آمریکا مجبور به عقب نشینی ازشرق دور است/ توکیو درپی استقلال از واشنگتن

دکتر "یوزو ایتاگاکی" استاد دانشگاه توکیو ژاپن در گفتگو با مهر با اشاره به روی کار آمدن حزب دمکراتیک در این کشور پس از نیم قرن، حرکت دولت جدید را در راستای بدست آوردن استقلال بیشتر در زمینه سیاست خارجی و دور شدن از سیاستهای آمریکا دانست.

این کارشناس مسائل سیاسی گفت که شکست سیاستهای حزب لیبرال در سالهای اخیر بویژه در برخورد با مسائل خارجی نشان داد که این روند با خواست مردم ژاپن همخوانی ندارد و همین عامل نیز موجب کنار رفتن آن از قدرت پس از 50 سال شد. این مسئله در عین حال حاکی از این واقعیت است که بازگشت لیبرالها با چنین رویکردی به قدرت امری بسیار دشوار خواهد بود.

به گفته وی دولت جدید ژاپن با تکیه بر شعار تغییر در سیاستهای داخلی و خارجی و تاکید بر حفظ استقلال در برابر قدرتهای غربی بر سر کار آمده است. هر چند این دولت در ابتدای کار خود با مشکلات بی شماری دست به گریبان است اما برنامه های دولت جدید نشان می دهد که ژاپن در عرصه سیاست خارجی با تغییرهای زیادی نسبت به دولت پیشین مواجه است.

 

دکتر ایتاگاکی در تشریح چنین تغییرهایی در بخش سیاست خارجی ژاپن خاطرنشان کرد: توکیو که پیش از این بعنوان دنباله رو سیاستهای واشنگتن عمل می کرد، در رویکرد جدید خود بر فاصله گرفتن بیشتر از آمریکا و یافتن مسیری مستقل از این کشور در عرصه بین المللی متمرکز شده است.

وی به نقش ژاپن در جنگ افغانستان بعنوان نمونه ای در این زمینه اشاره کرد و گفت: اگر چه ژاپن حضور نظامی در حمله به افغانستان نداشته و وظیفه اش تامین سوخت و مایحتاج کشتیهای جنگی ناتو در اقیانوس هند است، با این حال"یوکیو هاتویاما" نخست وزیر جدید ژاپن حتی پیش از بدست گرفتن قدرت نیز در پی کمرنگ کردن حضور نیروی دریایی این کشور در جنگ افغانستان بوده است.

ضعف روز افزون دولت آمریکا در تامین نیازهای مالی و تجهیزات پایگاههای خود در سراسر جهان از جمله دلایلی است که این کشور را وادار به تخلیه این پایگاهها و چشم پوشی از ادامه حضور نظامیانش در کشورهایی نظیر ژاپن خواهد کرد

به گفته این استاد دانشگاه توکیو، از آنجا که حضور نیروی دریایی ارتش آمریکا از طریق پایگاههای نظامی خود در شهرهایی مانند اوکیناوا برای واشنگتن درآمد زا است، این کشور حاضر به ترک خاک ژاپن نیست. توکیو در حالت کلی مخالف حضور آمریکاییها در خاک خود نیست، با این حال نکته استراتژیک و حائز اهمیت برای ژاپنیها این است که آمریکا حق داشتن پایگاه نظامی در کشورشان را ندارد.

از سوی دیگر نظامیان آمریکایی در سالهای حضور خود در شهرهای ژاپن مرتکب جنایاتی شده اند که خشم مردم این کشور را برانگیخته و این مسائل در مجموع فشارها را برای خروج آمریکاییها از ژاپن بیشتر کرده است.

دکتر ایتاگاکی در پایان سخنان خود تاکید کرد: من فکر می کنم در دراز مدت آمریکا مجبور است نه تنها از اوکیناوا که از سراسر شرق دور عقب نشینی کند.

وی ضعف روز افزون دولت آمریکا در تامین نیازهای مالی و تجهیزاتی پایگاههای خود در سراسر جهان را از جمله دلایلی می داند که مقامهای این کشور را وادار به تخلیه این پایگاهها و چشم پوشی از ادامه حضور نظامی در کشورهایی نظیر ژاپن خواهد کرد.

گفتنی است که نخست وزیر ژاپن به تازگی اعلام کرده که می خواهد گفتگویی چند ماهه برای یافتن بهترین راه در خصوص حل تنش بوجود آمده در رابطه با موقعیت پایگاه هوایی آمریکا در اوکیناوا باز کند اما یکی از طرفین از تعیین زمان برای حل آن اکراه دارد. حضور نظامیان آمریکایی و رفتار آنها با شهروندان ژاپنی یکی از مسائلی مهمی بوده است که روابط دو کشور را در چند دهه اخیر تحت الشعاع قرار داده است.