به گزارش خبرنگار مهر، دومین نشست ادواری دست اندرکاران شبکه نمایش خانگی"لوح دوم" امروز 9اسفند در سالن همایش های وزارت ارشاد اسلامی برگزار شد.
دربخش اول ازاین مراسم که با اجرای حمیدرضا دیبایی مدیر روابط عمومی معاونت امور سینمایی برگزار میشد شاپور عظیمی منتقد و سینمایی نویس در ارتباط با ضرورت وجود صنعت دوبله به صحبت پرداخت. وی در ابتدا گفت: بعضی از افراد با مبحث دوبله میانه خوبی ندارند اما امثال من ممکن است نظر دیگری داشته باشند. برخی معتقدند که دوبله زبان اصلی یک فیلم را تحریف می کند.
وی ادامه داد: در هر طیف نظرات متفاوتی وجود دارد. ممکن است فیلمی از نظرعده ای خوب و از نظرعده ای دیگر بد باشد. همینطور در هنرهای دیگر مانند نقاشی وعکاسی. در عالم دوبله نیز هم دوبله بد وجود دارد هم دوبله درخشان که حتی بعد از مدتها که فیلمی را می بینیم برایمان دلپذیر است.
عظیمی افزود: تصور می کنید چرا فیلم هایی مانن" کازابلانکا" و یا" مردی برای تمام فصول" را بعد از گذشت سالها هنوز دوست داریم. این مسئله به خاطر دوبله درخشان آنها است. در سال های دور وقتی که فیلم کلاسیکی را تماشا می کردم و از آن به وجد می آمدم با خود می گفتم که آیا بازیگران فیلم این حرفها را زدند و یا دوبلورها دیالوگهاتی دیگری را به فیلم اضافه کرده اند.
وی بیان کرد: مسئله لحن در دوبله فارسی در سالهای بعد برای من به امری جدی بدل شده است. برای تاثیر دوبله در روند زندگی ما نیازی نیست که به راه دوری برویم البته از نظر عدهای ممکن است دیدن فیلمها بدون زیرنویس و با دوبله حس ما را زیر سئوال ببرد.
وی تاکید کرد: در صنعت دوبله ایران دوبلورهایی هستند که به جای یک شخصیت ثابت صحبت کرده اند و همین مسئله باعث شناساندن این بازیگران به مخاطبان ایرانی شده است. مانند بازیگران مطرحی چون گری گوری پک، آلن دلون، آنتونی کوئین، رابرت دنیرو، الیزابت تایلور و اینگرید برگمن که دوبلور ثابتی داشتهاند. همچنین از فیلمهای ایرانی می توان به سوته دلان، گوزنها و مادر اشاره کرد.
این منتقد سینما گفت: علی حاتمی که جواهرشناس هنر بود همیشه نگاه ویژه ای به دوبله فیلمها داشت. در جای جای ذهن ما دوبله درخشان فیلمهای قدیمی جای گرفته و این مسئله حس نوستالژی را در ما بر می انگیزد. دوبلورهای باسابقهای مثل حسن عباسی، پرویز نارنجیها، نیکو خردمند، عباس سعیدی و عزت الله مقبلی که خاطره و یادشان همیشه در ذهن ما جاری است.
سخنران بعدی این مراسم ابوالحسن تهامی بود که درباره آسیب شناسی دوبله به سخنرانی پرداخت.
وی در ابتدا با بیان اینکه آقای مطمئن زاده 40 فیلم را برای بررسی و آسیب شناسی به او داده که طی 5 روز آنها را ببیند گفت:: من قرار بود فقط چند دقیقه از فیلمها را تماشا کنم اما دوبله آنها آنقدر خوب بود که درگیر همه فیلمها شدم و تا آخرآنها را دنبال کردم. این مسئله باعث شد که پنجره و نگرش جدیدی جلوی چشم من باز شود. همین جا به تمام کسانی که هنوز در عرصه دوبله فعالیت می کنند درود می فرستم.
وی ادامه داد: به نظر من با 60 سال تجربهای که هنرمندان ما در عرصه دوبله داشتند ما نه تنها عقب گرد نکردیم بلکه به پیش هم رفتهایم بنابراین می خواهیم به جای آسیب شناسی دوبله به بهبود شناسی آن بپردازم. تمام اهالی دوبله وامدار علی کسمایی هستند که عمرش دراز باد و همچنین هنرمندانی مانند احمد رسول زاده، محمد علی زرندی و عطاء الله کاملی که صنعت دوبله را به عرش رساندند و به ما درس زندگی دادند. از منوچهر اسماعیلی نیز که نیمی از افتخارات و سربلندی دوبله ایران بر دوش این مرد بزرگوار است تشکر می کنم.
این پیشکسوت عرصه دوبله افزود: از چنگیز جلیلوند می توان به عنوان درخت بلند سایه افکن دوبلاژ ایران نام بردهمچنین از یکی از شکوفاترین دوبلورهای زن ایران زهره شکوفنده که از 5 سالگی کارش را آغاز کرده است و در فیلم رومئو و ژولیت به مدیریت دوبلاژ من نقش ژولیت را گفتند تشکر می کنم. بعد از سالها که من به ایران برگشتم ایشان خود مدیر دوبلاژ شده بودند و سکان دوبله ایران را در دست داشتند که به من نقشی برای دوبله در یکی از فیلمهایشان پیشنهاد کردند.
وی ادامه داد: یکی از دلایلی که ما دوبله های بسیار خوبی را بر روی فیلمها انجام می دهیم وجود استودیوهای باکیفیت است. در گذشته دستگاههای دوبله را در ایران خودمان درست می کردیم اما در حال حاضر بهترین امکانات را در استودیوهای قرن 21 و ساندفیلم داریم. دوبله ایران بعد از 60 سال تجربه مانند بنجامین باتن است که روز به روز جوان تر و شادابتر میشود. راه رفتن بر روی جاده دوبله ایران در سرازیری قرار گرفته و ما بهترین کیفیت را با بهترین دوبلورها، امکانات و استودیوها در اختیار داریم.
تهامی خاطرنشان کرد: صنعت دوبله در ایران بر اساس شخصیت شناسی پیش می رود و دیالوگها برخلاف متن روزنامهها یک بعدی نیست و نشان دهنده شخصیت هر آدمی است. مثلاً در فیلم" بانوی زیبای" من اثر جورج کیوکر که علی کسمایی مدیریت دوبلاژ آن را بر عهده داشت، چندین طبقه اجتماعی با واژگانی متفاوت حضور دارند که از جایگاه این افراد با دوبله های متفاوتی استفاده شده است. یک مدیر دوبلاژ خوب باید به فن دیالوگ نویسی، فن شخصیت پردازی و تاریخ تئاتر توجه داشته باشد تا از این به بعد دوبله ایران در جایگاهی رفیع تر از گذشته قرار گیرد.
در بخش بعدی نماآهنگی از فیلمهایی که بهرام زند یکی از صداپیشگان با سابقه عرصه دوبله، در آنها صحبت کرده به نمایش در آمد و مجری مراسم بعد از خواندن شعری و معرفی این دوبلور پیشکسوت از ناصر ممدوح، علی کسمایی و سعید فروتن برای اهدای لوح تقدیر به وی دعوت به عمل آورد.
بهرام زند بعد از دریافت لوح تقدیر خود گفت: ما نزدیک به 40 سال است که برای مردم واز جان و دل حرف زده ایم و در تمام کارهایمان سعی کردیم که همه حسمان را به جا بگذاریم. شاید چند برابر سنمان زندگی و انرژی خود را صرف دوبله کرده ایم. در سال های تاریک و به دور از انظار و دیدگاههای مردم کار دوبله را ادامه دادیم و من خوشحالم که بعد از سالها صدای ما برای مردم اثرگذار است. من به نمایندگی از پیشکسوتان دوبله این جایزه را دریافت می کنم و افتخار می کنم که هنوز شاگرد هنرمندانی چون منوچهر اسماعیلی و خسرو خسروشاهی هستم.
در بخش بعدی عبدالله تقدسی پیرامون دوبلاژ انیمیشن و مخاطبین کودک سخنرانی ایراد کرد.وی با بیان این مطلب که به دوبله انیمیشن و کودک و نوجوان توجهی نمیشود عنوان کرد که کیفیت دوبله انیمیشن در چند سال گذشته بسیار پایین آمده است.
تقدسی ادامه داد: در حال حاضر دوبله انیمیشن در کشور ما به دو صورت انجام میشود اول اینکه فیلمهای انیمیشن ممکن است به دست پیشکسوتان این عرصه دوبله شود اما آنها از افراد بی تجربه و تازه کار استفاده می کنند. دوم اینکه انجمن گویندگان جوان که بیشتر فیلمهای انیمیشن را دوبله می کنند به دوبله فیلمهای انیمیشن میپردازند اما به نظر می رسد که تعلق خاطری نسبت به دوبله این فیلمها ندارند.
وی بیان کرد: مدتهاست که ما هیچ دوبله با ارزشی در این زمینه نمی بینیم و دوبله ها با کیفیت بسیار نازل و بی ارزش در دست مخاطبان قرار میگیرند. مانند دوبله فیلم انیمیشن " بالا" که با نسخه پرده ای و بسیار بی کیفیت دوبله شده بود در صورتی که این فیلم یکی از اثار با کیفیت انیمیشن است.
حسین عرفانی یکی از دوبلورهای باسابقه در ارتباط با این بخش از صحبتهای تقدسی گفت که به تازگی فیلم "بالا" برای صدا و سیما دوبله شده است که منوچهر اسماعیلی به جای نقش پیرمرد صحبت کردهاست و ناصر طهماسب مدیریت دوبلاژ آن را بر عهده داشت.
تقدسی ادامه داد: افرادی اعتقاد دارند که زیرنویس فیلم بهتر می تواند با مخاطب ارتباط برقرار کند اما به نظر من دوبله یک فیلم برای کودکان و نوجوانان باعث میشود که آنها از فیلم بیشتر لذت ببرند. دوره طلایی دوبله ایران گذشته است و به نظر می رسد که فیلمهای خوبی در حال از دست رفتن هستند که به آنها توجهی نمیشود. باید انیمیشنهای مناسب و ارزشمندی به بازار فیلم ایران وارد شوند و بی انگیزگی مدیران دوبلاژ باسابقه برای دوبله این نوع فیلمها از بین برود.
وی خاطرنشان کرد: باید به کودکان و فیلمهای انیمیشن توجه شود زیرا این فیلمها در چرخه اقتصادی کشور بسیار مهم هستند. بعضی از مدیران دوبلاژ دوبله انیمیشن را کسرشان خود می دانند اما ما صدای آنها را بر روی فیلمهای درجه سه هندی میشنویم. امیدواریم ما به زمانی بازگردیم که دوبلههای ارزشمندی مثل "سیندرلا" و "رابین هود" لذت وصف ناپذیری را به بچه ها هدیه میکرد.
در ادامه این مراسم جواد شمقدری معاونت امور سینمایی پشت میکروفن آمد و صحبتهایی را مبنی بر حضور ارزشمند دوبله در کشور ابراز داشت. وی در ادامه گفت: بحث آسیب شناسی دوبله و قابلیتهای این هنر باید در یک جمع تخصصی مورد بررسی قرار گیرد تا از ارزش های این هنر گرانقدربه دست فراموشی سپرده نشود.
وی افزود: گویندگان و دوبلورهای ایرانی به غنای زبان و ادبیات فارسی کمک می کنند. تهاجم فرهنگی در حوزه های مختلف فرهنگی و هنری ما تاثیرگذار است اما گویندگان ما هنگام دوبله یک فیلم به زبان و ادبیات فارسی غنا می بخشند. حفظ بخشی از زبان فارسی ایرانی متعلق به دوبلورهای عزیز ماست چون نحوه استفاده از واژههای توسط گویندگان به حفظ هویت زبان کمک می کند.
شمقدری ادامه داد: نکته دیگری که قابل ذکر است استفاده از لهجههای متعددی است که در کشور ما وجود دارد و باید به درستی از این لهجهها در فیلمها استفاده شود. این مسئله باعث میشود که به هویت و ماندگاری شخصیت فیلم بیشتر کمک شود.
وی بیان کرد: از سال 70 سینمای ایران مخاطب خود را از دست داده است و با یک آسیب شناسی می توان به این نتیجه رسید که حذف دوبله از سینمای ایران باعث کم شدن مخاطب و جذب نشدن آنها به سینما شده است.بعضی از شخصیتها در سینمای ایران احتیاج به دوبلور دارند زیرا عده ای از صداپیشگان با مخاطب ارتباط خاصی برقرار میکنند.
شمقدری تاکید کرد: دوبله در گذشته می توانست ضعف کارگردانها را بپوشاند و مخاطبین ارتباط مناسبی با شخصیت های اصلی آن فیلم برقرار کنند به نظر می رسد می توان از صنعت دوبله در فیلمهایی که وجه واقعگرایی آنها زیاد مورد توجه نیست استفاده کرد. اما ظرفیتهای این فیلمها نیز باید کارشناسی و بررسی شود.
شمقدری افزود: دوبلورهای باسابقه ما باید با تعامل و همدلی بیشتر راه را برای ورود جوانانی که می خواهند وارد این حرفه شوند باز کنند زیرا این مسئله باعث پایداری صنعت دوبله در ایران میشود. امیدواریم دوبله سینمای ایران بتواند در آینده به سینمای ایران و ارتباط بهتر و مناسبتر با مخاطب کمک کند و ما نیز تلاش می کنیم تا مشکلات صنفی آنها به زودی برطرف شود و صدا پیشگان کشورمان بتوانند به جایگاهی که حقشان است دست یابند.
در پایان مراسم سعید فروتن از حضور اهالی صنعت دوبله تشکر کرد وگفت که باید قدردان آثار ارزشمند به ویژه هنر دوبلاژ باشیم زیرا این هنر به ترویج فرهنگ فارسی کمک شایانی کرده است.
این مراسم با تقدیر از اهالی صنعت دوبله وصداپیشگان به پایان رسید.
نظر شما