تمام جزئیات اظهار نظر کنیم و این شامل گریم، لباس و بازی میشد.
- فراهانی: یادم میآید آقای کاهانی گفت صورت این زن از نظر تو چه شکلی دارد. من گفت: عفت دلاک است و صورت برافروخته و سرخی دارد. موهایش به خاطر بخار آب وز کرده است. این ایدهها در گریم اجرا شد.
* خانم کوثری فکر میکنید "هیچ" چقدر متعلق به شماست و چقدر مخاطب برای شما به سینما میآید؟
- کوثری: فیلم متعلق به من است همانقدر که متعلق به همه عوامل دیگرست .اما به این معنا نیست که مردم فقط به خاطر باران کوثری به دیدن این فیلم میآیند. در سینمای ایران، بازیگر یکی از دلایل فروش است نه مهمترین دلیل آن. قصه مهم است و داستان برای مخاطب اهمیت دارد. فاکتور میگیرم فیلمی مثل "اخراجیها" را که فقط به خاطر شوخیهای مبتذلش فروش میکند. "هیچ" به دلیل ترکیب بازیگران و قصه جذابش فروش میکند. من مطمئنم فیلم فروش بالایی داشته باشد.
- ابر: نباید درباره اینکه "هیچ" فروش خوبی میکند شک کرد. من به مبلغ و مقایسه با فیلمهای دیگر فکر نمیکنم. مخاطب فیلم "هیچ" برای سینما مهم هستند.
- کوثری: "هیچ" بدون گول زدن مخاطب میفروشد. ما تلاش نکردیم برای فروش بیشتر مردم را بخندانیم یا بگریانیم، ما سعی کردیم درست و در قالب تصویری که از کارگردان در ذهن داشت حرکت کنیم.
- فراهانی: آقای کاهانی میتوانست نقش را به بازیگری شناخته شدهتر بدهد، اما این اعتماد را کرد و نقش را به من سپرد. هیچکس پیش از آقای کاهانی جرات نکرده بود نقشی با این حجم را به من بدهد. آقای کاهانی اگر میخواست به گیشه فکر کند به جای گروه بازیگران "هیچ" از کسان دیگری استفاده میکرد . جسارتی که او در سپردن نقش عفت به من داشت کارگردان دیگری نداشت.
* فکر می کنید با توجه به تجربه ای که در سینما دارید، "هیچ" چه جایگاهی در کارنامه کاری شما داشته باشد؟
نظر شما