برای کشورهای دیگر با صادرات مواد خام ارزش افزوده ایجاد می کنیم!

به گزارش خبرنگار مهر در اراک، گرچه در سالهای اخیر وضعیت صادرات غیر نفتی در کشور بهتر شده است و سالانه بیش از 54 میلیارد دلار انواع کالای غیر نفتی به خارج از کشور صادر می شود با این حال توسعه زیرساخت های صادرات می تواند رقم صادرات را تا 200 میلیارد دلار در سال افزایش دهد.

با در نظر گرفتن استعدادهای کشور به خصوص در زمینه کشاورزی، تولید مواد صنعتی، معدنی و صنایع دستی این رقم می تواند از 200 میلیارد دلار در سال هم فراتر رود چرا که بخش های دست نخورده در کشور فراوان است.

حذف موانع صادراتی در گرو برنامه ریزی وهمت اجرا

شبه جمله" توسعه زیر ساخت های صادراتی " دارای واژگانی پرطمطراق است ولی دقت در مصداق های آن، نشان می دهد انجام اقداماتی ساده می تواند صادرات را زیر و رو کند، منتهی این امر نیازمند همت مدیرانی دلسوز، آینده نگر و جامع محور است.

توسعه حمل و نقل و راهها، فرآوری و بسته بندی، ایجاد شرکتهای صادراتی، آموزش تجار، تربیت صادرکننده و بازاریاب قوی، ایجاد زمینه های حضور تجار و صادرکنندگان علاقمند در نمایشگاههای خارجی، ایجاد وهدایت صنایع و تولیدات صادرات محور، حمایت های داخلی و دولتی، گسترش بازدیدهای تجاری، توسعه گمرک و اصلاح قوانین دست و پا گیر از جمله زیرساختهای صادرات است که ایجاد و انجام آن می تواند صادرات را  تا چندین برابرافزایش دهد.

صادرات استان مرکزی تا چهار میلیارد دلار در سال قابل افزایش است

اسان مرکزی به عنوان یکی از نمونه های موفق توسعه صادرات غیر نفتی، سالانه  بیش از 700 میلیون دلار کالای غیر نفتی به 56 کشور جهان صادر می کند در حالیکه به گفته کارشناسان اقتصادی صدور کالا از استان مرکزی در صورت توسعه زیر ساخت های آن چهار تا پنج برابر قابل افزایش است.

محمدرضا امامی استاد دانشگاه  معتقد است: توجه به این موضوع افزایش فرصتهای شغلی را به همراه دارد.

وی این امر را مستلزم افزایش کیفیت تولیدات و تولید رقابتی، رفتن صنایع استان به سمت صادرات محوری، و آموزش صادرکننده می داند.

امامی اضافه کرد: نبود شرکتهای حمل و نقل بین‌المللی و سردخانه‌های نگهداری موادغذایی از مهمترین مشکلات استان مرکزی در این بخش است.

صادرات از حالت سنتی باید خارج شود

یکی از دغدغه های حوزه صادرات، سنتی بودن صادرات در کشور و لزوم خارج شدن از این وضعیت است.

رئیس سازمان بازرگانی استان مرکزی در این باره به مهر گفت: اگر بتوانیم روشهای مدرن، مثل استفاده ار فضای مجازی، استفاده از فناوریهای نو برای تولید و کاهش هزینه های تولید را جایگزین روشهای سنتی کنیم و صادرکنندگان را مجاب به استفاده از روشهای جدید  کنیم می توانیم در این عرصه موفق باشیم.

اصغر عالیخانی استان مرکزی را دارای ظرفیتهای بالا در تولید و صادرات غیرنفتی دانست و اضافه کرد: نبود شرکتهای مدیریت صادرات و عدم فعالیت اتحادیه‌ها و تعاونی‌ها در امر صادرات اشاره کرد که موجب شده انجام امور صادراتی استان مرکزی به صورت انفرادی و توسط واحدهای تولیدی و صادراتی صورت گیرد که این موضوع موجب کاهش کارایی صادرات شده است.

وی  در ادامه در توضیح وضعیت صادرات استان مرکزی گفت: در 10 سال گذشته صادرات غیرنفتی استان روند صعودی داشته و به طور متوسط در هر سال 17 درصد رشد صادرات را شاهد بوده ‌ایم.

رئیس سازمان بازرگانی استان مرکزی به نقاط قوت استان مرکزی در این بخش اشاره کرد و افزود: دارا بودن ظرفیتهای تولیدی و خدمات فنی و مهندسی بسیار بالا در استان که می‌تواند نقش اساسی و مهمی در صادرات استان داشته باشد از نقاط قوت این بخش در استان مرکزی محسوب می‌شود.

وی تاکید کرد: تصریح در راه‌ اندازی زیرساختهای صادرات استان مانند پایانه‌های صادراتی گل و گیاه محلات و پایانه صادراتی محصولات کشاورزی در استان، تاسیس شرکتهای مدیریت صادرات، تبدیل خوشه‌های صنعتی استان به خوشه‌های صادرات گرا، فعال کردن اتحادیه‌ها و تعاونی‌ها در بخشهای صادراتی، برگزاری همایشهای علمی و فرهنگسازی امر صادرات غیرنفتی از راهکار‌های مناسب برای حل مشکلات صادرات در استان مرکزی است.

سهم یک درصدی کشاورزی از صادرات استان مرکزی

استان مرکزی به همان اندازه که استان صنعتی است، استانی کشاورزی محسوب می شود و تنوع تولید آن از محصولات گرمسیری تا سردسیری و گل و گیاهان زینتی گرفته تا دام و طیور وشتر مرغ و...قابل توجه است.

تولیدات کشاورزی استان سه تا چهار برابر نیاز استان است و سالانه بخش اعظم آن به  خارج  از استان ارسال می شود.

کارشناسان معتقدند یک درصد صادرات بخش کشاورزی در شان استان نیست و این امر به سادگی نشان از بی توجهی به توسعه در این بخش بوده است.

سالانه بخشی از صادرات استان به گل و گیاهان زینتی تعلق دارد با این حال تولیدکنندگان گل از مشکلات زیادی رنج می برند که از جمله می توان به نبود پایانه صادراتی، فرودگاه ، صنایع بسته بندی و فرآوری اشاره کرد.

تولید ماهیان زینتی از دیگر ویژگی های استان است که به دلیل نبود زمینه های صادرات دچار مشکلاتی است.

استاندار استان مرکزی در این زمینه با اشاره به اینکه، استان مرکزی 50هزار تن تولیدات پروتئین سفید دارد که 20هزار تن آن مصرف داخلی و 30هزار تن آن صادر می شود، گفت: میزان تولید گوشت قرمز استان را 49 هزار تن  است که از این میزان 20هزار تن مصرف داخل و 21هزار تن نیز صادر می شود.

علی اکبر شعبانی فرد خواستار تقویت نظام نگهداری و بسته بندی صنایع تبدیلی و حلقه های اتصال بازاریابی در این بخش شد و افزود: با توجه به اقلیم نیمه خشک استان مرکزی و محدودیتهای آبی انتظار می رود که بستر کشت گلخانه ای در این استان توسعه یابد.

وی گفت: در استان مرکزی سالانه یک میلیون نهال زیتون، 220 میلیون انواع گل، مقادیر زیادی لوبیا و گندم تولید می شود که داشتن رکورد در این بخشها به علت تحقیقات پایه ای است و می تواند زمینه های صادرات را افزایش دهد.

رئیس کمیسیون کشاورزی در مجلس هم، سیاستهای کشاورزی کشور طی سالهای اخیر را از خودکفایی به سمت امنیت غذایی و توسعه پایدار کشاورزی دانست و گفت: تولید 300 میلیون تن محصولات کشاورزی از هدفهای کشور است که به این منظور باید برنامه های اصولی و کارآمد تعریف شود.

عباس رجایی افزود: توسعه صادرات از محل کشاورزی باید تا پایان برنامه به 20 هزار میلیارد دلار برسد که در حال حاضر تنها چهار میلیارد دلار است.

 فرصتهای بر زمین مانده

گرچه برنامه ریزی و رفع موانع صادراتی می تواند زمینه های صادرات کشور را تا چندین برابر افزایش دهد با این حال توجه به پتانسیل های موجود در بخش های های مختلف چون صنعت، معدن، کشاورزی و صنایع دستی فرصتهای صادراتی را مضاعف می سازد.

معادن متنوعی در کشور وجود دارد چنانکه معادن سنگ در استان مرکزی بیشترین معادن را شامل می شود و البته بیش از آنکه زمینه های صادرات فرآوری شده آن ایجاد شده باشد به صورت خام صادر می شود.

صنایع دستی فرصت فراموش شده است و نه تنها در بخش صادرات اقدامی جدی صورت نگرفته است که بازار و ذائقه داخلی به صنایع دستی خارجی واگذار شده است و اکنون بازار صنایع دستی کشور اشباع شده از کالاهای عجیب و غریب به اسم صنایع دستی است.

هجوم صنایع دستی بیگانه و حتی فرشهای دستی و ماشینی خارجی به کشور، گرچه به لحاظ  فرهنگی و جهان بینی نیازمند بررسی جدی است با این حال آنچه به مقوله اقتصاد مربوط می شود حاکی از واگذاری بازار به دیگران و توجه به جیب همسایگان است تا خود.

هنرمندان و صنعتگران استان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، مهمترین نیاز خود را، ارائه تسهیلات بانکی، حمایت از تولید، حمایت های  دولتی عنوان کردند.

مصوبه اهداء صنایع دستی به جای کادوهای غیرفرهنگی رعایت نمی شود

دولت در مصوبه ای برای حمایت از صنعتگران، اهداء اقلام صنایع دستی به جای کادوهای مختلف و بعضا غیر فرهنگی را به افراد و جایزه بگیران را مورد تاکید قرار داد، اما هنرمندان معتقدند این قانون توسط بسیاری از ارگان ها و دستگاهها رعایت نمی شود.

آنان معتقدند متصدیان امر یا از این مصوبه آگاهی ندارند و یا اقدام به اجرای آن نمی کنند.

صنعتگران معتقدند اجرای این مصوبه می تواند مرحمی بر آلام آنها باشد و گوشه ای از بازار آنها را زنده کند.

فلش صادرات استان به سمت صادرات غیر نفتی است

طبقه بندی صادرات استان مرکزی نشان می دهد حرکت استان سمت اقتصاد بدون نفت است و51 درصد صادرات استان شامل محصولات پتروشیمی، 48 درصد کالاهای صنعتی و یک درصد متعلق به بخش کشاورزی است.

مهمترین کالاهای صادراتی استان محصولات پتروشیمی، کاشی، شیشه، ماشین آلات، واگن، ورق های آلومینیم، تجهیزات انرژی و نیروگاهی است.

یک سوم صنایع مادر کشور در استان مرکزی است این استان دارای بیش از دو هزار و 600 واحد ریز و درشت صنعتی است و توسعه صادرات استان در این بخش، نیازمند حرکت صنایع به سمت صادرات محوری است و لازم است با اتخاذ سیاستهایی فضایی رقابتی ایجاد شود.

امسال چهار واحد تولیدی و صادراتی برتر کشور از استان مرکزی بود، این خبر خوشحال کننده است اما با دیدن لیست تعداد واحدهای صنعتی، ظرفیت های معدنی و کشاورزی، فرش و صنایع دستی از هیجان خبر کم می شود وبه این نتیجه می رسیم که کار انجام نشده زیاد است و برای رسیدن به ساحل، تلاش ها باید مضاعف شود.

.....................................

گزارش: زهرا نوری