بی مسئولیتی هند و پاکستان در قبال کشمیر/ تروریسم مشکل اصلی منطقه است

در ادامه نشست "بررسی مسائل هند" خانم پرفسور "راشمی سودا پوری" استاد دانشگاه پنجاب هند با اشاره به درگیریهای موجود در کشمیر و تفاوت دیدگاه دولتهای هند و پاکستان در مورد این منطقه گفت: مسئله کشمیر یک اختلاف دیرینه در تاریخ روابط پاکستان و هند است و چندین دهه ناآرامی در این منطقه نشان از نبود اراده لازم برای حل این مسئله است، بطوری که در طول این سالها حمایت کافی از سوی هر دو کشور در این راستا صورت نگرفته است.

به گفته وی علیرغم وجود درگیری در بخشهایی از کشمیر چندین دوره انتخابات سراسری در این منطقه برگزار شده و طی آن مردم گروههای سیاسی مورد حمایت خود را به قدرت رسانده اند. این در حالی است که با وجود فعالیتهای تروریستی صورت گرفته در کشمیر، تا کنون انتخابات آن از سوی نهادهای بین المللی زیر سوال نرفته است که نشان دهنده برگزاری انتخاباتی سالم است.

این کارشناس مسائل سیاسی شبه قاره هند در ادامه سخنان خود از چندین دهه تجربه دمکراسی و برگزاری انتخابات گسترده در هند بعنوان تجربه ای گرانبها برای حل مسائل کشمیر نام برد. وی همچنین در انتقاد به طرح مسئله برگزاری همه پرسی در کشمیر از سوی برخی گروههای پاکستانی، یادآور شد که هند بهتر از پاکستان می تواند در مورد برگزاری همه پرسی و انتخابات مردمی در این منطقه اظهار نظر کند.

پروفسور سودا پوری ضمن رد دخالت هند در مسائل کشمیر و با بیان اینکه این کشور بدنبال اعمال فشار و یا اجرای سیاستهای توسعه طلبانه در هیچیک از کشورها و مناطق همجوار خود نیست در توضیح راههای مبارزه با مسئله تروریسم در کشمیر گفت: موضوع تروریسم که تبعات آن گریبانگیر همه کشورهای منطقه است، مسئله کشمیر را نیز تحت الشعاع قرار داده و حل آن را دشوار کرده است، با این حال ضرورت مقابله با این معضل باید علاوه بر دهلی نو از سوی اسلام آباد نیز درک شود زیرا تروریسم بیش از هند به پاکستان آسیب می رساند.  

وی در بخش دیگری از سخنان خود از نبود توافق بین دهلی نو و اسلام آباد جهت همکاری در مبارزه با تروریسم انتقاد کرده و افزود: مشکلی دیگری که امروز در پاکستان مشاهده می شود، ناتوانی اسلام آباد در حل مسئله تروریسم در خاک خود این کشور است زیرا پس از فائق آمدن این کشور بر معضلات داخلی اش، می توان انتظار موثر بودن نقش آن در همکاریهای منطقه ای را داشت. 

خانم سودا پوری که اخیرا چند سالی را در پاکستان به سر برده است در مورد مردم این کشور می گوید که اختلافات موجود در کشمیر به مردم ساکن این منطقه بازنمی گردد چرا که مردم هند و پاکستان اشتراکات فرهنگی و تاریخی بیشماری داشته و قابلیت بالایی در همزیستی مسالمت آمیز با یکدیگر دارند و اگر برخی اختلاف نظرها بین ساکنان کشمیر دیده می شود با تکیه بر تجربه زندگی مسالمت آمیز در این منطقه قابل گفتگو و حل و فصل است.

به گفته این استاد دانشگاه، هند به منطقه تحت حاکمیت پاکستان و استقلال آن احترام گذاشته و انتظار رفتاری متقابل را نیز از مقامهای این کشور در مورد بخش تحت کنترل خود دارد، اما مسائل کشمیر نباید موجب رفع مسئولیت دو کشور در قبال وظایفشان شده و روابط آنها را تحت الشعاع قرار دهد.

وی از این رو بر لزوم انجام مذاکره بین دهلی نو و اسلام آباد برای حل اختلاف نظرها در این مورد تاکید کرده و می گوید: دولتهای دو کشور باید مسئولیت خود در قبال مسائل منطقه ای را بعهده گرفته و در راستای حل مناقشات موجود گام بردارند. در عین حال این مسئولیت باید از جانب مردم نیز احساس شود، و این در صورتی امکان پذیر است که دولتها زمینه انجام چنین روندی را در منطقه ایجاد کرده باشند.

دکتر "انور عالم" استاد دانشگاه جامعه ملی اسلامی هند نیز در این باره گفت: علت مناقشات کشمیر بیش از هر چیز، مسائل سیاسی است، این منطقه هیچگاه اصلی ترین دغدغه منطقه بویژه برای دولت پاکستان نبوده و همین باعث ادامه یافتن مناقشات مربوط به آن شده است. نکته دیگر این است که مسئله کشمیر با وجود نبود شرایطی مانند سرزمینهای اشغالی در این منطقه، همچنان بعنوان یک بحران مطرح است، بحرانی که بیشتر بدلیل مسائل سیاسی آغاز شده و همچنان تداوم یافته است، به همین دلیل حل این مناقشات در صورتی امکان پذیر است که این مسائل سیاسی حل و فصل شود.

به گفته دکتر عالم مشکلی که امروز در کشمیر دیده می شود مشکل هر دو کشور هند و پاکستان است و اتهام افکنی و مقصر دانستن یک کشور در این مسئله، مشکلی را حل نمی کند. وی در ادامه با انتقاد از رویکرد دولت پاکستان در مورد کشمیر و منتسب کردن برخی موارد اختلاف به هند یادآور شد: از جمله معضلات کشمیر وجود گروههای تروریستی است که به نام اسلام و دیگر مذاهب کل منطقه از افغانستان و پاکستان گرفته تا هند را به چالش کشیده است، با این حال حضور این گروهها در پاکستان و افغانستان با توجه به وجود شرایط مساعد در این کشورها برای فعالیت آنها، چشمگیرتر بوده و به همین دلیل موید لزوم توجه بیشتر کابل و اسلام آباد به مقابله با آنها است.

دکتر عالم افزود: در حال حاضر فقدان همکاری لازم بین اسلام آباد و دهلی نو و عدم تمایل به مذاکره در مورد بسیاری از مسائل مشترک، دستیابی به راه حلی برای بحرانهای منطقه از جمله بحران کشمیر را دشوار کرده است. این در حالی است که بررسی حوادث تروریستی سالهای اخیر در منطقه نشان می دهد مقابله با فعالیت تروریستها و ایجاد امنیت، نیازمند همکاری کامل کشورهای منطقه و بعهده گیری مسئولیت از سوی آنها است.