به گزارش خبرنگار مهر، سعید ناجی عضو گروه فکر پروری برای کودکان و نوجوانان پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در نشست تخصصی کودک و تفکر که صبح امروز یکشنبه 9 اسفند ماه در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد گفت: فلسفه برای کودکان در ایران معرفی شده و به تدریج توجه داستان نویسها نیز به این برنامه جلب می شود از این رو بررسی ویژگی های داستانهای فلسفه برای کودکان از اهمیت برخوردار است.
وی افزود: در حال حاضر داستانهای کودک در چند نوع مورد توجه قرار می گیرند، داستانهایی که اخیرا ترجمه شده است، حکایتهایی که از کتابهای ادبی استخراج شده، داستانهای فلسفی با رویکرد ژان پل سارتر و فلسفه های داستانی چون دنیای سوفی از میان این چند نوع داستان هستند.
سعید ناجی گفت: در میان داستانهای ذکر شده هیچ کدام برای برنامه فلسفه برای کودکان مناسب نیست، برخی از موارد اشاره شده فرم داستان را ندارد، برای مثال اگر قرار باشد از داستانهای مثنوی استفاده کنیم باید فرم آن را تغییر دهیم. داستانهای فلسفی نیز تنها برای یک نفر مخاطب طراحی شده است و این امر تفاوت اصلی داستانهای فلسفه برای کودکان با دیگر داستانها است. داستانهای فلسفه برای کودکان باید به صورت جمعی خوانده شده و ابرازی برای تحریک تفکر، پژوهش، استدالال و داوری باشد و الزاماً شاهکار ادبی نیست.
عضو گروه فکرپروری برای کودکان و نوجوانان در رابطه با ویژگی ساختاری داستانهای فلسفه برای کودکان گفت: این داستانها باید از کفایت روانشناختی برخوردار بوده و در کودک حس همذات پنداری ایجاد کنند، امروز با تحول در مباحث روانشناسی ما می توانیم از عناصر انضمامی در داستانها استفاده کنیم. این داستانها باید طوری طراحی شوند که بحث و گفتگویی منظم و چالش فکری ایجاد کند.
وی هدف از داستانهای فلسفه برای کودکان را راهنمایی کودک برای یافتن معنا و هدف زندگی خود دانست. همانطور که لیپمن اعتقاد دارد داستان های عادی می تواند صرفاً نیاز ادبی کودک را برطرف کرده اما نیازهای فلسفی وی چون تفکر، تعقل ، استدلال و موارد دیگر را نمی توان با چنین داستانهایی برطرف کرد. داستانهای فلسفه برای کودکان باید به نوعی نوشته شوند که معنای آن با ظرافت خاصی میان بندهای نهاده شود تا کودک بتواند آنها را استخراج کند.
سعید ناجی همچنین تصریح کرد: داستانهای فلسفه برای کودکان پرسش فلسفی به وجود می آورد تا موتور تحقیق و پژوهش کودک روشن شود، این درحالی است که داستانهای عادی تنها حکمتهایی را منتقل می کند که در صفحه آخر وجود دارند اما داستانهای فلسفه برای کودکان دربرگیرنده این حکمتها نیست و کودک خود باید به آن برسد.
ناجی اظهار داشت: بحث انگیز بودن، معرفت شناختی، مابعد الطبیعه، اخلاق، فلسفه و محیط زیست از ویژگیهای محتوایی داستانهای فلسفه برای کودکان است، محتوای روش شناختی این داستانها دربرگیرنده ویژگیهای نوع دوستانه ، مجموعه ای از فرآیندهای شناختی و داوری، ارائه کننده انواع تفکر مسئولانه، خلاق، جمعی و نقدی است.
براساس اظهارات ناجی این داستانها علاوه بر اینکه باید زبان فرهنگی و زندگی واقعی کودک را دربر داشته باشد نقطه نظرهای مختلفی را از ابعاد گوناگون ارائه می کند و فرآیند خود اصلاحی را در کودک پدید می آورد. تمرینها نیز از ویژگیهایی هستند که موجب می شود کودک مفاهیم داستان را لمس کند.
نظر شما