ضوابط ثبت و اعطای تابعیت ایران به شناورها در مناطق آزاد تعیین شد

منظور از شناور در این مصوبه، وسیله‌ای است که برای حمل بار، مسافر یا هر دو یا ارائه خدمات دریایی، تحقیقاتی، آموزشی، تفریحی و صیادی در دریا استفاده می‌شود.

متقاضیان ثبت شناور و کسب تابعیت جمهوری اسلامی ایران در منطقه آزاد باید دارای یکی از شرایط زیر باشند:

 

1ـ اشخاص حقیقی دارای تابعیت جمهوری اسلامی ایران.

2ـ اشخاص حقیقی که اقامتگاه دائم آنها جمهوری اسلامی ایران است.

3ـ اشخاص حقوقی که در سرزمین اصلی جمهوری اسلامی ایران به ثبت رسیده‌اند و در مناطق آزاد دارای شعبه یا نمایندگی هستند.

4ـ اشخاص حقوقی که در یکی از مناطق آزاد با ضوابط مربوط ثبت شده‌اند، بدون در نظر گرفتن میزان مالکیت سهام شرکت یا سهم مالکیت نسبت به شناور برای مالکان اعم از ایرانی و خارجی با توجه به شرایط مقرر در این آیین‌نامه.

 

بر اساس این مصوبه، ثبت شناور در منطقه آزاد منوط به احراز صلاحیت فنی و ایمنی آن بر اساس گواهینامه‌های صادر شده توسط سازمان بنادر و دریانوردی به عنوان مرجع ثبت شناورها در جمهوری اسلامی ایران یا یکی از مؤسسات رده‌بندی مورد تأیید آن است.

 

شناورهای ثبت شده در منطقه آزاد باید قوانین و مقررات و استانداردهای ملی و همچنین مقررات بین‌المللی که جمهوری اسلامی ایران به آنها ملحق شده یا مطابق با عرف و اصول بین‌المللی است را رعایت کنند.

 

طبق مصوبه وزیران عضو شورای هماهنگی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی، ثبت شناورها در منطقه آزاد توسط مرکز ثبت شناور تحت مدیریت سازمان بنادر و دریانوردی که در منطقه آزاد موضوع این آیین‌نامه ایجاد می‌شوند، انجام می‌شود.

 

دفتری به نام دفتر ثبت شناور در این مرکز تنظیم و نگهداری می‌شود و تمام مشخصات ثبتی شناور، مالک یا مالکان و اجاره‌کنندگان کامل شناور حسب مورد باید در دفتر ثبت شناور درج و این اطلاعات در مرکز ثبت شناور نگهداری شود.

 

نمایندگان کنسولی جمهوری اسلامی ایران می‌توانند با کسب اجازه از سازمان بنادر و دریانوردی و به استناد گواهینامه‌های فنی و ایمنی قانونی شناور که توسط این سازمان یا یکی از مؤسسات رده‌بندی مورد تأیید آن صادر گردیده است، گواهینامه ثبت موقت برای شناورهایی که در مناطق آزاد موضوع این آیین‌نامه به ثبت خواهند رسید، صادر کنند. مدت اعتبار این گواهینامه‌ها متناسب با مدت سفر شناور به یکی از بنادر سرزمین اصلی ایران یا منطقه آزاد مربوط به منظور ثبت دائم بوده و نباید بیشتر از شش ماه باشد.

 

در ضمن هر شناور برای ثبت باید توسط بازرس مجاز سازمان بنادر و دریانوردی، بازرسی و گزارش بازرسی به همراه مدارک مربوط به سازمان ارائه شود. همچنین اظهارنامه ثبت شناور باید توسط مالک یا مالکان شناور یا نماینده قانونی آنان تکمیل و به همراه دیگر مدارک لازم به سازمان ارائه شود.

 

مسئولیت صحت مندرجات فرم مذکور به عهده مالک بوده و بازرس مجاز سازمان بنادر و دریانوردی، اطلاعات ارائه شده را در بازرسی از شناور کنترل نموده و در صورت مشاهده موارد عدم انطباقف مراتب ب مالک اعلام خواهد شد تا نسبت به رفع نقص اقدام کند.

 

گواهینامه اندازه‌گیری ظرفیت شناور که توسط سازمان یا یکی از مؤسسات رده‌بندی مورد تأیید سازمان و مطابق با مقررات کنوانسیون بین‌المللی اندازه‌گیری ظرفیت شناورها صادر گردیده است، قبل از انجام مراحل ثبت باید ارائه شود.

 

مدارک لازم برای ثبت شناور در منطقه آزاد به شرح زیر می‌باشد:

1ـ اصل و تصویر مدارک شناسایی مالک حقیقی (شناسنامه و کارت ملی)

2ـ یک نسخه اساسنامه شرکت و گواهی ثبت شرکت در سرزمین اصلی یا منطقه آزاد مربوط در مورد اشخاص حقوقی بر حسب مورد و روزنامه رسمی که آخرین تغییرات شرکت در آن درج شده است.

3ـ اصل سند خرید شناور. در صورتی که معامله در خارج کشور انجام شده است، سند خرید باید به تأیید نزدیکترین نمایندگی جمهوری اسلامی ایران به محل خرید رسیده و ترجمه رسمی آن نیز ارائه شود.

4ـ تصویر گواهینامه فنی و ایمنی قانونی شناور.

5ـ اصل فرمهای اظهارنامه و تعیین نام شناور.

6ـ گزارش بازرسی و گواهی صادر شده توسط بازرس مجاز سازمان

7ـ اصل مدارک ابطال ثبت شناور و ارائه تأییدیه نزدیکترین نمایندگی رسمی جمهوری اسلامی ایران به کشور صاحب پرچم اولیه و ترجمه رسمی آن در رابطه با شناورهایی که قبلاً در کشور دیگری به ثبت رسیده‌اند.

8ـ اصل گواهی ساخت شناور. در صورتی که شناور در خارج از کشور ساخته شده باشد، گواهینامه مذکور باید به تأیید نزدیکترین نمایندگی رسمی جمهوری اسلامی ایران رسیده و ترجمه رسمی آن نیز ارائه شود.

9ـ گواهی کتبی سازمان منطقه آزاد مربوط مبنی بر بلامانع بودن ثبت شناور در منطقه حسب مورد.

 

شناوری که مطابق با این آیین‌نامه در منطقه آزاد به ثبت می‌رسد، مجاز به برافراشتن پرچم جمهوری اسلامی ایران بوده و علاوه بر حقوق متعلق به شناورهای ایرانی از امتیازات و تسهیلات قانونی منطقه آزاد نیز بهره‌مند خواهد بود.

 

هر گونه تغییر اساسی یا تعمیراتی نسبت به شناور ثبت شده در منطقه آزاد که با مشخصات و مختصات مندرج در گواهینامه‌های فنی و ایمنی قانونی آن شناور مطابق نباشد، باید علاوه بر موسه رده بندی مربوط به اطلاع مرکز ثبت نیز رسیده و بازرس سازمان بنادر و دریانوردی نیز باید علاوه بر بازرسی های موسسه رده بندی مربوط نسبت به تغییرات یا تعمیرات مطابق با استاندارد‌های ملی و بین‌المللی نظارت داشته و مراتب را تایید نماید و گواهینامه‌های مربوط در صورت لزوم و تایید تغییرات اصلاح شود.

 

بر اساس این مصوبه، معاملات،‌نقل و انتقال ،‌احکام صادر شده قضایی و تغییرات اساسی شناور باید در دفتر ثبت شناور درج شود.

 

طبق این تصویب‌نامه، ثبت شناور‌های اجاره کامل در منطقه آزاد مشروط به آن که حداقل مدت اجاره دو سال کامل و حداکثر سن شناور ده سال باشد مجاز است.

ضمنا مدارک لازم برای ثبت شناور به صورت اجاره کامل در منطقه آزاد به شرح زیر تعیین شده است:

 

1-قرارداد اجاره شناور و رضایت کتبی مالک یا مالکان یا نماینده قانونی آنان مبنی بر اجازه ثبت شناور به صورت اجاره کامل که به تایید نزدیکترین نمایندگی جمهوری اسلامی ایران به کشور محل قرار داد رسیده باشد به انضمام ترجمه رسمی آنها

2-اصل و تصویر مدارک شناسایی اجاره کننده شناور ( شناسنامه و کارت ملی )

3-یک نسخه از اساسنامه شرکت و گواهی ثبت شرکت‌ها در منطقه آزاد مربوط مبنی بر اینکه مرکز اصلی فعالیت شرکت در منطقه آازد مربوط می باشد ( برای اجاره کننده دارای شخصیت حقوقی )

4- تصویر گواهینامه‌های فنی و ایمنی معتبر شناور

5-گزارش بازرسی و گواهی صادر شده توسط بازرس مجاز سازمان بنادر و دریانوردی یا موسسه رده بندی مورد تایید سازمان

6-گواهی تعلیق ثبت شناور در کشور اصلی ثبت

 

در مدت ثبت شناور به صورت اجاره کامل در منطقه آزاد،‌مسئولیت انجام اقدامات اداری موارد فنی و ایمنی و امور اجتماعی شناور به عهده کشور جمهوری اسلامی ایران می باشد و امور مربوط به مالکیت ،‌رهن و سایر معاملات و نقل و انتقال شناور به عهده کشور صاحب پرچم اصلی خواهد بود و لازم است کشور صاحب پرچم اصلی و مستاجر شناور ،‌سازمان یا مرکز ثبت شناور را در خصوص امور مذکور مطلع کند .همچنین شناور ثبت شده به صورت اجاره کامل در منطقه آزاد، مجاز بر افزاشتن پرچم جمهوری اسلامی ایران است.

 

براساس این مصوبه، شناور‌های ثبت شده در منطقه آزاد می توانند مطابق با مفاد این آیین نامه برای مدت معین در کشوری دیگر به صورت اجاره کامل ثبت شوند.

 

کشور ثبت کننده شناور به صورت اجاره کامل مطابق با قوانین ملی خود مجاز به ثبت شناور به صورت اجاره کامل بوده و توافق لازم بین پرچم دوم و پرچم اصلی صورت پذیرد. شناور در مدت ثبت به صورت اجاره کامل باید مفاد کنوانسیون‌هایی را که جمهوری اسلامی ایران به آنها ملحق گردیده است علاوه بر مقررات پرچم دوم رعایت نماید. در مدت ثبت شناور به صورت اجاره کامل ،‌ثبت شناور مورد نظر در منطقه آزاد به حالت تعلیق در خواهد آمد.

 

در مدت ثبت شناور به صورت اجاره کامل در کشور ثالث، امور مربوط به مالکیت ،‌رهن و سایر معاملات و نقل و انتقال شناور به عهده کشور صاحب پرچم اصلی خواهد بود .

 

مدارک لازم برای تعلیق ثبت شناور به صورت اجاره کامل در خارج از کشور به شرح زیر است:

1-مدارک شناسایی اجاره کننده

2-اصل و تصویر قرارداد اجاره کامل که متضمن مدت اجاره بیش از دو سال باشد در صورتی که قرارداد در خارج از کشور تنظیم و امضا شده است باید به تایید نزدیکترین نمایندگی جمهوری اسلامی ایران رسیده و ترجمه رسمی آن نیز ارائه شود .

3-اصل گواهی ثبت شناور در منطقه آزاد

4-تاییدیه مقام مجاز کشور ثبت دوم مبنی بر پذیرش ثبت اجاره کامل

5-تقاضای کتبی مالک یا مالکان یا نماینده قانونی آنان مبنی بر تعلیق ثبت اصلی و ثبت به صورت اجاره کامل در کشور ثالث

تمدید گواهینامه ثبت اجاره کامل پس از دریافت تقاضای مالک و در صورت تایید مرکز ثبت امکان پذیر خواهد بود . در خواست ها و اقدامات لازم مطابق با این آیین نامه باید توسط نماینده قانونی ایرانی اجاره کننده انجام شود .

بر اساس این مصوبه، ثبت انتقال و معاملات و اقاله راجع به عین شناور‌های مشمول این آیین نامه در داخل کشور الزامی است و فقط به وسیله دفاتر اسناد رسمی که از طرف سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در منطقه آزاد مربوط اجازه مخصوص داشته باشندانجام می شود و در دفتر ثبت شناور‌ها و گواهینامه ثبت و تابعیت شناور درج خواهد شد.پ

 

در صورتی که معاملات مربوطه در خارج از کشور انجام شود انجام معامله طبق مقررات کشور محل وقوع آن باید توسط نزدیکترین نماینده رسمی جمهوری اسلامی ایران به محل معامله گواهی شده و مراتب ظرف پانزده روز پس از انجام معامله به مرکز ثبت اعلام شود.

 

فروش یا هر گونه معامله نسبت به تمام یا قسمتی از شناور ثبت شده درمنطقه آزاد اعم از اینکه این انتقادی ارادی یا قهری باشد تغییری در تابعیت شنور ایجاد نمی کند،‌مشروط بر اینکه مالک جدید مشمول ماده 3 این مصوبه (شرایط متقاضیان ثبت شناور) باشد .

 

هر گونه قرار یا آرای لازم الاجرا صادر شده از مراجع ذیصلاح قضایی و ثبتی که در حقوق عینی شناور تغییر دهد ( به استثنای حقوق ممتاز) باید در دفتر ثبت شناور و گواهینامه ثبت و تابعیت آن درج شود.

 

مالک شناور ایرانی که شناور خود را در ایران یا خارج از کشور به رهن گذاشته است نمی تواند قبل از فک رهن یا بدون اجازه مرتهن یا بدون تامین حق مرتهن شناور خود را بفروشد.

 

در صورت فروش شناور یا انتقال مالکیت شناور مرجع ثبت شناور در منطقه باید انجام معامله را یک نوبت در روزنامه رسمی کشور و یکی از روزنامه‌های کثیر الانتشار منطقه آزاد مربوط آگهی نماید .هزینه آگهی توسط مرجع ثبت شناور در منطقه آزاد و در هنگام انجام معامله و معرفی به دفتر اسناد رسمی دریافت می شود .

 

گواهینامه ثبت و تابعیت شناور در منطقه آزاد گواهینامه‌ای است که توسط سازمان بنادر و دریانوردی در سه نسخه تنظیم و صادر می شود. مدت اعتبار گواهینامه ثبت و تابعیت حداکثر پنج سال خواهد بود و در پایان هر سال باید تمدید و در انقضای مدت اعتبار در صورت در خواست تجدید شود.

 

گواهینامه ثبت و تابعیت همواره باید بر روی شناور نگهداری شود. در صورت مفقود شدن یا به هر دلیل قابل استفاده نبودن گواهینامه ثبت و تابعیت شناور مالک یا نماینده وی یا اجاره کننده شناور به صورت اجاره کامل بر حسب مورد باید فوراً مراتب را به مرکز ثبت اعلام و ضمن ادار توضیحات دراین خصوص و ضمیمه نمودن مدارک موید این موضوع تقاضای صدور المثنای گواهینامه ثبت و تابعیت شناور را نماید سازمان پس از بررسی و تایید موضوع نسبت به صدور المثنای گواهینامه ثبت و تابعیت شناور اقدام و مراتب را در دفتر ثبت شناور منطقه آزاد درج می نماید.

 

در صورت مفقود شدن گواهینامه ثبت و تابعیت شناوری که در خارج از قلمرو ایران قرار دارد، با درخواست مالک شناور یا نماینده قانونی او، نماینده کنسولی ایران در محل پس از کسب اجازه از سازمان، گواهینامه ثبت موقت برای شناور صادر می‌نماید.

مهلت اعتبار این گواهینامه حداکثر تا زمان ورود به نخستین بندر ایرانی یا شش ماه هر یک زودتر به وقوع پیوندد، خواهد بود. گواهینامه ثبت اجاره کامل شناور با اعتبار دو سال در سه نسخه و قابل تمدید در طول دوره اجاره کامل مشروط به ارائه مدارک لازم صادر خواهد شد.

 

در موارد زیر ثبت شناور باطل و تابعیت آن سلب می‌شود:

1-در صورتی که شرایط تحصیل تابعیت ایران مطابق با این آیین نامه از بین رفته باشد

2-در صورتی که شناور مفقود شده یا در نتیجه عملیات خصمانه یا دزدی دریایی تصرف شده باشد

3-در صورتی که شناور متلاشی، غیر قابل استفاده یا به تشخیص سازمان بنادر و دریانوردی، صلاحیت فنی و ایمنی آن برای تردد ایمن از بین رفته باشد.

 

در صورت تحقق موارد فوق، مراتب باید ظرف سی روز به مرکز ثبت شناور اطلاع داده شود و گواهینامه ثبت و تابعیت شناور مربوط تسلیم شود.

 

مدارک لازم برای ابطال ثبت و سلب تابعیت شناور به شرح زیر می‌باشد:

1-اصل مدرک فروش شناور در صورتی که به اتباع بیگانه فروخته شود. در صورتی که معامله در خارج از کشور انجام شود، مراتب باید به تایید نزدیکترین نماینده رسمی جمهوری اسلامی ایران به محل وقوع معامله رسیده واصل ترجمه رسمی آن نیز ارائه شود.

2-تقاضای مالک یا نماینده قانونی مالک مبنی بر ابطال ثبت و تابعیت شناور در سایر موارد

گواهی ابطال ثبت شناور توسط مرجع ثبت در منطقه آزاد مربوط به عمل خواهد آمد، مشروط بر اینکه شناور در رهن نبوده یا اشخاص ثالث ادعایی نسبت به عین یا منافع شناور نداشته باشند یا سوابق شناور مورد نظر نیز موارد فوق را تایید ننماید، در غیر این صورت ابطال ثبت با تقاضای سامزان از دادگاه ذیصلاح به عمل خواهد آمد.

 

پس از دریافت تقاضای ابطال ثبت و بررسی مدارک مربوط توسط سازمان یا مرکز ثبت شناور مربوط و احراز شرایط صدور گواهی ابطال ثبت و سلب تابعیت توسط سازمان یا مرکز مربوط، گواهینامه ابطال ثبت و سلب تابعیت تنظیم و به متقاضی تحویل می‌شود. تجدید ثبت شناور ابطال شده،‌مستلزم طی تشریفات قانونی مندرج در این آیین نامه خواهد بود.

 

هزینه ثبت اولیه و تجدید ثبت شناور و سایر خدماتی که برای صدور گواهینامه ثبت و تابعیت شناور باید به سازمان پرداخت شود ، بدین شرح تعیین شده است: هزینه ثبت، تجدید ثبت، تغییر پرچم 10میلیون ریال، ثبت نقل و انتقال و معاملات 3میلیون ریال، صدور گواهینامه المثنی یک میلیون ریال، انجام بازرسی جهت تایید فرم اظهار نامه ثبت 6میلیون ریال، تغییر پارامترهای گواهینامه ثبت 5میلیون ریال، ثبت شناور به صورت اجاره کامل 10میلیون ریال، تمدید ثبت به صورت اجاره کامل 3میلیون ریال و ابطال ثبت 5میلیون ریال.

 

این تصویب نامه پس از تایید از سوی رئیس جمهور، در تاریخ 27/12/1388 از سوی محمدرضا رحیمی معاون اول رئیس جمهور به دستگاه های اجرایی ابلاغ شده است.