تحولات لبنان؛ از انتخابات تا آشتی گروههای سیاسی و بهبود رابطه با سوریه

لبنان در سال 1388 هجری شمسی شاهد تحولات مهمی در عرصه داخلی خود بود که برگزاری انتخابات پارلمانی یکی از آنها به شمار می رود. این انتخابات هفتم ژوئن (17 خرداد) برگزار شد. جریان حاکم در لبنان موسوم به 14 مارس به رهبری سعد الحریری و اپوزسیون موسوم به هشت مارس به رهبری حزب الله و شامل گروه های هم پیمان مسیحی رقبای مهم  در این انتخابات بودند.

 

با وجود آنکه پیش بینی می شد گروه هشت مارس در انتخابات پیروز شود به یکباره جریان 14 مارس با کسب بیش از 70 کرسی از مجموع 128 کرسی پارلمان پیروز انتخابات شد. گروه هشت مارس نیز 55 کرسی را از آن خود کرد.

 

گروه مخالفان پرداخت رشوه های کلان انتخاباتی و بازگشت فشرده و غیر پیش بینی شده لبنانی های ساکن خارج به کشور برای رای دادن به جریان 14 مارس را عوامل اصلی شکست خود در انتخابات دانستند.

 

انتخاب مجدد بری برای ریاست پارلمان

 

پارلمان لبنان پس از برگزاری انتخابات در اولین ماموریت خود برای پنجمین بار نبیه بری را به عنوان رئیس پارلمان برگزید. وی از سال 1992 تاکنون ریاست پارلمان را بر عهده دارد.

 

 

تشکیل دولت

 

بعد از انتخاب رئیس جدید پارلمان، وی نمایندگان را به اجرای رایزنی ها برای تعیین نخست وزیر جدید دعوت کرد.

 

سعد الدین الحریری رئیس فراکسیون پارلمانی المستقبل شنبه ششم تیر از سوی "میشل سلیمان" رئیس جمهوری لبنان مامور به تشکیل کابینه شد.

 

حریری روز پنجشنبه 19 شهریور (10 سپتامبر) به رئیس جمهوری لبنان اعلام کرد که در پی مخالفت گروه اقلیت پارلمان با ترکیب پیشنهادی وی برای تشکیل کابینه از تشکیل دولت جدید انصراف داده است.

 

میشل سلیمان، چهارشنبه 25 شهریور (16 سپتامبر) سعد حریری را پس از آنکه از ادامه تلاش برای تشکیل کابینه جدید انصراف داده بود، بار دیگر مامور این کار کرد.

 

اختلافات احزاب سیاسی لبنان درباره وزارتخانه ها و اینکه مربوط به کدام گرایش سیاسی باشد و نیز دخالتهای خارجی از جمله موانع بر سر راه تشکیل دولت لبنان بودند.

 

سرانجام پس از رایزنی های بسیار سعد الحریری شامگاه دوشنبه نهم نوامبر (18 آبان) پس از انتظار 136 روزه رسما تشکیل دولت جدید لبنان را اعلام کرد.

 

تاکید بر مقاومت در بیانیه وزارتی

 

پس از اعلام رسمی تشکیل دولت، پارلمان لبنان پس از سه روز بررسی بیانیه وزارتی با اکثریت 122 رای از مجموع 128 رای، به دولت این کشور رای اعتماد داد. در این بیانیه با تداوم وجود سلاح مقاومت موافقت شده است.

 

در مهمترین بند این بیانیه یعنی بند ششم بر حق لبنان اعم از ارتش، ملت و "مقاومت" در آزادسازی و باز پس گیری مزارع شبعا، تپه های کفرشوبا و جزء لبنانی روستای غجر تاکید شده است. اراضی که هم اکنون در اشغال رژیم صهیونیستی قرار دارد.

 

 

منشور جدید حزب الله پس از 24 سال

 

حزب الله لبنان در کنفرانس سالانه خود منشور سیاسی جدید این جنبش را تصویب و بار دیگر "سید حسن نصرالله" را به عنوان دبیر کل و "شیخ نعیم قاسم" را به عنوان معاون وی انتخاب کرد.

در این منشور بر پایبندی به اصل ولایت فقیه و مقاومت در برابر رژیم صهیونیستی تاکید شده است.

 

حزب الله هر سه سال یکبار رهبران خود را انتخاب می کند. آخرین انتخابات [داخلی] این جنبش سال 2004 برگزار شد، اما مسئولان حزب الله انتخابات خود را به دلیل بحران سیاسی داخلی لبنان و جنگ 33 روزه دو سال به تاخیر انداختند. این انتخابات قرار بود در سال 2007 برگزار شود.

 

بهبود روابط با سوریه

 

بهبود روابط سوریه و لبنان یکی از تحولات مهم لبنان در سال گذشته به شمار می رود. اواسط اکتبر 2008 سوریه و لبنان با از سرگیری روابط دیپلماتیک از زمان استقلال از استعمار فرانسه توافق کردند.

 

روابط سوریه و لبنان پس از انتخاب میشل سلیمان به عنوان رئیس جمهور لبنان در سال گذشته و آشتی میان دمشق و ریاض و سپس تشکیل دولت وحدت ملی به ریاست سعد الحریری بهبود یافت.

 

با سفر میشل سلیمان به سوریه در سال 2008 و مهمتر از آن سفر سعد الحریری به دمشق در دسامبر 2009 فصل جدیدی از تاریخ روابط دو کشور گشوده شد.

 

سفر مهم حریری به دمشق پس از آن صورت گرفت که وی از زمان ترور پدرش رفیق حریری در سال 2005 تاکنون و تیرگی روابط میان دمشق و بیروت به سوریه سفر نکرده بود و هیچ گونه روابط رسمی با دولت سوریه نداشت.

 

حریری پیشتر به همراه همپیمانانش در جریان 14 مارس، سوریه را به دست داشتن در ترور پدرش متهم کرده بود.

 

در همین راستا ولید جنبلاط رهبر حزب سوسیالیست ترقیخواه لبنان و یکی از سران سابق جریان 14 مارس اخیرا اعتراف کرد که در مورد بشار اسد اشتباه فکر می کرده است و تمایل دارد به سوریه سفر کند.

 

 

تهدیدهای رژیم صهیونیستی:

 

رژیم صهیونیستی که در جنگ 33 روزه در سال 85 شکست سختی را در برابر مقاومت حزب الله متحمل شده بود در سال 88 با هدف ایجاد جنگ روانی بارها لبنان را تهدید به حمله مجدد کرد. درواقع رژیم صهیونیستی با به کارگیری دیپلماسی تهدید علیه لبنان و بزرگنمایی خطر سلاح حزب الله به عنوان یک معضل سیاسی داخلی منطقه ای تلاش می کند تا با درگیر کردن حزب الله در روند سیاسی لبنان، گزینه مقاومت را از صحنه سیاسی این کشور حذف کند.

 

این در حالی است که مقامات احزاب مختلف سیاسی لبنان در واکنش به این تهدیدات بر ضرورت اتحاد برای مقابله با رژیم صهیونیستی تاکید کرده اند.

 

از سرگیری گفتگوهای ملی:

 

نخستین نشست گفتگوهای ملی لبنان 18 اسفند پس از گذشت 10 ماه در شهر بیروت و به ریاست میشل سلیمان در کاخ ریاست جمهوری برگزار شد. این نخستین نشست گفتگوهای ملی لبنان پس از برگزاری انتخابات پارلمانی در خرداد ماه بود.

 

این نشست بر مسئله تبیین راهبرد دفاعی مترکز بود و در آن بر ضرورت وحدت و یکپارچگی گروه های لبنانی برای مقابله با تهدیدهای رژیم صهیونیستی تاکید شد.

 

با نگاهی به تحولات لبنان در سال 88 می توان آن را به عنوان سال آشتی میان گروه های مختلف سیاسی لبنان نامید. گرچه پس از پایان انتخابات پارلمانی لبنان شاهد برخی بحران ها از جمله تبادل اتهام میان احزاب مختلف بودیم، اما بسیاری انتخابات این کشور را موفقیت آمیز قلمداد کردند به ویژه اینکه لبنان پس از طی کردن دهه ای از بحرانهای امنیتی و سیاسی توانست روابط خود را با دمشق از سرگیرد و این امر مهمترین تحول در روند سیاسی لبنان در سال 88 محسوب می شود.

 

نگارش: سمیه خمارباقی