تاخیر شش ساله در احداث پتروشیمی های میاندوآب و مهاباد

به گزارش خبرنگار مهر در ارومیه، مردم آذربایجان غربی به عنوان مرزبانان حافظ امنیت و اقتدار نظام جمهوری اسلامی ایران با وجود رشادت ها و خدمات فراوان در طول پیروزی انقلاب اسلامی و هشت سال جنگ تحمیلی به دلایل مختلف و تا حدودی غیرموجه مورد کم لطفی دولتها به لحاظ ایجاد صنایع سنگین و زیر ساختهای قرارگرفته که نمود بارز این تجربه تلخ تاخیر سی ساله در اجرای پروژه میانگذر دریاچه ارومیه، قدمت 17 ساله در اجرای بیمارستان تخصصی قلب سید الشهدای ارومیه، روند کند راه آهن ارومیه - مراغه است و امروز نیز تاخیر شش ساله در اجرای پروژه های پتروشیمی میاندوآب و مهاباد می رود که این طرحها را به لیست طرحهای قدمت دار استان اضافه کند.

کلنگ احداث کارخانه های پتروشیمی میاندوآب و مهاباد در سال 1383 با هدف ایجاد تعادل منطقه ‌ای، تحرک ‌بخشی به فرآیند تولید در مناطق کمتر توسعه یافته، ایجاد اشتغال، ارتقای فناوری در بخش صنایع مرتبط با نفت، گاز و پتروشیمی و همچنین فعال کردن صنایع پایین دستی پتروشیمی در مناطق مختلف کشور توسط هیئت دولت تصویب و در همان سال با حضور رئیس جمهوری برزمین زده شد که باید تا سال 86 به بهره برداری می رسیدند اما با توجه به قرار گرفتن در ماههای پایانی سال 88 هنوز مدیران این پروژه ها وعده آغاز عملیات اجرایی این طرحها به اوایل سال آینده موکول می کنند.

عدم تخصیص اعتبارات ریالی و ارزی، مشکلات تامین مواد اولیه، طولانی بودن زمان اخذ مجوزهای زیست محیطی و تامین زیر ساختهای خدماتی مورد نیاز این پروژه ها مهمترین دلایل تاخیر شش ساله آغاز عملیات اجرایی این واحدها از سوی مجریان این طرحها در حالی عنوان می شود که باید قبل از تصویب اجرا در مورد این مسائل اندیشیده می شد.

اما موقعیت خاص استراتژیکی استان آذربایجان غربی به لحاظ داشتن مرز مشترک با سه کشور ترکیه، عراق و جمهوری آذربایجان و نگرش نبود امنیت با توجه به استقرار اقوام و مذاهب مختلف در این استان نیز می تواند از دلایل مهم عدم تخصیص اعتبار ارزی 614 میلیون و 300 هزار یورو و سه هزار و 120 میلیارد ریال جهت اجرای پروژه های پتروشیمی مهاباد و میاندوآب و استقرار صنایع سنگین در شهرهای مرزی و محروم آذربایجان غربی باشد.

در این راستا نمی توان از کنار عدم توجه مسئولان ارشد استان، نمایندگان مجلس و مدیران اجرایی این طرحها به اخذ سریع مجوزات و تخصیص اعتبارات مورد نیاز شش سال مردم این دو شهرستان گذشت چرا که اجرای به موقع آنها می توانست اهالی شهرهای اطراف را از داشتن صنعتی که بامشکلات معیشتی ناشی از خشکسالی و اجرای طرح انسداد نوار مرزی مواجه هستند، رفع و زمینه شرایط توسعه پایدار در استان به لحاظ افزایش صادارت مستقیم محصولات این کارخانجات و کالاهای پایین دستی آنان به کشورهای منطقه را فراهم کند.

از دست رفتن شش سال فرصت شغلی برای 17 هزار و 500 نفر

واحد پتروشیمی تولید پلی اتیلن سبک خطی و سنگین مهاباد مقرر بود با ظرفیت 300 هزار تن و واحد تولید بوتن 1 به ظرفیت 30 هزار تن در سال با تامین مواد اولیه سالانه 324 هزار تن از طریق خط لوله سراسری انتقال اتیلن غرب کشور از عسلویه با مشارکت 95 درصدی شرکت ایرانی نارگان و پنج درصدی شرکت تکنی مونت ایتالیا با سرمایه گذاری ارزی 214 میلیون و 300 هزار یورو ریالی  و یک هزار و 120 میلیارد ریال از محل مصوبات سفر هیئت دولت و بنگاه های اقتصادی کوچک و زودبازده با اشتغالزایی هزار نفر به صورت مستقیم و چهار هزار نفر به صورت غیرمستقیم احداث شود.

صاحب امتیاز تکنولوژی پتروشیمی مهاباد دو شرکت آلمانی و فرانسوی با نامهای بازل و اکسون است که گفته می شود که این تکنولوژی در سطح کشور و خاورمیانه تاکنون در هیچ یک از مجتمعهای پتروشیمی اجرا نشده است.

انواع لوله های پلاستیکی با کاربرد در بخش کشاورزی و صنایع ساختمانی، تولید کیسه های پلی اتیلنی برای حمل ونقل کالا، فیلم های پلی اتیلنی، کارتن های پلاستیکی در صنعت بسته بندی، تولید قطعات پلاستیکی مورد کاربرد در صنعت خودرو سازی و صنایع و لوازم خانگی که پلی اتیلن به نحوی در آنها مورد استفاده دارد، از جمله کالاهایی است که از محصول تولیدی این کارخانه به شمار می رود.

کلنگ زنی در سال 83، آغاز عملیات اجرایی سه ماهه اول سال 89!

کلنگ احداث مجتمع پتروشیمی مهاباد روز 30 شهریور ماه 83 با حضور رئیس جمهوری به زمین زده شد و حدود چهار سال بعد روز 26 آذرماه سال 87 مدیر عامل قبلی این مجتمع در گفتگو با یکی از خبرگزاری های داخلی از آغاز عملیات اجرایی تا پایان 87 خبر داده بود این اظهار نظر در حالی شکل گرفته است که با گذشت 10 ماه از سال 88 هنوز عملیات اجرایی این مجتمع آغاز نشده و فقط عملیات خرید دانش مهندسی آن در حال انجام است و مدیر عامل جدید این طرح نیز در گفتگو با خبرنگار مهر خبر از آغاز عملیات اجرایی طرح در سه ماهه اول سال 89 داده است.

عدم تخصیص اعتبار از سوی بانکها مهمترین مشکل پتروشیمی مهاباد است

مدیر عامل شرکت پتروشیمی مهاباد در گفتگو با خبرنگار مهر در ارومیه با انتقاد از عدم همکاری بانک صنعت و معدن جهت تامین اعتبار ریالی از ابتدای تصویب اجرای این طرح تا کنون، ضمن اشاره به تامین زمین مورد نیاز برای احداث این طرح به میزان 200 هکتار، گفت: متاسفانه از سال 83 تا سال جاری عملیات بانکی و اخذ اعتبارات ارزی پیشرفت ناچیز داشته است.

علیرضا صدری با بیان اینکه با پیگیری های انجام شده بانک صنعت و معدن طی سال جاری 29 میلیون یورو جهت خرید تجهیزات دو واحد عملیاتی مجتمع اعتبار اختصاص داده است، افزود: طبق قرارداد 29 ماهه منعقده بین شرکتهای تکنی مونت ایتالیایی و نارگان ایرانی عملیات خرید تکنولوژی مهندسی و طراحی تفصیلی در حال انجام است.

وی با اعلام اینکه جهت اجرای عملیات ساختمانی در حال مذاکره با پیمانکار هستیم، اظهار امیدواری کرد که عملیات ساختمانی این مجتمع در صورت تامین 12 میلیارد ریال از سوی بانک ملی از اردیبهشت ماه سال 89 آغاز و تا سال 91 نیز مجتمع آماده راه اندازی می شود.

مدیر عامل شرکت پتروشیمی مهاباد افزود: هم اکنون عملیات زیربنایی احداث این مجتمع در زمینی به مساحت ‪۲۰۰‬هکتار در ‪۱۴‬کیلومتری شهرستان مهاباد شامل مشخص شدن محل نصب سایت، جاده های دسترسی، ایجاد فضای سبز، محصور ساختن محوطه، ساخت مخازن آب، آزمایشگاه و ساختمانهای اداری با ‪ ۷۰‬میلیارد ریال اعتبار درحال پایان است.

به گفته صدری تاکنون صنایع بزرگی همچون پتروشیمی در شهرستان مهاباد ایجاد نشده است که در صورت بهره برداری از این مجتمع و ایجاد صنایع پایین دستی ضمن از بین بردن بیکاری موجود در شهرستان، صادرات غیر نفتی استان افزایش خواهد یافت.

عدم تحقق وعده دور اول سفر هیئت دولت به آذربایجان غربی

اجرای طرح پتروشیمی میاندوآب نیز در سال 83 به تصویب هئیت دولت رسید که در این راستا عملیات اخذ مجوزهای لازم و خرید زمین از سال 84 آغاز و مکان یابی طرح در اولویت برنامه ها قرار گرفت که پس از بررسی های لازم 230 هکتار در منطقه باروق این شهرستان در سال 84 خریداری و در اختیار مجری طرح قرار گرفت و تا کنون تنها عملیات دیوار کشی، اخذ مجوزهای زیست محیطی و تامین زیرساختهای خدماتی انجام شده است.

کارخانه پتروشیمی میاندوآب روزانه هزار تن گاز اتیلن با ترکیب نمک مصرف خواهد کرد که در صورت بهره‌ برداری از آن برای دو هزار و 500 نفر به طور مستقیم و 10 هزار نفر به صورت غیرمستقیم در صنایع پایین‌ دست پتروشیمی شغل ایجاد خواهد شد.

هزینه ‌های ارزی و ریالی پروژه پتروشیمی میاندوآب چهار هزار و 500 میلیارد ریال است که وزیری هامانه یکی از وزرای نفت دولت نهم مورخه 10 شهریورماه 85 در حاشیه بازدید از محل اجرای این طرح دستور تامین اعتبار مورد نیاز این پروژه از محل صندوق ذخیره ارزی و پرداخت اعتبار عمرانی و جاری طرح را به عنوان یکی از سرفصلهای طرحهای ویژه وزارت نفت داد که محمود احمدی نژاد نیز 11 شهریور ماه 85 در دیدار با مردم میاندوآب با تخصیص اعتبار به منظور راه اندازی مجتمع موافقت کرده و آن را جزو مصوبات دور اول هیئت دولت در آذربایجان غربی دانست.

این در حالیست که با وجود افتتاح پروژه های عظیم زیر بنایی در سایر استانهای برخوردار کشور هنوز اقدام چشمگیری در خصوص اجرای این طرحها انجام نشده که این امر لزوم توجه به تخصیص متوازن و گاهی بیشتر از سهمیه جمعیتی اعتبار و جذب سرمایه گذاری های بخش خصوصی به استانهای محروم و مرزی جهت ایجاد اشتغال و افزایش صادرات غیر نفتی را دو چندان می کند.

تامین مواد اولیه علت تاخیر شش ساله پتروشیمی میاندوآب بود

مدیر پروژه پتروشیمی میاندوآب هماهنگی جهت استحصال از معادن نمک آذربایجان شرقی و دریاچه ارومیه جهت تامین مواد اولیه و عدم تامین اعتبار مصوب را مهمترین عوامل تاخیر آغاز اجرای پروژه عنوان کرد و گفت: خط سراسری انتقال اتیلن غرب کشور از عسلویه که خوراک 12 پتروشیمی کشور را تامین می کند، هم اکنون تا شهرستان سقز لوله گذاری انجام شده و عملیات تسطیح اراضی محل گذر این خط تا میاندوآب نیز در حال انجام است.

صفا سلطانزاده خوراک اصلی این مجتمع را سالانه 140 هزار تن اتیلن لازم برای خوراک این طرح از خط لوله اتیلن غرب و 445 هزار تن نمک عنوان کرد و اظهار داشت: تولید اصلی این مجتمع پلی وینیل کلراید خواهد بود که با راه ‌اندازی کارخانجات و کارگاه‌ های تولیدی و صنایع پایین دست شاهد تحولی عظیم در اقتصاد و صنعت منطقه خواهیم بود.

مجری طرح پتروشیمی میاندوآب خاطر نشان کرد: پی وی سی سوسپانسیون در تهیه انواع لوله، اسباب بازی، شیلنگ و عایقهای الکتریکی و سود سوزآور در صنایع کاغذ سازی، مواد شوینده، نساجی و صنایع تصفیه آب قابل استفاده است.

سلطانزاده با تاکید بر بومی کردن صنعت پتروشیمی در کشور، ادامه داد: 90 هکتار از زمین طرح پتروشیمی میاندوآب جهت احداث شهرک صنایع پایین دست اختصاص یافته است که عملیات مطالعاتی آن از سال آینده آغاز خواهد شد.

بررسی ها نشان می دهد که تا سال 2012 میلادی بازار خاورمیانه بزرگ به بیش از هشت میلیون تن پلی اتیلن علاوه بر مصارف کنونی نیاز خواهد داشت و همین امر آینده بسیار درخشانی را فراروی تولید انواع مواد پلی اتیلنی در صنایع پتروشیمی قرار داده است که جای امیدواری دارد با تخصیص به موقع اعتبارات وعده های بهره برداری مجریان پروژه های پتروشیمی مهاباد در سال 92 و میاندوآب در سال 93 تحقق یافته تا آذربایجان غربی به عنوان دروازه ورود ایران به اروپا که با سه کشور ترکیه، عراق و جمهوری آذربایجان بیش از 890 کیلومتر مرز مشترک دارد، سهم بسزایی در تامین مواد مورد نیاز این بازار، افزایش صادرات و در نتیجه توسعه پایدار داشته باشیم.